Stolice-Europy
Stolice-EuropyStolice-Europy
233680
DzisiajDzisiaj88
WczorajWczoraj329


W miarę postępu prac umieszczać będziemy opisy naszych wypraw do kolejnych stolic. W przygotowaniu Sarajewo.

 

DZIEŃ PIERWSZY - PESZT

 

  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Trasa kombinowana o łącznej długości 9.6 km (pieszo 5.5 km)

 

Zabytkową linią metra M1 od przystanku Hősök tere do przystanku Vörösmarty utca.

Tramwajem wodnym D11 od przystanku Petőfi tér do przystanku Margit híd.

 

 

 

początek - Városliget (Park miejski)

koniec - Országház (Parlament)

 

 

A. Városliget (Park miejski)

    - Széchenyi Fürdő (Łaźnia Széchenyiego)

    - Vajdahunyad vára (Zamek Vajdahunyad)

B. Hősök tere (Plac Bohaterów)

C. Millenniumi Földalatti Vasút (Milenijna Kolej Podziemna)

D. Andrássy út (Aleja Andrássyego)

E. Szent István Bazilika (Bazylika św. Stefana)

F. Belvárosi Plebaniatemplom (Śródmiejski Kościół Parafialny)

G. Országház (Parlament)

    - Néprajzi Múzeum (Muzeum Etnograficzne)

 

 

A. (0.00 km) Városliget (Park miejski)

 

Városliget - Lasek Miejski, zwany również Parkiem Miejskim, jest idealnym terenem rekreacyjnym. Park zajmuje powierzchnię ponad 100 hektarów, z których 81 przeznaczonych jest dla mieszkańców miasta, 6 zajmuje sztuczne jezioro, na którym w lecie można popływać łodzią, zaś zimą pojeździć na łyżwach. Jest tutaj ogród zoologiczny, cyrk, łaźnie, plac zabaw dla dzieci, muzeum. Teren po wesołym miasteczku nie dawno przejęło zoo a z dawnych urządzeń pozostała jedynie drewniana kolejka górska uznana za zabytek.

 

W czasie inwazji tureckiej w 1241 roku właśnie tutaj dokonywały się egzekucje jeńców, którzy ginęli od strzał z łuków. Za panowania króla Beli IV miejsce to przeznaczono na wypas królewskiego bydła. Król Leopold przyłączył go do granic miasta Pesztu, zaś Maria Teresa w 1751 roku rozkazała aby ten teren zalesiać. Od tej chwili miejsce to stawało się coraz bardziej popularne jako cel niedzielnych wypraw budapeszteńskich rodzin.

 

W 1808 roku palatyn Józef ogłosił konkurs na pomysł zagospodarowania terenu. Do konkursu zgłosili się najznamienitsi architekci, zwyciężył nieznany ogrodnik Henrik Nebbien. Otrzymał w nagrodę, 200 złotych monet i przyrzeczenie realizacji jego pomysłu. Później mimo wszystko znacznie zmieniono jego koncepcję, a to za sprawą obchodów tysiąclecia państwowości węgierskiej, która przypadała na rok 1896, tyle bowiem lat upłynęło od ustanowienia zjednoczonego państwa przez Arpada. Główną atrakcją uroczystości miała być specjalnie z tej okazji zorganizowana "Wystawa Tysiąclecia". Zadecydowano o jej usytuowaniu właśnie w Parku Miejskim, do którego doprowadzona miała być podziemna kolejka milenijna. W Parku wzniesiono 108 budynków z kartonu i innych nietrwałych materiałów, które były wiernymi kopiami faktycznie istniejących budowli i obrazowały różne style w narodowej architekturze węgierskiej. Jak się wkrótce okazało, jeden z nich, mieszczący ekspozycję rolniczą, tak spodobał się mieszkańcom miasta, że zdecydowano o jego pozostawieniu - dziś mieści siedzibę Węgierskiego Muzeum Rolnictwa. Z okresu Wystawy Tysiąclecia pozostały jeszcze dwa inne gmachy, które do dziś pozostają użytkowane - są to Galeria Sztuki Mucsarnok oraz niewielki pawilon przy Stefánia ut. zajmowany przez agencję artystyczną.

 

Od północy teren parku zajmuje zoo, które jest jednym z najstarszych i najpiękniejszych na świecie. Założone zostało w latach 1820-30 przez grupę zapaleńców jako ogród zoologiczno-botaniczny. Udostępnione do zwiedzania zostało 9 August 1866 roku. Oprócz roślin i zwierząt umieszczono tu również grupy tubylcze z różnych stron świata: Indianie, przedstawiciele różnych plemion z Afryki i Polinezji czy Laponii. Na początku XX wieku zoo zbankrutowało i przejęte zostało przez państwo. Dzisiaj wizytówką zoo jest brama wejściowa, wspierająca się na figurach słoni. Słynny jest Dom Słoni przypominający meczet. Bardzo interesująca jest ptaszarnia, wzorowana na ludowym budownictwie Siedmiogrodu oraz wielka palmiarnia, którą podobno zaprojektował sam Gustaw Eiffel. Dzisiaj zoo odwiedza ponad milion osób rocznie. Jest domem dla około 500 gatunkami ssaków, 700 gatunkami ptaków, dużym akwarium oraz niezwykle bogatą florą.

 

 

Godziny otwarcia:

Uzależnione od pory roku.

Od 9:00 do 16:00 zimą i do 19:00 latem

 

Ceny biletów:

Bilet normalny - 2800 HUF

Dzieci 2-14 lat - 1900 HUF

Studenci - 2000 HUF

Bilet rodzinny 2+2 - 7900 HUF

 

 

http://www.zoobudapest.com

 

  

- Széchenyi Fürdő (Łaźnia Széchenyiego)

 

Największy kompleks term i basenów w Europie. Zasilają go dwa źródła termalne zawierające sód, wodorowęglan wapnia i magnezu, siarczany, fluorki. Woda pitna zawiera wodorowęglan wapnia i magnezu, chlorki, siarczany i fluorki. Wody pomagają głównie na choroby stawów, brak wapnia w kościach, problemy z żołądkiem, nerkami, woreczkiem żółciowym.

 

Najstarszy budynek powstał w 1881 w północnej części Parku Miejskiego (Városliget). Był tak popularny wśród mieszkańców, że jeszcze przed I wojną światową konieczna stała się rozbudowa. Uroczyste otwarcie "nowego" Széchenyi Fürdő odbyło się w 1913 roku. Zbudowano 21 basenów o łącznej powierzchni 2700 m2 zasilanych ze źródła znajdującego się 1246 metrów pod powierzchnią ziemi, w którym temperatura sięga 76 stopni Celsjusza. Temperatura wody w samych basenach wynosi od 18 do 40 stopni. W okresie międzywojennym otwarto baseny na wolnym powietrzu a od 1963 roku dostępne są przez cały rok. W łaźniach nie ma podziału na dni przeznaczone dla kobiet i mężczyzn.

 

 

Godziny otwarcia:

Codziennie od 6:00 do 22:00

 

Ceny biletów:

Istnieją różne rodzaje biletów, podstawowe to:

całodniowy z szafką - 4900 HUF (dni robocze), 5100 HUF (weekendy)

Po godzinie 17 wszystkie bilety tanieją.

