Stolice-Europy
Stolice-EuropyStolice-Europy
182159
DzisiajDzisiaj17
WczorajWczoraj236


W miarę postępu prac umieszczać będziemy opisy naszych wypraw do kolejnych stolic. W przygotowaniu Sarajewo.

Zagrzeb - Crkva svetog Marka (Kościół św. Marka)

Centralne miejsce placu zajmuje kościół św. Marka pochodzący z pierwszej połowy XIII wieku. Pierwsza pisemna wzmianka o jego istnieniu to lista kościołów parafialnych znajdująca się w statucie Kaptolu z 1334 roku. W drugiej połowie XIV wieku kościół został gruntownie przebudowany w stylu gotyckim. Powstała trzynawowa świątynia ze sklepieniem krzyżowo-żebrowym wspartym na masywnej kolumnadzie. Kształt fundamentów kaplicy św. Marii i dzwonnicy oraz okno w ścianie południowej to pozostałości tamtej, romańskiej budowli.

 

Portal południowy powstał w czasie XIV wiecznej przebudowy. Wykonany został w praskim warsztacie Parler, jednym z najsłynniejszych średniowiecznych warsztatów rzeźbiarskich. Prawdopodobnie jest dziełem najmłodszego syna mistrza Petera Parlera. W jedenastu niszach portalu umieszczono piętnaście drewnianych wizerunków postaci świętych. W górnych niszach stoją figury Józefa i Marii z dzieciątkiem Jezus. Tuż nad drzwiami znajduje się figura św. Marka ze skrzydlatym lwem. W pozostałych ośmiu wnękach umieszczono figury dwunastu Apostołów. Portal ten uznany jest za najbogatsze tego typu gotyckie obramienie drzwi w całej południowo-wschodniej Europie. Na zachodniej ścianie jednej z północnych kaplic znajduje się herb Zagrzebia z datą 1499. Widoczna płaskorzeźba to replika, oryginał znajduje się w Muzeum Miasta Zagrzebia.

 

Barokowa dzwonnica powstała w latach 1660–69 w miejscu wcześniejszej, zniszczonej podczas trzęsienia ziemi w 1502 roku. W roku 1674 i później w roku 1806 niszczona była przez pożary. Pierwsze dzwony pojawiły się w niej w 1706 roku. Widniejąca na dzwonnicy data 1841, przypomina o dacie jej odbudowy w czasie którego jej baniasty hełm pokryto miedzianą blachą.

 

 

W latach 1876–82 pod okiem niemieckiego architekta Friedricha von Schmidta przeprowadzono bardzo poważne prace renowacyjne. Wtedy właśnie powstało charakterystyczne, neogotyckie pokrycie dachu kolorowymi płytkami z których ułożono dwa herby: Zagrzebia i Trójjedynego Królestwa Chorwacji, Slawonii i Dalmacji, którego od 1868 roku Zagrzeb był stolicą. Wykonawcą była firma kierowana przez Hermana Bollé.

 

W latach 1923–24 i 1936–38 trwały prace mające na celu odnowienie wnętrz świątyni. Prace nadzorował rzeźbiarz Ivan Meštrović. Jego dziełem jest min. potężny krucyfiks Jezus ukrzyżowany a w ołtarzu bocznym Madonna z Jezusem. Malarz Jozo Kljaković odpowiedzialny był za freski. Jego prace to min. Kazanie na górze Synod w Splicie i Grzegorz z Ninu. Obrazy namalował Ljubo Babić. Meštrović postanowił usunąć dziewiętnastowieczne, neogotyckie naleciałości. Niestety wiązało się to z usunięciem ze świątyni wszystkich dwunastu ołtarzy, z głównym, poświęconym Markowi Ewangeliście na czele. Ołtarze fundowane były przez cechy i znajdowały się w świątyni od co najmniej 1622 roku. Praktycznie jedynymi pozostałościami wyposażenia dawnej świątyni zostały witraże oraz kolorowy dach.

 

Niestety nie przetrwały również zabytkowe organy autorstwa Ferdo Heferera z roku 1890. Z biegiem lat kilkakrotnie remontowane aż w 2010 roku kolejną rekonstrukcję uznano za niemożliwą. Zabytkowe piszczałki zdemontowano, a wykonanie nowych zlecono specjalistycznej pracowni Eisenbarth z Pasawy. Po ośmiu miesiącach budowy nowego instrumentu, 8 maja 2011 roku rozbrzmiały w świątyni. Nowe organy posiadają trzy klawiatury ręczne obejmujące zakres 61 dźwięków, zaś kolejne 30 tonów można osiągnąć przy użyciu pedałów. Organy składają się z 3117 piszczałek. Cały instrument waży 14,5 tony.

 

 

Polish Czech English French German Italian Portuguese Russian Spanish

«
»
NBP
2023-03-31
USD
4.2934
-0.25%
EUR
4.6755
-0.10%
CHF
4.6856
-0.26%
GBP
5.3107
-0.13%
NBP
2023-03-30
USD
4.3043
-0.47%
EUR
4.6801
-0.10%
CHF
4.6980
-0.07%
GBP
5.3177
-0.23%
NBP
2023-03-29
USD
4.3247
-0.12%
EUR
4.6850
0.07%
CHF
4.7012
-0.41%
GBP
5.3302
0.11%
NBP
2023-03-28
USD
4.3300
-0.50%
EUR
4.6816
-0.09%
CHF
4.7205
-0.62%
GBP
5.3242
-0.23%
NBP
2023-03-27
USD
4.3518
-0.51%
EUR
4.6856
-0.12%
CHF
4.7500
-0.26%
GBP
5.3364
-0.10%

Stolice-Europy
Polityka prywatnosci