HELSINKI
Trasa piesza o łącznej długości 5.4 km
Początek - Uspenskin katedraali (Sobór Uspieński)
Koniec - Esplanade (Park Esplenade)
A. Uspenskin katedraali (Sobór Uspieński)
C. Senaatintori (Plac Senacki)
D. Kaisaniemen puisto (Park Kaisaniemi)
E. Suomen kansallismuseo (Fińskie Muzeum Narodowe)
- Nykytaiteen museo Kiasma (Muzeum Sztuki Współczesnej)
G. Rautatientori (Plac kolejowy)
- Päärautatieasema (Dworzec Kolejowy)
A. (0.0 km) Uspenskin katedraali
(Sobór Uspieński)
Sobór Zaśnięcia Matki Bożej stoi na wzgórzu, na wyspie Katajanokka. jest to główna świątynia Fińskiego Kościoła Prawosławnego w Helsinkach i jednocześnie największa cerkiew w całej północnej i zachodniej Europie. Swoje wezwanie otrzymała na osobistą prośbę cara Aleksandra II.
Założony w 1827 roku Helsiński Kościół Prawosławny potrzebował większego kościoła dla rosnącej ludności prawosławnej. W 1859 roku rosyjski architekt Aleksiej Gornostajew rozpoczął prace projektowe i wkrótce nadzorować zaczął prace budowlane. Po jego śmierci w 1862 roku, architekt Ivan Varni kontynuował dzieło swojego poprzednika. Uroczyste otwarcie świątyni miało miejsce 25 października 1868 roku.
Cegły użyte do budowy pochodzą z twierdzy Bomarsund z Wysp Alandzkich, zniszczonej podczas wojny krymskiej.Charakterystycznym elementami budowli jest 13 złotych kopuł symbolizujących 12-tu apostołów a największa z nich, centralna Jezusa. Wewnątrz znajduje się cenny, zaprojektowany w Petersburgu ikonostas łączy klasyczne materiały z dekoracjami bizantyjskimi. Za nim znajduje się srebrny ołtarz. Sklepienie świątyni wsparte jest na czterech granitowych kolumnach.
Szczególnie czczona przez wiernych jest cudowna ikona Boskiego Urodzenia Kozelštšana. Jest jednym z najważniejszych duchowych skarbów fińskiego Kościoła prawosławnego. Powstała w Pultavie w 1885 roku i jest kopią ikony z ukraińskiego klasztoru Kozelstsan. Początkowo trafiła do Wyborga skąd w czasie II wojny światowej przeniesiona została w obecne miejsce. W czerwcu 2010 roku wraz z całą znajdującą się wokół biżuterią została skradziona. Odnaleziona została w Turku i w sierpniu 2011 roku powróciła do katedry.
Świątynia wyposażona jest w 7 dzwonów, największy z nich jest darem mieszkańców Moskwy.
Każdego roku katedrę odwiedza około pół miliona turystów.
Godziny otwarcia:
Wrzesień - Maj
Wtorek - Piątek 09:30-16:00
Sobota 10:00-15:00
Niedziela 12:00-15:00
Czerwiec - Sierpień
Wtorek - Piątek 09:30-18:00
Sobota 10:00-15:00
Niedziela 12:00-15:00
Wstęp bezpłatny
http://hos.fi/fi/uspenskin-katedraali
B. (0.8 km) Kauppatori (Plac Targowy)
Plac targowy powstał w XVIII wieku przy przystani Eteläsatama (przystań Południowa). Kiedyś sprzedawano na nim ryby wprost z powracających z połowu łodzi. Powstałe targowisko funkcjonuje do dzisiaj. Cieszy się popularnością zarówno wśród mieszkańców Helsinek, jak i turystów. Można tutaj niedrogo zjeść a w menu oprócz tradycyjnych potraw, które spotkać można wszędzie znaleźć można przysmaki z owoców morza, renifera czy łosia. Pod schludnymi straganami z charakterystycznymi płóciennymi daszkami w kolorowe pasy kupić można ryby, owoce, warzywa i oczywiście pamiątki. Nabrzeże jest miejscem cumowania łodzi, lokalnych promów i statków wycieczkowych, którymi popłynąć można na zwiedzanie zatoki. Trochę dalej uwagę przyciągają wielkie terminale promowe obsługujące międzynarodowe trasy.
Centralne miejsce placu zajmuje granitowy obelisk z dwugłowym carskim orłem dynastii Romanowów. Kamień Carycy, bo tak powszechnie nazywany jest ten pomnik, postawiony został w 1835 roku dla upamiętnienia wizyty carycy Aleksandry Fiodorowny i cara Mikołaja I, która miała miejsce dwa lata wcześniej. Dzieło to zaprojektowane zostało przez C. L. Engela i jest najstarszym publicznym pomnikiem w mieście. Orzeł usunięty został podczas rewolucji rosyjskiej w 1917 roku po czym przeniesiony został do muzeum. Na swoje miejsce wrócił w 1972 roku.