 

 

 http://szechenyispabaths.com

 

 

- Vajdahunyad vára (Zamek Vajdahunyad)

 

Z okazji 1000-lecia Węgier w Parku Miejskim w Budapeszcie zorganizowano wielką Wystawę Milenijną. Dla jej potrzeb wzniesiono zespół budynków, które były kopiami 20 obiektów z terenu Wielkich Węgier i miały reprezentować różne style w narodowej architekturze węgierskiej. W celu obniżenia kosztów zdecydowano się na konstrukcję bazującą na drewnianym szkielecie, gdzie puste przestrzenie ścienne wypełniano cegłami. Podział wedle stylów doskonale wpisywał się w charakter planowanej wystawy, gdyż ukazywał najciekawsze węgierskie zabytki architektury powstałe na przestrzeni lat. Część romańską z góry przeznaczono pod miejsce wypoczynku dla cesarza Franciszka Józefa i jego dworu.

 

Wystawę otwarto 2 maja 1896 roku z udziałem 900 wystawców. Odwiedziło ją setki tysięcy widzów, a projekt Ignáca Alpára wzbudzał żywiołowe reakcje zachwyconych jego pięknem widzów. Ponieważ najbardziej charakterystyczna część budynku nawiązywała do zamku Hunyadich w Vajda­hunyadzie (dziś Hunedoara) z Siedmiogrodu (obecnie znajdującego się na terenie Rumunii), cały kompleks szybko zyskał nazwę Zamku Vajdahunyad. Po zakończeniu Expo, budynek przekazano we władanie Muzeum Rolnictwa, które w opustoszałych salach urządziło prezentację rozwoju madziarskiej hodowli bydła i uprawy roli. Kila lat później koniecznym stała się przebudowa kompleksu ale tym razem zdecydowano się na wykorzystanie solidnych materiałów. Obowiązkiem opracowania planów naprawczych obarczono ponownie Ignáca Alpára, który jedynie nieznacznie zmienił swój pierwotny projekt. Nową budowlę, wzniesioną od podstaw w miejscu dawnej konstrukcji, otwarto w 1907 roku. Jest konglomeratem kopii budynków historycznych i składa się z czterech głównych części: romańskiej, gotyckiej, przejściowej i renesansowo-barokowej.

 

Na przeciwko głównego wejścia znajduje się pomnik Ignáca Alpára (projektanta zamku) autorstwa Ede Telcsa z 1931 roku.

 

W skład kompleksu wchodzi Kaplica z Ják, która jest kopią kościoła z Lébény koło Győr, zaś portal jest kopią wejścia do kościoła w Ják. Krużganek zbudowany z filarów i kolumn z czasów dynastii Arpadów. Katownia to 37 metrowej wysokości wieża tortur nawiązująca architektonicznie do zamków z Górnych Węgier (Felvidék, obecnie Słowacja). Audytorium, Płaska Wieża od strony stawu oraz kamienny most z lwami. Do tego Brama mostowa wzorowana na zamku biskupim z Diakováru w Slawonii (obecnie Chorwacja) oraz Baszta z Segesváru w stylu mieszanym wzorowanym na architekturze z okresu Andegawenów.

Wieża Nje Boisia to kopia wieży z zamku w Vajdahunyadzie oraz Loggie z Hunyadu inspirowane dziedzińcem z tego zamku. Kaplica rodu Zápolya to pomniejszona kopia kaplicy ze Csütörtökhely (obecnie Słowacja). Kopia Wieży Apostołów z cytadeli w Segesvárze. Baszta Katarzyny to powiększona kopia Bramy Katarzyny z Brassó (obecnie Rumunia) z balkonem wzorowanym na ratuszu z Bártfa (obecnie Słowacja). 50-metrowa Wieża Niemiecka z cebulowatym hełmem oraz Wieża Francuska, niska wieża od strony stawu inspirowana wczesnym renesansem francuskim.

 

 

http://www.vajdahunyadcastle.com

 

 

W części renesansowo-barokowej, która jest kopią kaplicy Bakócza w Esztergomie i pałacu w Fertőd k. Sopronu, znajduje się Magyar Mezőgazdasági Múzeum (Muzeum Rolnictwa). Zgromadzono tu eksponaty związane z z historią gospodarki rolnej i hodowli na Węgrzech. Część wystawy zajmuje dział związany z uprawą winorośli i produkcją wina.

 

Na przeciwko głównego wejścia znajduje się pomnik autorstwa Miklósa Ligetiego z 1903 roku. Przedstawia on Anonymusa, kronikarza węgierskiego żyjącego na przełomie XII i XIII wieku. Jest on autorem dzieła, Bele Regis Notarius Gesta Hungarorum. Pomnik ten jest jednym z dziesięciu, które cesarz Franciszek Józef I podarował narodowi węgierskiemu. Według legendy dotknięcie pióra zapewnia natchnienie artystyczne.

 

 

http://www.mezogazdasagimuzeum.hu

 

 

B. (1.6 km) Hősök tere (Plac Bohaterów)

 

Nazywany jest również Placem Tysiąclecia lub Placem Millenijnym i jest jednym z największych i najważniejszych placów w Budapeszcie. Znajduje się tu stacja metra Hősök tere, zabytkowej linii M1.

 

Najważniejszym obiektem na placu jest Millenniumi emlékmű (Pomnik Tysiąclecia), którego budowę rozpoczęto 1896 z okazji zbliżających się obchodzodów 1000-lecia państwa węgierskiego. Autorem projektu był Albert Schickedanz, a wykonawcą - rzeźbiarz György Zala. W centralnym miejscu stoi 36-metrowa kolumna archanioła Gabriela, który według legendy miał okazać się pierwszemu królowi Stefanowi i nakazał przyjęcie korony. Później Stefan przyjął chrzest z rąk papieża a czyn ten podniósł ówczesne Węgry do rangi liczącego się w Europie mocarstwa. Posąg został zaprezentowany i wyróżniony podczas wystawy światowej w Paryżu w 1900 roku. Cokół kolumny otaczają posągi jeźdźców - księcia Arpada i sześciu jego wodzów, którzy na przełomie VIII i IX przyprowadzili Madziarów na teren dzisiejszych Węgier. Kolumnę otacza półkolista kolumnada, podzielona na dwie części. Przedstawia ważne postacie z węgierskiej historii. Rozpiętość ramion kolumnady wynosi 85 metrów a jej górne krawędzie zdobią posągi Pracy i Dobrobytu oraz Wiedzy i Chwały (na zewnątrz), a także boga Wojny i bogini Pokoju (wewnątrz).

 

Zakończenie wszystkich prac na placu Bohaterów nastąpiło w 1929 roku. Wtedy też na placu znalazł się pomnik (Hősök emlékkövét) poświęcony poległym podczas I wojny światowej.

 

Plac przez cały okres swojego istnienia był miejscem wielu demonstracji politycznych. W czasie Węgierskiej Republiki Rad zniszczono znajdujący się tutaj pomnik Franciszka Józefa (odbudowano go w 1926 roku). Po II wojnie światowej stanął tu 70 tonowy pomnik Stalina, zniszczony podczas powstania w 1956 roku. Następnie stanął tu pomnik Lenina, który po upadku komunizmu przeniesiony został do specjalnego parku pomników. W 1989 roku 250 tysięcy ludzi zebrało się tutaj podczas symbolicznego pogrzebu premiera Imre Nagy i anonimowych powstańców z 1956 roku.