Jednym z symboli miasta jest Havis Amanda. Granitowy pomnik - fontanna z posagiem syreny. Symbolizuje powstające z morza Helsinki. Zaprojektowana została przez Eliela Saarinena a wykonana został przez Ville Vallgrena w Paryżu. Uroczyste odsłonięcie budowli miało miejsce w 1908 roku. Na początku naga postać kobiety wzbudzała ogromne kontrowersje a nawet powszechne oburzenie. Każdego roku, 1 maja fontanna jest miejscem obchodów Świeta Vappu. W atmosferze karnawału wita się zaczynające się lato a studenci świętują obchody swojej uczelni. W specjalnym balonie uczestniczy ceremonii wznoszą się nad ziemię i zakładają studencką czapkę na głowę syrenki. W tym dniu studenci symbolicznie przejmują władzę nad miastem.
- Presidentinlinna (Pałac Prezydencki)
Wschodni róg placu zajmuje Pałac Prezydenta Finlandii. Zaprojektowany został przez architekta Pehra Granstedta jako prywatna rezydencja. Budowa zakończył się w 1818 roku. W 1843 roku zakupiony został przez państwo z przeznaczeniem dla carów Rosji jako jedna z ich wielu rezydencji. W 1919 roku przemianowany został na oficjalną siedzibę Prezydenta Republiki Finlandii. Dzisiaj służy do oficjalnych funkcji, organizowane są w nim spotkania i przyjęcia. Największą imprezą corocznie organizowaną w pałacu jest przyjęcie z okazji Dnia Niepodległości obchodzone 6 grudnia. Prezydent na stałe mieszka w Mäntyniemi a jego letnią rezydencją jest Kultaranta w Naantali.
W każdy wtorek, na placu przed pałacem odbywa się uroczysta zmiana warty.
Wśród wielu neoklasycystycznych budynków znajdujących się przy placu na szczególną uwagę zasługuje rezydencja J. H. Heidenstraucha. Od 1922 roku jest siedzibą Ambasady Szwecji.
Inny budynek o charakterystycznej, jasnoniebieskiej fasadzie to pałac zaprojektowany przez Carla Ludviga Engela. Jego budowa zakończyła się w 1833 roku z przeznaczeniem na Hotel Seurahuone. W 1901 roku miasto zakupiło budynek ale dopiero w 1913 roku po wyprowadzeniu się hotelu zorganizowano tu Ratusz Miejski. Wnętrza radykalnie przebudowane zostały w latach 1965–70 według projektu architekta Aarno Ruusuvuori.
- Vanha kauppahalli (Hala Targowa)
Ceglany budynek Hali Targowej jest najstarszą tego typu budowlą w Finlandii. Zaprojektowany został przez Gustafa Nyströma i pod jego okiem zbudowany w 1888 roku. W momencie otwarcia w hali mieściło się 6 sklepów oraz 120 stoisk. Dzisiaj jest jedną z atrakcji licznie odwiedzanych przez turystów. Kupcy sprzedają tu przede wszystkim artykuły spożywcze: pieczywo, sery, ryby, skorupiaki, warzywa, owoce, ciasta, przyprawy, kawę i herbatę. Nie brakuje również fińskich przysmaków jak potrawy z mięsa renifera, niedźwiedzia czy łosia, a także produktów z moroszką (nordycką maliną).
Godziny otwarcia:
Poniedziałek - Sobota 8:00-18:00
C. (1.1 km) Senaatintori (Plac Senacki)
Plac jest jednym z najbardziej reprezentacyjnych miejsc stolicy Finlandii. Pierwsze budynki pojawiły się na nim w latach czterdziestych XVI wieku. Zbudowano drewniany kościół pw. Ulrika Eleonora, cmentarz i budynek ratusza. W 1812 roku rozpoczęto prace nad przebudową placu. Stworzenie założeń urbanistycznych jest wspólnym dziełem Johana Albrechta Ehren-ströma i Carla Ludviga Engela. Drewniany kościół został usunięty, ale miejsce w którym znajdował się zaznaczone zostało w dzisiejszej nawierzchni innym kolorem kostki brukowej.
Dzisiaj na placu stoi jeden z najbardziej rozpoznawalnych obiektów w Helsinkach. Katedra - symbol miasta z prowadzącymi do niej monumentalnymi schodami (miejsce spotkań). Jest doskonałym punktem orientacyjnym dla osób poruszającym się po mieście jak również przybywającym od strony morza. Na placu odbywają się różnego rodzaju uroczystości, jarmarki świąteczne, festyny, obchody powitania Nowego Roku.
Każdego dnia, dokładnie o godzinie 17:49 usłyszeć można instalację dźwiękową nazywaną "Dźwiękiem Placu Senackiego". Kompozycja symbolizuje punkt zwrotny pomiędzy pracą i wypoczynkiem. Trwa 5 minut i 18 sekund. Jej premiera miała miejsce 17 maja 2005 roku.
W centralnym miejscu placu znajduje się pomnik cara Aleksandra II (1818-81) wzniesiony w 1894 roku przez rzeźbiarza Waltera Runeberga. Car stoi w otoczeniu postaci przedstawiających prawo, pokój, światło i pracę. Zastanawiać może fakt dlaczego po uzyskaniu niepodległości ten symbol rosyjskiej dominacji nie został usunięty. Okazuje się, że władca ten był bardzo lubiany przez Finów. Na granitowej podstawie wyryta jest data 1863 co upamiętniać ma rok w którym car zwołał pierwszy sejm Finlandii. Rozpoczął on okres reform zwiększających autonomię Finlandii. Między innymi dzięki nim, język fiński stał się równoznaczny z rosyjskim. Dzisiaj monument ten po prostu przypomina o bliskich stosunkach Finlandii z cesarską Rosją.