 

 

 http://www.opencreative.hu/panorama/hosok-tere.html

 

 

- Szépművészeti Múzeum (Muzeum Sztuk Pięknych)

 

Przeciwległe krańce Placu Bohaterów zamknięte są bryłami dwóch utrzymanych w stylu klasycystycznym gmachów. Od strony północnej plac zamyka Muzeum Sztuk Pięknych wybudowane w latach 1900-06 według projektu Alberta Schickedanza.

 

Zgromadzono w nim kolekcję dzieł sztuki zagranicznych, wybitnych artystów, jak również gromadzone przez stulecia zbiory rzeźb i przedmiotów pochodzących z wykopalisk archeologicznych. Międzynarodową sławą cieszą się tutejsze zbiory malarstwa włoskiego, hiszpańskiego (największe w Europie po samej Hiszpanii) oraz niderlandzkiego, prezentowane w przestronnych klasycznych wnętrzach.

 

Historia budowy gmachu sięga roku 1896. Wówczas to, na mocy aktu milenijnego związanego z obchodami rocznicy tysiąclecia państwowości węgierskiej, władze miasta zdecydowały się na konstrukcję oddzielnego, reprezentacyjnego budynku ustawionego w prestiżowej części miasta, jaki pomieściłby całą kolekcję dzieł sztuki zgromadzoną dotychczas przez Departament Galerii Narodowej (później Galerią Narodową, a w końcu Muzeum Sztuk Pięknych). Konkurs na najlepszy projekt wygrał projekt przygotowany przez Alberta Schickendanza oraz Fülöpa Herzoga. Budowę rozpoczęto w 1900 roku, a do użytku oddano 5 grudnia sześć lat później. Uroczystość otwarcia zaszczycił swą obecnością sam cesarz Franciszek Józef.

 

W chwili oddania budynku do użytku była to jedna z najnowocześniejszych palcówek tego typu w Europie. Zachwyt publiczności wzbudzały przede wszystkim przestronne, renesansowe wnętrza oraz nowy sposób oświetlenia - światło padało z góry przez przeszklony sufit, co stanowiło wówczas prawdziwie rewolucyjny pomysł. Fasada gmachu nawiązuje wyraźnie do klasyki greckich i rzymskich świątyń - wejście ukryte za monumentalnym portykiem, a korynckie kolumny podtrzymują wieńczący je trójkątny tympanon, udekorowany płaskorzeźbą stanowiącą dokładną kopię reliefu ze świątyni Zeusa na Olimpie . Ukazuje ona postać Apolla w otoczeniu centaurów i Lapitów.

 

Wnętrza gmachu nawiązują swym wystrojem i układem do tradycji antycznych. Po przekroczeniu drzwi wejściowych do budynku odwiedzający wkracza do niezwykle przestronnego foyer, po obu bokach którego wznoszą się symetryczne, majestatyczne schody wiodące na pierwszą kondygnację. Za holem rozpościera się wyłożona marmurem sala.

 

Na parterze budynku umieszczono część wystaw stałych - departament sztuki egipskiej oraz antycznej, jak również ekspozycję XIX-wiecznych druków, grafik, obrazów i rzeźby. Pierwsze piętro Muzeum przeznaczono dla Szkoły Starych Mistrzów, ukazującej najznamienitsze przykłady sztuki europejskiej pochodzącej z XIII-XVIII wieku. Piwnice placówki wykorzystywane są do prezentacji sztuki współczesnej, wystaw czasowych i okolicznościowych uroczystości artystycznych.

 

Od lutego 2015 roku muzeum zamknięte jest dla zwiedzających. Powodem jest renowacja budynku. Planowany termin otwarcia to jesień 2018 roku.

 

http://www.szepmuveszeti.hu

 

 

- Műcsarnok (Pałac Sztuki)

 

Galeria Wystawowa zbudowana została według projektu Alberta Schickedanza oraz Fülöpa Herczoga a oddana do użytku w grudniu 1895 roku. Jest największą salą wystawową na Węgrzech. W 1941 roku jej tympanon ozdobiono mozaiką przedstawiającą św. Stefana jako patrona sztuk. Prezentowane są tu liczne wystawy i przedstawienia współczesnych artystów, odbywają się pokazy filmowe i teatralne. Każdego roku odbywają się tutaj Międzynarodowe Targi Książki.

 

 

Godziny otwarcia:

Wtorek - Niedziela 10:00-18:00

Poniedziałek nieczynne

czwartek 12:00-20:00,

 

Ceny biletów:

Bilet normalny - 1800 HUF

Studenci, nauczyciele i seniorzy - 900 HUF

Rodzinny - 2700 HUF

Do lat 7 wstęp wolny

 

 http://www.mucsarnok.hu

 

 

C. (1.7 km) Millenniumi Földalatti Vasút

                     (Milenijna Kolej Podziemna)

 

Jest jedną z najstarszych linii w Europie (po Londynie). Wybudowano ją w 1896 roku w ramach obchodów tysiąclecia istnienia państwa węgierskiego.

 

W 1884 roku główną arterię dzielnicy Terézváros, tzn. Andrássy út regularnie kursował omnibus. Sąsiednią ulicą, Király tramwaj ale obłożenie było tak wielkie, że istniała potrzeba usprawnienia transportu pasażerów skłaniając się w kierunku budowy kolei miejskiej. Ogłoszono konkurs do którego stanęły dwa miejscowe przedsiębiorstwa. Ich propozycje wybudowania kolei naziemnej zostały odrzucone przez komisję. Zdecydowano, że kolej powstanie, ale pod ziemią. Ostatecznie projekt przygotowało berlińskie przedsiębiorstwo Siemens und Halske. Projekt zakładał, że kolej jeździłaby od kąpieliska Széchenyi na Városliget do Vigadó. Składałaby się z 3-częściowych wagoników z wydzielonym przedziałem dla palących panów.

Przedsiębiorstwo dostało pozwolenie na budowę kolei, która miała być gotowa na milenijne święto do którego zostało 21 miesięcy. Inwestycja zakładała wykopanie szerokiego na 6 m i długiego na 3225 metrów rowu. Podstawę kolei i ściany boczne wykonano z betonu, przykryto stropami i zasypano ziemią. W związku z małą wysokością tunelu zastosowano niskopodłogowa konstrukcję wagonów. 2 maja 1896 roku, w sobotnie popołudnie ruszyła pierwsza w kontynentalnej Europie, napędzana silnikami elektrycznymi kolej podziemna. Kolej kursowała od 6 rano do 23 co 4 minuty.

 

Od 2002 roku linia M1 z aleją Andrássyego i Placem Bohaterów znajduje się na liście Światowego Dziedzictwa UNESCO.

 

 

D. (2.8 km) Andrássy út

               (Aleja Andrássyego)

 

W 1870 roku hrabia Gyula Andrássy (ówczesny premier Węgier) zaproponował przekształcenie ulicy w szeroką aleję na wzór paryski. Pomysł został zaakceptowany i rok później ruszyła przebudowa. Sama ulica została ukończona w szybkim tempie. Jej zabudowa (szacowana na ok. 5 lat) już w 1873 roku na skutek kryzysu ekonomicznego stanęła w miejscu. W 1876 roku część inwestorów dotkniętych kryzysem zmuszona była zwrócić niezagospodarowane działki miastu. Aleja została uroczyście otwarta 20 sierpnia 1876 roku, jednak prace budowlane przy poszczególnych budynkach trwały aż do roku 1885. W 1883 roku nazwę alei zmieniono na Sugár út (Wielki Bulwar), by w 1885 roku nazwać ją imieniem jej pomysłodawcy (Andrássy út). W 1950 roku otrzymała ona nazwę Sztálin út (ulica Stalina), w 1956 roku (po śmierci dyktatora) - Magyar Ifjúság útja (Aleja Młodzieży Węgierskiej), a w 1957 roku - Népköztársaság útja (ulica Republiki Ludowej). Ostatecznie w 1990 roku powrócono do starej nazwy Andrássy út (ulicy Andrássyego).

 

 

- Terror Háza (Dom Terroru)

 

Przy Andrássy út pod numerem 60 wzniesiono w 1880 roku renesansowy budynek. Projektantem był architekt Adolf Feszty. W latach 1937-44 służył jako siedziba i więzienie organizacji strzałokrzyżowców. Faszystowskie, antykomunistyczne i antysemickie ugrupowanie założone zostało w 1935 roku, w czasie II wojny światowej kolaborowało z III Rzeszą. Później aż do 1956 roku budynek ten był siedzibą i więzieniem stalinowskiej policji politycznej ÁVH. W grudniu 2000 roku "Publiczna Fundacja Badań Historii Europy Środkowej i Wschodniej" zakupiła budynek. Dziś mieści się tu jedno z reprezentacyjnych muzeów Budapesztu - Terror Háza. Muzeum jest pomnikiem pamięci zmarłych, torturowanych i zabitych w tym budynku. Stanowi jednocześnie pomnik ofiar totalitaryzmu na Węgrzech jak i bohaterów rewolucji 1956 roku. Otwarto je 24 lutego 2002 roku a inicjatorem utworzenia muzeum był centroprawicowy premier Viktor Orbán. W pierwszym roku funkcjonowania, muzeum odwiedziło pół miliona osób i dalej cieszy się niesłabnącym zainteresowaniem.

 

Na 4 kondygnacjach muzeum rozmieszczono ciekawie podane, interaktywne i często bardzo przejmujące ekspozycje, które przedstawiają krwawą historię Węgier i narodu węgierskiego. Trasa zwiedzania rozpoczyna się od najwyższego piętra i stopniowo schodzi w dół aż do piwnic gdzie mieściło się więzienie. Przedstawiona jest historia Węgier od czasów przed II Wojną Światową, okres funkcjonowania partii komunistycznej, krwawej interwencji wojsk Układu Warszawskiego w 1956 roku, masowych zwózek na Sybir, czy prześladowań duchownych. Aranżację przestrzeni budzą grozę i skłaniają do refleksji. Ma się wrażenie, że cały czas jest się obserwowanym. Słychać dzięki, muzykę, pojawiają się obrazy. W słuchawkach czarnych bakelitowych telefonów po wykręceniu numeru słychać znajome głosy byłych przywódców.

Na wewnętrznym dziedzińcu, na platformie zalanej wodą stoi oryginalny czołg T-55, a na ścianach wiszą tysiące portretów ofiar totalitaryzmu.

 

 

Kolejka do wejścia ustawia się często już o godz. 9.00! Ceny są wysokie, na szczęście obywatele Unii Europejskiej mogą liczyć na zniżki (1500 Ft, obywatel UE - 750 Ft).

 

 

Godziny otwarcia:

Wtorek - Niedziela 10:00-18:00

 

Ceny biletów:

Bilet normalny - 2000,00 HUF

Bilet ulgowy - 1000,00 HUF

Zniżki dla obywateli Unii Europejskiej

Do lat 6 wstęp wolny

 

W każdą pierwszą niedzielę miesiąca dla obywateli Unii Europejskiej wstęp wolny.

 

 

http://www.terrorhaza.hu

 

 

- Magyar Állami Operaház (Węgierska Opera Państwowa)

 

Operę założył Ferenc Erkel, węgierski kompozytor i autor hymnu narodowego, Dzisiejszą jej siedzibę w latach 1875-84, wzniesiono według projektu architekta Miklósa Ybla. Widownia o doskonałej akustyce liczy 1261 miejsc. Pięknie zdobione wnętrza gmachu wykonali najwybitniejsi węgierscy artyści, w tym Mór Than i Károly Lotz.

W niszach po obu stronach głównego wejścia do opery podziwiać możemy posągi wykonane przez rzeźbiarza Alajosa Stróbla, przedstawiające Ferenca Liszta (po prawej) i Ferenca Erkela (po lewej). Na poziomie pierwszego piętra stoją figury przedstawiające cztery muzy związane z teatrem i muzyką: Erato, Talię, Melpomenę i Terpsychora, zaś statuy piętro wyżej ukazują kolejno (od lewej do prawej): Monteverdiego, Scarlatti'ego, Glucka, Mozarta, Beethovena, Rossiniego, Donizetta, Glinkę, Wagnera, Verdiego, Gounoda, Bizeta, Mussogorsky'ego, Czajkowskiego, Moniuszkę i Smetanę.

 

Tuz po wejściu do budynku opery warto zwrócić uwagę na pięknie zdobione sklepienie foyer, autorstwa Bertalana Székely. Przedstawia ono Muzy i Geniuszy. Nad kasami umieszczono charakterystyczne medaliony, ukazujące portrety wybranych kompozytorów węgierskich: Mihálya Mosonyiego, Károlya Dopplera, Jánosa Humela i Károlya Goldmarka. Przy okazji warto zobaczyć marmurowe schody prowadzące do lóż umieszczonych na I piętrze - stanowią przykład jednego z najpiękniejszych rozwiązań architektonicznych wnętrza zastosowanych przez Ybla.

 

Spektakle cieszą się ogromnym zainteresowaniem. Bilety wyprzedawane są z miesięcznym wyprzedzeniem.

 

 Budynek opery można zwiedzać z przewodnikiem.

 

 

http://www.opera.hu

 

 

E. (4.2 km) Szent István Bazilika

                   (Bazylika św. Stefana)

 

W 1845 roku, architektowi Józsefowi Hildowi zlecono przygotowanie projektu reprezentacyjnej świątyni. Głównym założeniem było to aby rozmiary kopuły mogły konkurować ze świątynią z Watykanu. Prace budowlane rozpoczęto 4 października 1851 roku, planując ich ostateczne zakończenie w ciągu 8 lat, jednak głównie ze względu na stały niedobór środków finansowych prace opóźniały się. Do 1860 roku, udało się ukończyć budowę wież frontowych oraz zamknąć część budynku do strony zakrystii, co umożliwiło odprawianie regularnych nabożeństw. Dwa lata później w związku z brakiem funduszy prace posuwały się bardzo powoli. W tym czasie w bezpośrednim otoczeniu bazyliki wyrosły tak wysokie kamienice, że jedynie znaczne podwyższenie obiektu gwarantowało jego odpowiednie wyeksponowanie spośród otaczającej zabudowy. Zmiany projektu wymusiły również modyfikację kształtu i wysokości poszczególnych części budynku, w tym kopuły. Straciła ona swój pierwotny, idealnie kolisty kształt podstawy przyjmując formę eliptyczną. Podobnie ewoluował styl świątyni - do elementów klasycznych stopniowo dołączyły neorenesansowe. Na początku 1867 roku jeszcze przed zakończeniem budowy kopuły zmarł jej twórca.