- Helsingin tuomiokirkko (Helsińska Katedra)
Neoklasycystyczna, luterańska świątynia zajmująca północną część placu, zaprojektowana została przez słynnego, niemieckiego architekta Carla Ludviga Engela. Trzy inne jego dzieła znajdują się również na placu, do tego wiele innych budynków w mieście oraz w Tallinie i St. Petersburgu. Prace projektowe rozpoczęły się w 1818 roku, aby po dwóch latach, po zatwierdzeniu ich przez cara Mikołaja rozpocząć prace budowlane. Dziwić może jej zewnętrzny wygląd w niczym nie przypominający innych, skromnych luterańskich świątyń. Jest to związane z tym, że architekt wzorował się na prawosławnej cerkwi św. Izaaka znajdującej się w Petersburgu. Zbudowana więc została na planie greckiego krzyża z gwieździstym sklepieniem nad nawą główną oraz kulistymi sklepieniami na kopułami bocznymi. Cztery niemal identyczne boki katedry ozdobione są korynckimi kolumnami podtrzymującymi tympanon. Budowa finansowana była przez cara Rosji Mikołaja na którą przeznaczył ok. 2,6 milionów rubli. Szacuje się, że koszt budowy świątyni wyniósł około miliona rubli. Pozostałe środki wykorzystane zostały na inne cele. Po śmierci Engela w 1840 roku nadzór nad budową przejął jego pomocnik Ernst Lohrmann i to jemu zawdzięczamy ostateczny kształt budowli. Już w trakcie budowy powstała obawa, że konstrukcja nie utrzyma dachu i że stojąca na wzgórzu budowla może zawalić się. Lohrmann dla wzmocnienia całej konstrukcji postanowił dodać cztery mniejsze kopuły boczne. Zaprojektował on również dwie kaplice z wieżami oraz dwa oddzielnie stojące budynki. Za jego inicjatywą na dachu świątyni stanęło również dwanaście cynkowych posągów apostołów. Wykonało je czterech niemieckich artystów. Odlane zostały w odlewni cynku SP Deravan w Berlinie w latach 1845-47 roku a umieszczone na dachach kościoła w 1849 roku. Dzisiaj stanowią one jedną z największych pojedynczych kolekcji cynkowych rzeźb na świecie. Budowa świątyni ukończona został w roku 1850, po czym jeszcze dwa lata trwały prace związane z wyposażeniem świątyni. Oficjalnie dla wiernych kościół otwarto 15 lutego 1852 roku nadając mu na cześć fundatora wezwanie Nikolainkirkko (kościół św. Mikołaja).
Do 1917 roku świątynia była zwykłym kościołem. Po uzyskaniu przez Finlandię niepodległości zmieniono jej nazwę na Suurkirkko (Wielka Katedra). Po tym jak w 1959 roku w Helsinkach ustanowiono diecezję, została przemianowana na katedrę Tuomiokirkko.
Katedra mogąca pomieścić 1300 wiernych posiada typowo dla tego typu świątyń, surowe luterańskie wnętrze. Wewnętrzne dekoracje są bardzo skromne i są to w części ołtarzowej wizerunki aniołów oraz umieszczone w narożnych niszach posągi Marcina Lutra, Philippa Melanchthon oraz Mikaela Agricola - ojca fińskiej reformacji i literatury fińskiej. Czwarty róg zajmuje zaprojektowana przez Engela okrągła ambona ze złotym baldachimem. Ołtarz pochodzi z okresu ostatniej restauracji katedry, która odbyła się w latach 1996-99. Oryginalny zegar wykonany przez mistrza Juho Könni z Ilmajoki w 1902 roku zastąpiony został przez nowy. Oryginalna maszyna umieszczona została w Fińskim Muzeum Zegarów w Espoo.
Świątynia regularnie wykorzystywana jest zarówno jako miejsce modlitwy, odbywają się w niej śluby, organizowane różnego rodzaju koncerty. W jednej z kaplic funkcjonuje kawiarnia. W obszernej krypcie często odbywają się wystawy lub koncerty. Co roku kościół odwiedza ponad 500 tys. gości. Część z nich to wierni regularnie uczęszczający na nabożeństwa choć zdecydowaną większość stanowią turyści.
Godziny otwarcia:
9:00-18:00
Lipiec - Wrzesień do 24:00
Wstęp bezpłatny
http://www.helsinginkirkot.fi/en/churches/cathedral
- Valtioneuvoston linna (Pałac Rządu)
W 1812 roku Helsinki stały się stolicą Wielkiego Księstwa Finlandii. Powstała potrzeba budowy nowego budynku na potrzeby instytucji rządowych. Miejsce na Dom Senatu i urzędów centralnych zarezerwowane zostało we wschodniej części placu, w miejscu w którym stał wcześniej dom Burgmanów, zniszczony podczas wielkiego pożaru w 1808 roku. W 1816 roku Carl Ludvig Engel otrzymał zlecenie stworzenia projektu budowy. Było to jego pierwsze zadaniem do wykonania w tym miejscu, dziś uznawane za jedno z największych osiągnięć architekta.
Prace nad budową rozpoczęły się w 1818 roku. W 1822 roku oddane zostało skrzydło od strony placu. Główne wejście zdobią kolumny korynckie, które w ówczesnym języku architektonicznym symbolizowały władzę państwową. W portyku zamontowany jest najstarszy publiczny zegar w mieście. Wykonał go ręcznie mistrz Jaakko Juhonpoika z Könn wraz ze swoim synem w 1822 roku. Taki sam zegar znajduje się również od strony dziedzińca i napędza je wspólny mechanizm. Kolejne dwa skrzydła budynku do użytku oddane zostały w latach 1824 i 1828. Prace nad skrzydłem zamykającym dziedziniec trwały do 1860 roku.
Oprócz organów Senatu budynek w początkowych latach był także siedzibą wielu innych ważnych agencji i urzędów publicznych, w tym Banku Finlandii, Dyrekcji Poczty, Rady Celnej i Archiwów Narodowych, funkcjonowała tu również apteka. Pałac uzyskał swój obecny wygląd między 1916 a 1917 rokiem. Senatu Finlandii działał tu od 1822 roku do roku 1918. Senat został rozwiązany a jego funkcje przejął rząd, wtedy zmieniona też została nazwa budynku na Pałac Rządu. Obecnie mieści się tutaj Kancelaria Premiera, Biuro Kanclerza Prawnego i większość departamentów Ministerstwa Finansów. Premier ma swoje biuro na drugim piętrze.
W budynku tym w 1904 roku doszło do jedynego w dziejach Finlandii zabójstwa politycznego. Jeden z fińskich urzędników zastrzelił znienawidzonego rosyjskiego gubernatora Bobrikowa, po czym popełnił samobójstwo.
- Helsingin Yliopisto (Uniwersytet Helsiński)
Stojący po przeciwnej stronie placu budynek to kolejne dzieło Engela. Zaprojektowany został na potrzeby najstarszego uniwersytetu Finlandii. Uczelnia założona został w 1640 roku, jako Królewska Akademia Turku. Później przemianowany został na Carski Uniwersytet Turku. W 1928 roku uczelnia przeniesiona został do Helsinek i od 1832 roku zajmuje obecny budynek. W 1919 roku jego nazwa zmieniona została na Uniwersytet w Helsinkach.
Fasada budynku bliźniaczo podobna jest do Pałacu Rządu co tworzy jeden z najbardziej spójnych przykładów neoklasycznej architektury w Europie. Architekt wyposażył go w jońskie kolumny symbolizujące cywilizację.
Aby spełnić potrzeby rozwijającego się uniwersytetu, budynek został rozbudowany w 1937 roku według projektu architekta J. S. Siréna. Budynek poważnie ucierpiał podczas bombardowania w 1944 roku. Zniszczona został sala główna oraz wiele znajdujących się wewnątrz dzieł. Sala główna została zrekonstruowana i ponownie udostępniona już w 1948 roku.
Obecnie na uniwersytecie kształci się około 40 000 studentów, zatrudnia 7 600 pracowników. Wykłady odbywają się w językach fińskim i szwedzkim.
- Biblioteka Narodowa (Kansalliskirjasto)
Stojący po prawej stronie uniwersytetu budynek to kolejne udane dzieło Carla Ludviga Engela. Uznawane jest za jedno z najwybitniejszych dzieł skandynawskiego klasycyzmu. Najstarsza część kompleksu bibliotecznego, zaprojektowana przez Engela, pochodzi z 1844 roku. Wnętrza są jednymi z najpiękniejszych przykładów fińskiej architektury niekościelnej dostępnej dla publiczności. Rotunda, zaprojektowana przez architekta Gustafa Nyströma, została ukończona w 1906 roku. Większość archiwów przechowywana jest w Kirjaluola, podziemnym bunkrze o powierzchni 57 600 metrów sześciennych wywierconym w litej skale na głębokości 18 metrów poniżej biblioteki. Do 1 sierpnia 2006 roku była Biblioteką Uniwersytecką po czym przemianowana została na Bibliotekę Narodową. Nadzór nad nią dalej sprawuje Uniwersytet.
Biblioteka Narodowa odpowiedzialna jest za przechowywanie fińskiego dziedzictwa kulturowego. Zgodnie z fińskim prawem Biblioteka Narodowa jest biblioteką depozytów i otrzymuje kopie wszystkich materiałów drukowanych, a także materiałów audiowizualnych z wyjątkiem filmów wyprodukowanych w Finlandii. Ma również obowiązek gromadzenia i przechowywania materiałów publikowanych w Internecie. Kopie tych materiałów udostępniane są w zbiorach pięciu innych bibliotek uniwersyteckich.
Każda osoba mieszkająca w Finlandii może zarejestrować się jako użytkownik Biblioteki Narodowej i wypożyczyć materiały biblioteczne, nie są jednak wypożyczane poza biblioteką. Biblioteka posiada jedną z największych na świecie kolekcji książek wydanych na terenie Imperium Rosyjskiego.
- Helsingin kaupunginmuseo
(Muzeum Miejskie)
Jeden z oddziałów Muzeum Miejskiego znajduje się na południowo-wschodnim rogu placu. Zajmuje najstarszy kamienny budynek w Helsinkach. Jest nim kamienica zamożnego przemysłowca Johana Sederholma, zbudowana w 1757 roku. Muzeum gromadzi pamiątki związane z życiem miasta, w swoich zbiorach posiada około 450 000 obiektów oraz około miliona fotografii.