 

Po śmierci Hilda prace kontynuowano pod kierunkiem Miklósa Ybla. Wraz z postępem robót pojawiły się jednak niepokojące sygnały zwiastujące nadchodzące kłopoty: kolumny i ściany kościoła zaczęły pękać. Ybl przeprowadził szereg obliczeń i uznał, że konstrukcja obiektu wymagała pilnego wzmocnienia. Komisja powołana przez miejskich radnych do oceny stanu obiektu nie potwierdziła istnienia zagrożenia, architekt upierał się, że całość poważnie grozi zawaleniem. 22 stycznia 1868 roku sklepienie bazyliki zawaliło się. Katastrofa ta pozytywnie wpłynął na dalsze losy budowy. Natychmiast ruszyły prace i prowadzono je nieprzerwanie do 1874 roku. Tempo prac osłabło w latach 80-ch XIX wieku, głównie ze względu na trudną sytuację ekonomiczną kraju. Dopiero z okazji zbliżającej się rocznicy tysiąclecia państwa węgierskiego znacznie dofinansowano inwestycję. Dokończenie prac miało stanowić symboliczne ukoronowanie blisko pięćdziesięcioletnich starań madziarskiego narodu. Ostatecznie jednak ceremonia konsekracji świątyni odbyła się dopiero w 1905 roku. Uroczystość zaszczycił osobiście sam cesarz Franciszek Józef. W 1931 roku papież Pius IX nadał jej status bazyliki. Poświęcona jest kultowi osoby założyciela i zarazem pierwszego władcy kraju - świętemu Stefanowi I, którego zmumifikowana dłoń przechowywana jest w kaplicy usytuowanej na tyłach kościoła i uważana jest za najcenniejszą relikwię madziarską.

 

Powstała budowla na planie krzyża greckiego ma długość 86 m i 55m szerokości i zajmuje ponad 4,16 tys. metrów kwadratowych powierzchni, mieszcząc do 8,5 tysiąca wiernych jednocześnie. Wysokość wewnętrzna kopuły ma 65 metrów, podczas gdy na zewnątrz jej zwieńczenie znajduje się na poziomie 96 m, Na prawej wieży (wysokość 80 m) zawieszony jest największy na Węgrzech dzwon, którego waga przekracza 9 ton.

 

Podczas II Wojny Światowej świątynia szczęśliwie nie ucierpiała. Pod kościołem znajduje się trzykondygnacyjne podpiwniczenie, którego wielkość odpowiada prawie wielkości stojącej na niej bazyliki. W tym czasie przekształcono je w schron, w którym przechowywano najważniejsze archiwa państwowe, których część pozostawała tam aż do 1988 roku.

 

Kolejne prace trwające ponad dwie dekady zakończyły się w 2003 roku. W ich ramach ponownie wzmocniono konstrukcję obiektu oraz dokończono dekorację wnętrz. Do tego celu zużyto ponad 10 kg kamieni szlachetnych, 5 kg złota i ponad 250 złotych płatków. Ułożono 1500 m2 nowych posadzek i 6300 m2 marmurowych okładzin ściennych, do wstępnej konserwacji których zużyto blisko pół tony naturalnego wosku pszczelego. Renowacji poddano 72 m2 witraży, a kolejne 745 m2 ułożono od nowa. Zbudowano taras widokowy u podstawy zwieńczenia kopuły, dokąd dojechać można nowoczesną windą zainstalowaną w dawnych szybach kominowych.

 

Wejście do środka ukryte jest za monumentalnym portykiem złożonym z masywnych, korynckich kolumn podtrzymujących imponujący fronton. Na tympanonie znajdują się rzeźby przedstawiające Maryję z dzieciątkiem Jezus w otoczeniu świętych węgierskich. Poniżej znajduje się łaciński napis " Ego sum via, veritas et vita" (Jestem drogą, prawdą i życiem). Do środka świątyni prowadzi szeroka brama zamknięta dębowymi wrotami, których zdobienia nawiązują do uczniów Jezusa. Nad drzwiami znajduje się płaskorzeźba przedstawiająca popiersie króla Stefana I. Nad całością góruje malowidło ukazujące Chrystusa autorstwa Thana Móra i Bertalana Székelya. Ponadto kościół zdobią posągi wykonane przez Leó Fesslera, Bélę Brestyánszkyiego i Edę Mayera ukazujące świętych Ambrożego, Augustyna, Grzegorza i Hieronima, jak również czterech ewangelistów (kopuła) oraz dwunastu apostołów (od strony wschodniej).

 

 

Po wejściu do świątyni wiernych witają ustawione po obu stronach wejścia figury św. Teresy i św. Rity. Po prawej stronie znajduje się pierwszy z licznych ołtarzy bocznych, poświęcony św. Cecylii, patronce organistów, chórzystów i lutników. Naprzeciwko ołtarza, pod jedną z kolumn podtrzymującą kopułę, stoi figura Najświętszej Panienki.

 

Idąc dalej w kierunku prezbiterium mija się klasycystyczny ołtarz stworzony przez Gyulę Benczúra, poświęcony patronowi bazyliki, św. Stefanowi.

 

Ostatnim z ołtarzy bocznych umieszczonych na południowej ścianie bazyliki jest ołtarz św. Emeryka, którego autorstwo przypisuje się Györgyemu Vastagowi (ojcu).

 

Po przeciwległej stronie kościoła, najbardziej wysuniętym na północny wschód ołtarzem bocznym jest ołtarz św. Józefa zaprojektowany przez Árpáda Fesztyiego. Na bocznych częściach tryptyku dostrzec można sylwetki świętych Piotra i Pawła, podczas gdy na centralnym obrazie widać św. Józefa nauczającego Pisma świętego młodego Jezusa.

 

Środkowy ołtarz na północnej ścianie świątyni to dzieło Gyuli Stetki. Kompozycja składa się umieszczonego centralnie malowidła ukazującego Chrystusa wiszącego na krzyżu, oraz dwóch posągów stojących po obu stronach obrazu: figury św. Alojzego Gonzagi (patron studentów) i św. Franciszka z Asyżu (patrona ubogich).

 

Ostatnim z ołtarzy bocznych jest dzieło Ignáca Roskovicsa z 1903 roku poświęcone świętemu Adalbertowi - arcybiskupowi Magdeburga i zarazem misjonarzowi, który za życia kilkukrotnie podejmował próby chrystianizacji Rusi Kijowskiej i Łużyczan. Był również jednym z czołowych duchownych na dworze cesarza Ottona I.

 

Mozaiki zdobiące górne fragmenty ścian oraz sklepienia świątyni wykonane zostały w większości przez Károlya Lotza. Na szczycie kopuły, oświetlonej dzięki światłu, które wpada przez osiem łukowych okien, widać postać brodatego starca, od którego bije wyjątkowy blask. Jest to alegoryczna postać Boga Ojca. Otaczają go kręgi złożone z pozłacanych motywów kwiatowych oraz ułożonych w formie kasetonów wizerunków aniołów. Nieco poniżej postaci Chrystusa, widać Jana Chrzciciela oraz siedmiu proroków Starego Testamentu. Wszystko to w otoczeniu aniołów sławiących imię Pana. U podstawy kopuły znajdują się posągi czterech ewangelistów.

 

Nad nawami bocznymi znajdują się cztery mniejsze kopuły.