Godziny otwarcia:
Poniedziałek - Piątek 9:00-19:00
Sobota - Niedziela 11:00-17:00
Wstęp bezpłatny
- Pyhän Kolminaisuuden kirkko (Cerkiew Świętej Trójcy)
Za katedrą przy ulicy Unioninkatu znajduje się najstarszy kościół prawosławny w Helsinkach. Gdy w 1808 roku Finlandia stała się autonomicznym Wielkim Księstwem, duża liczba rosyjskich urzędników, kupców i żołnierzy przeniosła się do Helsinek. Przy dużym wsparciu cara podjęte zostały starania o budowę dla nich świątyni jako miejsca kultu. Zbudowana została w stylu neoklasycystycznym w 1826 roku pod kierunkiem architekta Carla Ludviga Engela. Została poświęcona i otwarta dla wiernych w sierpni następnego roku. Od dziesięcioleci stanowi centrum rosyjskojęzycznej społeczności. Msze odbywają się zarówno w języku fińskim jak i rosyjskim.
Na przeciwko kościoła znajduje się budynek dawnego szpitala, również projektu C.L. Engela. Dzisiaj zaadoptowanego na potrzeby Uniwersytetu Helsińskiego
D. (1.9 km) Kaisaniemen puisto
(Park Kaisaniemi)
Jest to najstarszy park miejski w Helsinkach. Założony został dla użytku publicznego w 1812 roku. Nazwa pochodzi od imienia Cathariny (Kajsa) Wahllund właścicielki restauracji Kaisaniemi. W 1829 roku część parku przekazana została Uniwersytetowi Helsińskiemu w celu stworzenia ogrodu botanicznego. Park jest miejscem w którym odbywa się wiele imprez czy koncertów. W latach 2001-10 odbywały się tutaj metalowe festiwale pod szyldem Tuska Open Air.
Miejsce to a szczególnie okolice dworca uznawane jest za niezbyt bezpieczne nocą.
- Kaisaniemen kasvitieteellinen puutarha (Ogród Botaniczny)
Ogród na wolnym powietrzu zajmuje około czterech hektarów. Najbardziej atrakcyjnym miejscem jest centralny ogród ze stawami i kwiatami. W dziesięciu szklarniach z których najstarsza otwarta została w 1889 roku zgromadzono gatunki roślin z całego świata. Pochodzą z rejonów gorących pustyń, wilgotnych lasów deszczowych czy tropikalnych mokradeł. Największą atrakcją szklarni jest olbrzymia lilia wodna Santa Cruz. Liliowy talerz unoszący się na wodzie rośnie do średnicy ponad dwóch metrów i unieść może ciężar dorosłego człowieka. Jest to roślina jednoroczna, która czasem jest w stanie przetrwać ciężką fińską zimę. Często jednak więdnie gdy zbliżają się Święta Bożego Narodzenia. Nowa sadzonka zastępuje jej miejsce w marcu.
Na terenie ogrodu botanicznego w budynku Luomos znajduje się Muzeum Historii Naturalnej. Gromadzi 50% wszystkich muzealnych zbiorów Historii Naturalnej Finlandii takich jak próbki zwierząt, roślin, grzybów, minerałów i kopalin. Kolekcja zawiera ponad 13 milionów próbek.
Godziny otwarcia:
Poniedziałek nieczynne
Wtorek - Sobota 10:00-17:00
Niedziela 10-16:00
Ceny biletów:
Bilet normalny 10.00 EUR
Dzieci 7-17 lat 5.00 EUR
Do 7 lat wstęp wolny
Na ogół w pierwszy piątek miesiąca wstęp bezpłatny.
E. (3.3 km) Suomen kansallismuseo
(Fińskie Muzeum Narodowe)
Muzeum Narodowe założone zostało w 1893 roku jako Państwowe Muzeum Historyczne. Część eksponatów, które znalazły się w muzeum należały pierwotnie do zbiorów uniwersyteckich w Turku oraz innych mniejszych kolekcji. Kiedy Finlandia uzyskała niepodległość zmieniono nazwę placówki na Fińskie Muzeum Narodowe. Budynek muzeum zaprojektowany został przez zespół fińskich architektów w składzie Herman Gesellius, Armas Lindgren i Eliel Saarinen. Byli oni laureatami konkursu na projekt muzeum rozstrzygniętego w 1902 roku. Prace budowlane rozpoczęte zostały w 1905 roku aby ostatecznie udostępnić je dla odwiedzających w roku 1916.
Granitowa fasada budynku i jej steatytowa dekoracja należą do największych osiągnięć tzw. architektury narodowo-romantycznej na terenie Finlandii. Z centralnego holu prowadzą wejścia do poszczególnych działów muzeum. Freski sklepienia holu wykonał w 1928 Akseli Gallen-Kallela. Wzorowane są na freskach, które artysta wykonał dla dekoracji fińskiego pawilonu na Wystawie Światowej w Paryżu która odbyła się w 1900 roku.
Muzeum Narodowe przedstawia historię Finlandii od czasów prehistorycznych do współczesności i obejmują okres ponad 1000 lat. Stała ekspozycja muzealna podzielona jest na kilka tematycznych działów a ilość zgromadzonych przedmiotów jest imponująca.
Zbiory archeologiczne stanowią największą ekspozycję archeologiczną w Finlandii. Znajdują się w niej eksponaty z całej obecnej Finlandii z obszarów przyłączonych do Rosji oraz z innych europejskich krajów, Egiptu i Palestyny. Większość zbiorów archeologicznych pochodzi z epoki kamienia, brązu i żelaza. Skatalogowanych jest około 38 tysięcy głównych pozycji.
Zbiory historyczne obejmują około 138 tysięcy eksponatów od czasów średniowiecza po współczesność. Są tu głównie eksponaty związane z historią kultury fińskiej oraz przedmioty liturgiczne, meble, odzież, szkło, porcelana i srebro, biżuteria, portrety i broń.
Kolekcja obejmująca okres niepodległości zorganizowana została w 2017 roku i obejmuje okres od 1918 roku do dzisiaj. W jej skład wchodzi również Izba Pieniędzy, Muzeum Morskie i Muzeum Kultur.
Zbiory etnograficzne zawierają około 90 tysięcy eksponatów. Przedstawiają historię życia na wsi oraz fińską kulturę ludową, kulturę ugrofińską oraz innych narodów. Unikalne są kolekcje tekstyliów i ubiorów, występujące na obszarze od Południowej Karelii do Przesmyku Karelskiego. Najstarszy eksponat pochodzi z 1542 roku. W posiadaniu tego działu jest również pokaźny zbiór 2600 eksponatów, zebranych w latach 1902–39 podczas wypraw kolekcjonerskich do Laponii.
Skarbiec w którego zbiorach znajduje się 230 000 przedmiotów, jest największą numizmatyczną kolekcją w kraju i obejmuje okresu ponad 2500 lat. Gromadzi zbiory monet, banknotów, żetonów, medali, odznak i innych dekoracji. W 2002 roku do zbiorów włączono kolekcję 2 tysięcy antycznych, greckich monet należących wcześniej do Centralnego Banku Oszczędnościowo-Akcyjnego.
Godziny otwarcia:
Codziennie 11:00-18:00 środa do 20:00
Ceny biletów:
Bilet normalny 12.00 EUR
Studenci 9.00 EUR
Do lat 18 wstęp wolny
Wstęp wolny w każdy piątek 16:00-18:00
http://www.kansallismuseo.fi/en/nationalmuseum
F. (3.7 km) Eduskunta (Parlament)
W wyniku reform politycznych w Cesarstwie Rosyjskim w 1906 roku powołany został jednoizbowy parlament Finlandii. Zastąpił dotychczasowy sejm stanowy. Wprowadzono wówczas powszechne prawo wyborcze (po raz pierwszy w Europie bierne prawo wyborcze otrzymały kobiety). Pierwsze wybory do parlamentu odbyły się w 1907 roku. Pozycja parlamentu była jednak mocno ograniczona przez podległy jedynie carowi senat. 15 listopada 1917 roku Parlament podjął uchwałę o przejęciu najwyższej władzy w kraju a 6 grudnia 1917 roku uchwalił Deklarację Nieodległości. Parlament Finlandii wybierany jest co cztery lata i liczy 200 członków.
Po uzyskaniu niepodległości powstała potrzeba budowy nowej siedziby dla najwyższych władz kraju. W 1923 roku wybrana została lokalizacja a rok później rozpisany został konkurs architektoniczny który wygrała firma Borg – Sirén – Aberg. Budynek zaprojektowany został w monumentalnym, neoklasycystycznym stylu przez architekta Johana Sigfrida Siréna. Wybudowany został w latach 1926–31 a oficjalne otwarcie miało miejsce 7 marca 1931 roku. Uznawany jest za pomnik niezależności i fińskiej demokracji.
Elewacja zewnętrzna pięciokondygnacyjnego budynku wykonana jest z czerwonego granitu Kalvola. Charakterystycznym elementem jest znajdująca się u szczytu schodów prowadzących do wejścia, frontalna kolumnada składająca się z 14 ogromnych korynckich kolumn.
Poszczególne kondygnacje połączone są białymi, marmurowymi schodami i słynnymi windami paternoster. Wnętrza zdobi wiele dzieł: rzeźby, obrazy, freski czy meble w stylu art deco wykonane przez fińskich artystów. Najbardziej atrakcyjnymi dla odwiedzających jest główne lobby, okazała sala plenarna i duża sala przyjęć. W 1978 roku do budynku parlamentu dobudowany został aneks mieszczący ogólnodostępną bibliotekę.
Budynek parlamentu można zwiedzać z przewodnikiem. Centrum dla odwiedzających znajduje się w budynku Małego Parlamentu (Arkadiankatu 3).
Godziny otwarcia:
Poniedziałek -Piątek 10:00-16:00
https://www.eduskunta.fi/FI/Sivut/default.aspx
- Musiikkitalo (Centrum Muzyczne)
Na przeciwko budynku Parlamentu znajduje się nowoczesne, otwarte w 2011 roku Centrum Muzyczne. Jego głównymi użytkownikami są Akademia Sibeliusa, Filharmonia i Orkiestra Symfoniczna Fińskiego Radia. W budynku znajduje się, mogąca pomieścić 1700 osób sala widowiskowa oraz pięć mniejszych sal koncertowych a także zaplecze naukowe Akademii Sibeliusa.