 

Głównym i zarazem centralnym elementem ołtarza głównego jest posąg króla Stefana I Świętego wykonany z białego marmuru z Carrary przez Alajosa Stróbla. Rzeźby znajdują się po środku otaczającej je, półkolistej kolumnady utrzymanej w porządku jońskim. Nad całą kompozycją widnieje napis " S. REX STEPHANAE INTERCEDE PRO NOBIS APUD REGEM SAECULORIUM" (Stefan Święty za naszym wstawiennictwem niech króluje na wieki).

 

W kaplicy Szent Jobb (Kaplica św. Prawicy) usytuowanej po północno-wschodniej stronie kościoła przechowywana jest najważniejsza relikwia narodowa Węgier. Jest nią zasuszona dłoń patrona świątyni, króla Stefana I Świętego. Po śmierci władca pochowany został w krypcie kościoła w Székesfehérvár. Kilkanaście lat później, w obliczu zagrożenia, szczątki króla przeniesione zostały do sarkofagu umieszczonego w podziemnym schowku. Podczas całej operacji mnisi, ze względu na rozszerzający się w kraju kult monarchy, odcięli prawicę Stefana I i przełożyli ją do ozdobnego relikwiarza. W początkowym okresie zasuszona dłoń władcy przechowywana była w klasztorach na terenie Europy Środkowej i Południowej. W 1771 roku trafiła na dwór wiedeński do pałacu Schönbrunn a później na zamek w Budzie. W 1987 roku biskup László Paskai poświęcił osobną kaplicę wydzieloną z bazyliki peszteńskiej, gdzie od tego czasu wystawiona jest na widok publiczny. Od tego czasu w dniu św. Stefana (20 sierpnia), relikwiarz obnoszony jest po ulicach miasta w uroczystej procesji.

Tego też dnia o godzinie 17:00 słychać bicie zawieszonego w prawej wieży bazyliki dzwonu. Największy w kraju dzwon o imieniu św. Stefan, waży 9,25 tony i ma średnicę 252 cm. Dzwon rozbrzmiewa również oznajmiając nadejście Nowego Roku oraz przy szczególnych okazjach.

W lewej wieży największym dzwonem jest Nagyboldogasszony-harang (dzwon Przenajświętszej Panienki) o wadze 3,1 tony odlany w 1863 roku w ludwisarni Ferenca Walsera. Bije on podczas świąt i uroczystości państwowych. Jest to jedyny dzwon w stolicy, który podczas II wojny światowej nie został zarekwirowany na potrzeby armii. Znajdują się tam również inne, mniejsze dzwony nazwane imionami świętych: św. Henryka ważący 2,15 tony, dzwon św. Gizelli 1,2 tony, św. Emeryka 750 kg i św. Elżbiety 500 kg.

 

 

Antresola kopuły otwarta jest dla zwiedzających, można się tam dostać pokonując 297 schodów lub wjechać windą.

 

 

Godziny otwarcia:

Październik - Czerwiec 10:00-16:30

Lipiec Wrzesień 10:00-18:30

 

Ceny biletów:

Bilet normalny - 500,00 HUF

Studenci - 400,00 HUF

 

 

http://en.bazilika.biz/tourism/tourism

 

 

F. (5.5 km) Belvárosi Plebaniatemplom

                 (Śródmiejski Kościół Parafialny)

 

Tuż przy Moście Elżbiety stoi najstarszy kościół w Peszcie. Pierwsza świątynia istniała w tym miejscu od 1046 roku. W XII wieku przebudowano go w stylu romańskim, a trzy wieki później w stylu gotyckim. Z tego okresu zachowały się do dziś cała wschodnia część świątyni. W okresie najazdu tureckiego kościół przekształcono w meczet. W 1723 roku kościół doszczętnie spłonął. Świątynię odbudowano ale już w stylu barokowym. Prace prowadzono w latach 1725-39 według projektu Mátyása Nepauera i Jánosa Paura. Na szczęście zdecydowali się oni zachować ocalałe gotyckie fragmenty kościoła. Obie wieże pokryto dachem dopiero w roku 1795. W 1830 roku ukończono dobudowywanie chóru. W czasie II wojny światowej na skutek bombardowań świątynia ponownie poważnie ucierpiała. Niestety oryginalny ołtarz i znajdujące się w jego otoczeniu stalle zostały zniszczone. Z ocalałych XV-wiecznych fragmentów udało się zrekonstruować wyłącznie tabernakulum. Oryginalna pozostała natomiast ambona, autorstwa Fülöpa Ungradta z 1808 roku.

 

Fasadę kościoła zdobią dwie usytuowane symetrycznie po obu stronach nawy głównej wieże. Nad głównym wejściem podziwiać można rzeźbę ukazującą Trójcę Świętą, prawdopodobnie dzieła Antala Hörgera.

 

Po wejściu do wnętrza uwagę zwraca niezwykłe sklepienie gotycko-renesansowe. W pierwszej kaplicy po prawej stronie, znajduje się ufundowany przez burmistrza Pesztu, XVII wieczny ołtarz Jana Chrzciciela. W czwartej kaplicy znajduje się rzeźbiony w czerwonym marmurze i białym wapieniu ołtarz, podarowany kościołowi w 1507 roku.

 

 

http://www.belvarosiplebania.hu

 

 

- Kontra Aquincum

 

Już w czasach rzymskich miejsce to wykorzystywano do przepraw przez Dunaj. W 294 roku z rozkazu rzymskiego gubernatora prowincji Diocletanusa w miejscu największego przewężenia rzeki, wzniesiono fortyfikację mającą na celu ochronę bezpiecznej przeprawy. Jako że Dunaj stanowił granicę Panonii, budowla ta znajdowała się już poza obrębem imperium. Była to twierdza na planie kwadratu o bokach 85 x 85 m., a jej kamienne ściany miały wysokość 10 m. i grubość ponad 3 m. Na ruiny obwarowań natknięto się w czasie prac budowlanych związanych z wznoszeniem pobliskiego mostu, wówczas jednak nie przywiązano do tego większej wagi i nawet w kilku miejscach rozebrano odnalezione mury. Dopiero w 1930 roku, w czasie porządkowania placu, odkryto dalsze zabudowania i zainteresowano nimi archeologów. Ruiny wyeksponowano na widok publiczny w 1970 roku.

 

Kontra Aquincum pełniło ważną rolę w okresie starożytnym. W jego progi zawitali nawet Juliusz Cezar i Konstantyn Wielki.

Obecnie teren całego placu uznawany jest za muzeum na otwartym powietrzu.

 

 

 

 

Dalej tramwajem wodnym D11 od przystanku Petőfi tér do przystanku Margit híd. Tramwaj płynie pod mostem łańcuchowym do przystanku Batthyány tér po pesztańskiej stronie Dunaju. Dalej pod mostem Małgorzaty do przystanku o tej samej nazwie. Bilety na ten środek transportu obowiązują takie same jak w całej komunikacji miejskiej. Ciekawostką i czymś zupełnie niespotykanym gdzie indziej jest to, że w okrętowym barku można nie tylko coś przekąsić oraz napić się również piwa. (Miejsce publiczne, komunikacja publiczna a problemu nie ma).