- Nykytaiteen museo Kiasma (Muzeum Sztuki Współczesnej Kiasma)
Konkurs architektoniczny na zaprojektowanie budynku dla muzeum sztuki współczesnej odbył się w 1992 roku. Zwyciężył projekt autorstwa Stevena Holla z USA, który został wybrany spośród 516 innych zgłoszeń. Ciekawostką jest, że w konkursie mogli wziąć udział architekci z krajów nordyckich i bałtyckich. Oprócz nich zaproszono jedynie czterech architektów z innych miejsc. Wszyscy uczestnicy zobowiązani byli przesłać swoje propozycje anonimowo.
Prace budowlane rozpoczęto w 1996 roku. Muzeum otwarto w maju 1998 roku. Kiasma jest częścią Fińskiej Galerii Narodowej. Gromadzi i prezentuje fińską sztukę współczesną. Kolekcje i wystawy wyposażone są w instalacje, zdjęcia, sztuki medialne. Na terenie muzeum działa Teatr Kiasma.
Przed budynkiem znajduje się wzbudzający kontrowersje, konny pomnik prezydenta Carla Gustafa Emila Mannerheima.
Godziny otwarcia:
Wtorek 10:00-17:00
Środa - Piątek 10:00-20:30
Sobota 10:00-18:00
Niedziela 10:00-17:00
Ceny biletów:
Bilet normalny 15.00 EUR
Studenci 13.00 EUR
Do lat 18 wstęp wolny
G. (4.5 km) Rautatientori (Plac Kolejowy)
Miejsce dzisiejszego placu jeszcze w XIX wieku wypełniały wody zatoki Kluuvinlahti. Po wybudowaniu pierwszej stacji kolejowej morską zatokę pozyskano i zamieniono na plac targowy. Stoiska znajdowały się głównie po prawej stronie rynku. Sprzedawano tarcicę, różnego rodzaje drewniane pojemniki, kosze i wyroby rękodzielnicze. Targowisko funkcjonowało tu do 1929 roku. W 1919 roku wybudowano nowy, obecny budynek dworca kolejowego. Później na placu znajdował się główny dworzec autobusowy zajmujący niemal całą jego powierzchnię. W 1982 roku plac został przebudowany a główny dworzec autobusowy przeniesiony, pozostawiając nieliczne przystanki autobusowe od strony dworca kolejowego. Oprócz dworca kolejowego, wokół placu znajduje się kilka historycznych i architektonicznie znaczących budynków, takich jak Fiński Teatr Narodowy czy Ateneum. Południowo-wschodni róg placu zajmuje budynek, dawnej siedziby Nokia. Od kilku lat, zimą na placu organizowane jest lodowisko.
- Päärautatieasema (Dworzec Kolejowy)
Pierwsza stacja kolejowa została wybudowana w roku 1862 i obsługiwała linię kolejową do Hämeenlinna. Na początku XX wieku budynek stacyjny okazał się zbyt mały, by obsłużyć rosnący ruch. W 1904 roku ogłoszono konkurs na nowy budynek stacji, spełniającej wymogi dworca centralnego. Wybrany został projekt architekta Eliela Saarinena reprezentujący przejście
od narodowego romantyzmu do nowego stylu funkcjonalnego. Nowy budynek dworca, który stał się jedną z najbardziej charakterystycznych budowli Helsinek został otwarty w 1919 roku. Przez wielu uważany jest za szczytowe dzieło Saarinena. Główne wejście strzeże czterech granitowych gigantów trzymających w dłoniach okrągłe lampy zaprojektowane zostały przez rzeźbiarza Emila Wikströma. Od strony Placu Kolejowego znajdują się dwa ozdobne wejścia. Większe do użytku publicznego i mniejsze dla Prezydenta Finlandii i jego oficjalnych gości.
Każdego dnia stacja obsługuje około 200 tys. pasażerów. Posiada połączenie z większością dużych miast kraju, jak również z Petersburgiem i Moskwą, które obsługują pociągi dużych prędkości Allegro. Pod budynkiem dworca znajduje się główna stacją helsińskiego metra.
- Ateneum (Muzeum Sztuki Ateneum)
W 1846 roku powstało Fińskie Towarzystwo Sztuk Pięknych co uznawane jest za początek powstania dzisiejszego muzeum. Zgromadzone przez towarzystwo dzieła po raz pierwszy udostępnione zostały publiczności w 1863 roku. Rok później zarząd towarzystwa zaczął skupować prace dla szkoły rysunku prowadzonej przez Towarzystwo. Do tej inicjatywy dołączyli się darczyńcy. Swoją kolekcję podarował min. Herman Frithiof Antell, w którego zbiorach znajdowały się obrazy van Gogha, Gauguina, Cézanne'a i Muncha.
Obecny gmach muzeum projektu Theodora Höijera otwarty został w 1888 roku. Jego nazwa nawiązuje do imienia greckiej bogini mądrości Ateny. Front budynku zdobią tympanon z podobizną Ateny, kariatydy strzegące wejścia oraz popiersia Fidiasza, Bramante i Rafaela.
W 1990 roku muzeum zostało przejęte przez Fińską Galerię Narodową. Zgromadzone zbiory postanowiono podzielić na dwie części i prace powstałe po 1960 roku przenieść do Muzeum Sztuki Współczesnej Kiasma. Pozostałe w Ateneum dzieła obejmują prace artystów zarówno fińskich, jak i zagranicznych z lat 1750-1950. Dzisiaj zbiory liczą ponad 20-tysięcy dzieł sztuk.