 

 

G. (9.6 km) Országház (Parlament)

 

Od momentu ustanowienia państwa węgierskiego, przez ponad osiem stuleci parlament nie miał swojej siedziby. Do XIX wieku zjazdy węgierskiej szlachty organizowano nieregularnie i w różnych miejscach. Później, miejscem cyklicznych posiedzeń plenarnych stało się Pozsony (obecnie Bratysława). W lipcu 1843 roku jednym z punktów debaty była propozycja, by nową siedzibą węgierskiego parlamentu ustanowić w jednym z dwóch najszybciej rozwijających się ośrodków miejskich tamtej doby, w Budzie lub Peszcie. We wrześniu tego samego roku wniosek został pozytywnie przegłosowany a za ostateczną lokalizację przyjęto Peszt. Na jej miejsce wybrano podmokły, bagnisty teren w okolicy wówczas niezamieszkanej.

 

W 1882 roku swoją wizję parlamentu przedstawił Imre Steindl, profesor budapeszteńskiej Politechniki. Mieszanka stylów posłużyła do stworzenia jednego z najbardziej charakterystycznych gmachów współczesnej Europy Środkowej. Główną inspirację architekt czerpał z doświadczeń twórców neogotyckiego Pałacu Westminster w Londynie. Architekt wzbogacił projekt o różne elementy. Jedną z głównych ozdób budynku jest kopuła, pod którą kryją się główny hall i klatka schodowa rozmieszczone w sposób typowy dla epoki renesansu i baroku.

 

Budowa rozpoczęła się 1 października 1885 roku. Teren budowy został osuszony i umocniony, konieczna była także wywózka składowanego tam drewna – w tym celu uruchomiono specjalną linię kolejową, którą później transportowano odpowiednie materiały. Przy jego wznoszeniu pracowało jednocześnie 1000 robotników. Budowa trwała do 1904 roku, choć pierwsze posiedzenie odbyło się już w roku 1896, podczas hucznie obchodzonej rocznicy 1000-lecia państwa węgierskiego.

 

Do budowy gmachu o długości 268 m i szerokości 123 m oraz wysokości 96 m (najwyższy punkt kopuły) wykorzystano 40 milionów cegieł. W celu wykonania wykopu fundamentowego usunięto 176 tysięcy metrów sześciennych ziemi, a budynek osadzono na cementowej płycie o grubości dochodzącej do 5 metrów. Parlament liczy łącznie 18 tys. m2 powierzchni użytkowej, a jego kubatura wynosi 473 tys. m3. Od zewnątrz budynek zdobi 90 herbów miast i komitatów wchodzących w skład kraju, zaś od wewnątrz ponad 152 posągi oraz liczne rzeźby inspirowane motywami zwierzęcymi. Do ich dekoracji zużyto w sumie 40 kg 22-karatowego złota oraz pół miliona kamieni szlachetnych. W budynku mieści się 691 pomieszczeń, 29 klatek schodowych, 13 wind, 27 wejść i 10 podwórzy. Główna fasada znajduje się od strony Dunaju, ale wejścia rozlokowano od strony obecnego placu Kossutha. Mieszczą się tu siedziby obu izb parlamentarnych.

 

Wchodzących do gmachu witają postaci lwów zaprojektowane przez Bélę Markupa (obecne na placu rzeźby te to nieznacznie zmodyfikowane kopie oryginalnych posągów zniszczonych podczas II wojny światowej). Dalej znajduje się ogromny, bogato zdobiony, jasno oświetlony hall pełniący funkcję głównej klatki schodowej. Boczne fragmenty sklepienia klatki schodowej podtrzymuje osiem potężnych kolumn wykonanych z czerwonego granitu pochodzącego ze Szwecji, zaś jego środek opiera się na czterech kolumnach ozdobionych posągami paziów. Na suficie umieszczono trzy alegoryczne freski Károlya Lotza. Dalej schody prowadzą do kolistej sali zlokalizowanej dokładnie pod kopułą gmachu. Pomieszczenie liczy 27 m wysokości. Sala była pierwszym kompletnie wykończonym wnętrzem i właśnie w tym miejscu odbyło się pierwsze, uroczyste posiedzenie obu izb parlamentu. Pomieszczenie ozdobione jest szesnastoma rzeźbami przedstawiającymi kolejnych władców Węgier. W sali tej wystawione są na widok publiczny insygnia węgierskiej władzy królewskiej: korona, berło i jabłko królewskie należące do pierwszego władcy Madziarów – św. Stefana. W 1944 roku skarby te zostały skradzione. Po wojnie odnalezione zostały w Stanach Zjednoczonych. Zwrócono ją Węgrom dopiero w roku 1978, a od 2000 można je tutaj ponownie oglądać.

 

Dwoma największymi pomieszczeniami parlamentu są usytuowane symetrycznie po obu stronach budynku, sala dawnej Izby Niższej (dzisiejsze, jednoizbowe Zgromadzenie Narodowe) oraz sala Izby Wyższej, która została zniesiona w węgierskim systemie politycznym w 1945 roku, a obecnie pełniąca funkcję sali konferencyjnej.

 

Obecnie dwa przeciwlegle krańce budynku mieszczą gabinety premiera w skrzydle północnym i prezydenta republiki w południowym.

 

W Parlamencie działa biblioteka specjalizująca się przede wszystkim w gromadzeniu publikacji prawnych, dokumentów historycznych, aktów prawa europejskiego i międzynarodowego oraz książek dotyczących szeroko pojętej tematyki parlamentarnej. Wszystkie zbiory dostępne są publiczni.

 

 

Budynek parlamentu udostępniony jest zwiedzającym z przewodnikiem w językach: węgierskim, angielskim, francuskim, hebrajskim, niemieckim, rosyjskim, włoskim i hiszpańskim.

 

Dostępne godziny należy sprawdzić na stronie

https://www.jegymester.hu/eng/Production/480000/Parliament-visit

 

 

Ceny biletów dla obywateli Unii Europejskiej

Bilet normalny - 2200,00 HUF

Młodzież, studenci do lat 24 - 1100,00 HUF

Do lat 6 wstęp wolny

 

 

http://www.parlament.hu/en/web/house-of-the-national-assembly

 

 

Kossuth Lajos tér (Plac Kossutha) należy do najrozleglejszych śródmiejskich placów. Powstał na początku XIX wieku na obrzeżach ówczesnego miasta. Służył przede wszystkim jako miejsce cumowania i rozładunku statków towarowych dowożących towary do Pesztu. Później w związku z budową gmachu węgierskiego parlamentu. Okolice uporządkowano, osuszono a brzeg rzeki uregulowano. W latach 1898-1927 plac nazywany był Országház tér (Plac Parlamentarny), w latach 1918-19 przemianowany został na Köztársaság tér (Plac Republikański). Od 1927 roku do dziś nosi imię wybitnego węgierskiego polityka – Lajosa Kossutha. Mieszczą się tu imponujące gmachy dwóch innych, obok parlamentu, instytucji: Muzeum Etnograficznego oraz Ministerstwa Rolnictwa. Przy placu znajduje się stacja czerwonej linii metra oraz przystanki linii tramwajowej numer 2, kursującej wzdłuż dunajskiego nabrzeża.

 

Największą ozdobą placu są pomniki.

Konny pomnik Franciszka II Rakoczego powstał z okazji dwusetnej rocznicy śmierci tego wybitnego węgierskiego wodza. W 1703 roku stanął na czele anty habsburskiej rewolucji narodowej. Jego powstańcza armia opanowała Transylwanię i Górne Węgry. Otrzymał tytuł księcia Siedmiogrodu. Sejm obradujący w 1705 roku ogłosił go księciem Węgier. Rzeźba autorstwa Jánosa Pásztora i Dénesa Györgyi’ego stanęła na południowym krańcu placu 2 maja 1937 roku.