Godziny otwarcia:
Wtorek 10:00-18:00
Środa, Czwartek 10:00-20:00
Piątek 10:00-18:00
Sobota, Niedziela 10;00-17:00
Ceny biletów
Bilet normalny - 17.00 EUR
Studenci - 15.00 EUR
Do lat 18 wstęp wolny
- Kansallisteatteri (Teatr Narodowy)
Niewątpliwą architektoniczną ozdobą placu jest budynek teatru. Teatr powstał jako teatr wędrowny w 1872 roku pod nazwą Suomalainen Teatteri (Teatr Fiński). Pierwsze przedstawienie odbyło się 13 października 1872 roku w miasteczku Pori w hotelu Otava, który dziś uważany jest za miejsce narodzin fińskiego teatru. W 1920 roku teatr przeniósł się do swojej pierwszej stałej siedziby na placu kolejowym. Granitowy budynek w stylu narodowego romantyzmu zaprojektowany został przez Onni Tarjanne. Jego nazwa zmieniona została na Fiński Teatr Narodowy. Wnętrza zdobią bogate freski.
W 1939 roku przed teatrem wzniesiono pomnik Aleksisa Kivi zaprojektowany przez Wäinö Aaltonena, fińskiego poety, autora Seitsemän veljestä (Siedmiu Braci), pierwszej powieści napisanej w języku fińskim.
H. (5.4 km) Esplanade (Park Esplenade)
Położony w samym sercu miasta, niewielki ale bardzo ładny park Esplanade jest miejscem chętnie odwiedzanym zarówno przez mieszkańców, którzy nazywają go po prostu Espa jak i przez turystów. Corocznie, w czerwcu organizowany jest tutaj Marimekko Fashion Show. W lipcu natomiast cykl koncertowy Jazz-Espa. Obok parku znajdują się reprezentacyjne ulice o tej samej nazwie. Dla odróżnienia podzielono je na północna i południową. Ciekawostką jest to, że Pohjoisesplanadi (północna Esplanadi) nawet zimą ulica jest sucha ponieważ pod powierzchnią zamontowany jest system ogrzewania.
Park od strony zachodniej zamyka budynek Szwedzkiego Teatru. Wcześniej w tym miejscu znajdował się mały, drewniany budynek Engels Teater oczywiście zaprojektowanym przez Carla Ludviga Engela. Był drugim teatrem w Finlandii i pierwszym w Helsinkach. Działał w latach 1827–60. Nie posiadał swojej trupy teatralnej ale przyjmował teatry wędrowne, głównie ze Szwecji i Niemiec, które zmierzały do Sankt Petersburga. Kroniki podają, że 8 lutego 1833 roku Teatr Carla Wilhelma Westerlunda wystawił sztukę podczas której widzowie po raz pierwszy mogli usłyszeć na scenie swój ojczysty język. Jedna z aktorek zaśpiewała kilka słów po fińsku.
Budynek został ostatecznie uznany za mały i został zastąpiony przez nowy. Zaprojektowany został przez Georga Theodora von Chiewitz i otwarty 28 listopada 1860 roku. Trzy lata po premierze budynek został zniszczony w wyniku pożaru. Teatr ponownie otworzył swoje podwoje w 1866 roku. Do roku 1887 nosił on nazwę Nya Teatern (Nowy Teatr). Kiedy otwarto teatr fiński jego nazwę zmieniono na Svenska Teatern (Szwedzki Teatr). W 1915 roku postanowiono, że teatr stanie się sceną narodową teatru fińsko-szwedzkiego. Wiele utworów Jeana Sibeliusa miało swoją premierę właśnie tutaj.
W centrum parku ma swój pomnik Johan Ludwig Runeberg, autor fińskiego hymnu narodowego. Pomnik jest dziełem jego syna Waltera Runeberga.
Wschodnią część parku zajmuje dość charakterystyczny budynek zaprojektowany przez C. L. Engela a zbudowany w latach trzydziestych XIX wieku. Dom Sundman jest byłą rezydencją zamożnego kupca. Od 1867 roku działa w nim restauracja Kappeli, jedna z najstarszych i najdroższych restauracji w Helsinkach.
Przed restauracją znajduje się scena plenerowa, na której latem odbywają się liczne koncerty.
Kilka spędzonych w stolicy Finlandii godzin nie pozwoliło nam zobaczyć więcej. Kamppi (Kaplica Ciszy), Temppelauikio (Kościół w Skale) mogący pomieścić 2 tys wiernych, Sibeliuksen puisto (Park Sibeliusa) ze słynnym pomnikiem kompozytora wykonanym z ponad 600 kawałków rur, Linnanmäki (Park rozrywki) z ponad 40 atrakcjami a wśród nich najstarszą karuzelą zbudowaną w 1896 roku oraz kolejką górską działającą od 1951 roku. Zbudowana przez Szwedów w 1748 roku, położona na pięciu połączonych wyspach Twierdza Suomenlinna na zwiedzenie której poświęcić trzeba cały dzień. Na jej terenie znajduje się kilka muzeów: Muzeum Suomenlinny (przedstawiające historie twierdzy), Muzeum Ehrensvärda (pierwszego dowódcy i budowniczego fortecy), niewielkie Centrum Sztuki Skandynawskiej (prezentujące współczesną sztukę krajów skandynawskich) i Muzeum Obrony Wybrzeża. W 1991 roku twierdza została wpisana na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO jako unikatowy zabytek architektury militarnej.
lipiec 2019 (data umieszczenia artykułu)