Inne dzieła to pomniki Attily Józsefa, węgierskiego poety doby dwudziestolecia międzywojennego oraz przypominający kamień nagrobny, Pomnik Bohaterów 1956 roku, którzy tutaj zginęli. Przy nim wznosi się maszt z flagą Węgier z wyciętym pośrodku okręgiem. Takie właśnie flagi nieśli ze sobą uczestnicy rewolucji wcześniej usuwając z nich symbol władz komunistycznych. Pewną ciekawostką jest to, że dokładna liczba ofiar nigdy nie została ustalona. Oficjalnie zdaniem historyków zginęło co najmniej 75 osób. Niektórzy badacze najnowszej historii Węgier wskazują na 234 osoby, zaś inni na 820 osób.

 

Przy południowej pierzei placu stoi kolejne dzieło. Jest to pomnik węgierskiego polityka Béli Kovácsa,który w 1948 roku oskarżony został o spisek i skazany na dożywotnie zesłanie na Sybir. Osiem lat później odzyskał jednak wolność, powrócił do polityki.

 

Najbardziej okazałym ze wszystkich jest pomnik Lajosa Kossutha - dziewiętnastowiecznego arystokraty, prawnika i polityka, lidera ruchu narodowo-liberalnego, jak również jednej z wiodących osobistości w rządzie Batthyányego w okresie Wiosny Ludów, a później przywódcy powstania narodowego z 1848-49 roku. Po upadku zrywu niepodległościowego skazany został na śmierć, której uniknął uciekając na teren imperium osmańskiego. Po utworzeniu cesarstwa austro-węgierskiego wyrok został cofnięty. Kossuth do końca życia pozostał jednak przeciwnikiem unii z Habsburgami, nigdy nie wrócił do ojczyzny. Obecny pomnik stojący w miejscu poprzedniego składa się z masywnej, rozbudowanej podstawy wykonanej z czerwonego piaskowca na którym ustawiono postać Lajosa Kossutha wskazującego palcem drogę, którą podążać powinni Węgrzy. Wokół wodza zebrali się przedstawiciele madziarskiego narodu: po prawej stronie matka z dzieckiem, żołnierz. Po lewej przedstawiciele trzech stanów: chłopstwa, rzemieślników i intelektualistów.

 

 

- Néprajzi Múzeum (Muzeum Etnograficzne)

 

Muzeum utworzone zostało w 1872 roku jako dział etnograficzny Węgierskiego Muzeum Narodowego. Dzięki hojności podróżników i osób prywatnych przekazujących własne kolekcje przedmiotów zbiory muzeum systematycznie rozrastały się. Na początku XX wieku węgierskie Muzeum Etnograficzne uważane było za najlepszą i najciekawszą placówkę tego rodzaju na całym kontynencie. W 1947 roku nastąpiło oficjalne odłączenie się Muzeum Etnograficznego, przestało być oddziałem lecz samodzielną instytucją.

 

Historia budynku sięga 1891 roku, kiedy to architekt Alajos Hauszmann otrzymał zlecenie zaprojektowania nowej siedziby Ministerstwa Sprawiedliwości. Prace rozpoczęto 15 czerwca 1893 roku i ukończono zgodnie z planem trzy lata później. Powstała budowla o łącznej powierzchni 6.392 m2 i kubaturze 165.104 m3. Główna fasada Pałacu Sprawiedliwości, od strony placu Kossutha, liczy 125 metrów długości, wykonana jest z najlepszej jakości kamienia pochodzącego z Sóskút oraz z Siedmiogrodu. Wejścia do budynku broni sześcio-kolumnowy portyk, zwieńczony trójkątnym tympanonem ozdobionym płaskorzeźbami. Nad głównym wejściem umieszczono rzeźbę ukazującą rydwan zaprzężony w trzy konie. W rydwanie stoi Oświecenie - alegoryczna postać trzymająca w prawej dłoni pochodnię, w lewej zaś gałązkę palmową, symbolizujące zwycięstwo wiedzy. Po obu bokach rydwanu stoją figury ukazujące uosobienie Prawa i Prawodawstwa. Płaskorzeźba zdobiąca trójkątny tympanon jest dziełem György Zala. Artysta przedstawił na niej rozprawę sądową (pośrodku) oraz osoby Legislacji oraz Nauki Prawa (po bokach).

 

Wejście do budynku prowadzi przez portyk z charakterystycznymi przysadzistymi arkadami. Po obu stronach kolumnady Pałac zdobią dwa wysokie pylony. Za nimi rozciągają się pilastry w formie jońskich kolumn, oddzielające od siebie okna obu kondygnacji. Po przekroczeniu drzwi wejściowych znajdziemy się w sali stanowiącej rodzaj przedsionka prowadzącego do reprezentacyjnego foyer. Przepiękne stiuki oraz złocenia zdobień naściennych otaczające rozpościerający się na suficie fresk czynią niezwykłe wrażenie, szczególnie w połączeniu z widokiem dwóch majestatycznych ciągów schodów wznoszących się po dwóch przeciwległych stronach sali oraz jej monumentalnymi rozmiarami. Schody prowadzące do dalszych pomieszczeń na wyższych piętrach, ozdobione są dwoma parami posągów.

 

W 1950 roku do wnętrz budynku przeniesiono Instytut Węgierskiego Ruchu Robotniczego, później jedno ze skrzydeł zajął Instytut Historii Partii. Całą pozostałą część wykorzystywała Węgierska Galeria Narodowa. W 1973 roku przeniesiona została na Zamek Budziński, tym samym zwalniając całą powierzchnię dla Muzeum Etnograficznego.

 

Dzisiaj jest jednym z największych w Europie muzeów tego rodzaju, posiada około 200 tysięcy eksponatów, w tym 140 tysięcy dotyczy kultury węgierskiej, a 60 tysięcy ludów świata. W ekspozycji Muzeum znajdują się działy myślistwa, pszczelarstwa, rybactwa, hodowli zwierząt, pasterstwa, rolnictwa i rzemiosła.

 

 

Godziny otwarcia:

Wtorek - Niedziela 10:00-18:00

Poniedziałek nieczynne

 

Ceny biletów:

Bilet normalny - 1400 HUF

Młodzież, studenci do 26 lat (obywatele Unii Europejskiej) - 700 HUF

Do lat 6 wstęp wolny

 

 

http://www.neprajz.hu

 

 

grudzień 2017 (data umieszczenia artykułu)

 

 

Polish Czech English French German Italian Portuguese Russian Spanish

«
»
NBP
2024-03-18
USD
3.9528
0.35%
EUR
4.3086
0.37%
CHF
4.4711
0.22%
GBP
5.0343
0.22%
NBP
2024-03-15
USD
3.9392
0.53%
EUR
4.2929
0.14%
CHF
4.4613
0.17%
GBP
5.0233
0.04%
NBP
2024-03-14
USD
3.9183
-0.22%
EUR
4.2870
-0.06%
CHF
4.4538
-0.33%
GBP
5.0214
0.09%
NBP
2024-03-13
USD
3.9269
0.27%
EUR
4.2896
0.21%
CHF
4.4686
-0.02%
GBP
5.0171
0.17%
NBP
2024-03-12
USD
3.9162
-0.25%
EUR
4.2804
-0.30%
CHF
4.4697
-0.18%
GBP
5.0084
-0.67%


Stolice-Europy
Polityka prywatnosci