Stolice-Europy
Stolice-EuropyStolice-Europy
233651
DzisiajDzisiaj59
WczorajWczoraj329


W miarę postępu prac umieszczać będziemy opisy naszych wypraw do kolejnych stolic. W przygotowaniu Sarajewo.

 

      DZIEŃ PIERWSZY

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Trasa piesza o łącznej długości 4.8 km

 

początek - Potsdamer Platz (Plac Poczdamski)

koniec - Museumsinsel (Wyspa Muzeów)

 

A. Potsdamer Platz (Plac Poczdamski)

B. Abgeordnetenhaus (Parlament)

   - Mauerreste (Pozostałosci muru)

C. Checkpoint Charlie (Przejście graniczne Charlie)

D. Gendarmenmarkt (Rynek Żandarmerii)

   - Französische Friedrichstadtkirche (Francuska Katedra)

   - Deutscher Dom (Niemiecka Katedra)

   - Konzerthaus (Sala koncertowa)

E. Jungfernbrücke (Most Dziewic)

F. Nikolaikirche (Kościół Świętego Mikołaja)

G. Alexanderplatz (Plac Aleksandra)

   - Rotes Rathaus (Czerwony Ratusz)

   - Fernsehturm (Wieża telewizyjna)

   - Marienkirche (Kościół Mariacki)

H. DDR Museum (Muzeum NRD)

I. Berliner Dom (Katedra Berlińska)

J. Museumsinsel (Wyspa Muzeów)

 

 

 

 

A. (0.0 km) Potsdamer Platz

                                (Plac Poczdamski)

 

Plac ten dzisiaj stanowi jedno z największych i najruchliwszych miejsc centrum Berlina. Jego historia natomiast pełna jest wzlotów i upadków. W 1838 roku zbudowano tu dworzec końcowy drugiej w Niemczech i pierwszej w Prusach kolei. Później w 1902 roku oddano do użytku stację pierwszej linii berlińskiego metra. W 1924 na placu zamontowano pierwszą w Europie sygnalizację świetlną. W 1936 roku doprowadzono tu kolej S-Bahn. W latach międzywojennych miejsce to było jednym z najruchliwszych placów w Europie. Biło tu serce berlińskiego życia nocnego.

W czasie II wojny światowej na skutek ataków bombowych i ostrzału artylerii wiele budynków wokół placu zostało kompletnie zniszczone.

13 sierpnia 1961 roku, po zbudowaniu muru berlińskiego, Potsdamer Platz został podzielony na dwie części co spowodowało jego zupełne wyludnienie. Po zburzeniu muru na pustym jeszcze placu Roger Waters ( Pink Floyd) 21 lipca 1990 roku wystawił gigantyczny charytatywny koncert "The Wall", który stał się ogromnym wydarzeniem muzycznym.

Później miejsce to stało się największym placem budowy w całej Europie. Ten bardzo atrakcyjny dla inwestorów teren położony teraz w centrum miasta podzielono na cztery części. Każda z nich została sprzedana innemu inwestorowi. Planem urbanistycznym całego placu zajął się słynny architekt Renzo Piano twórca min. Lotniska Kansai International w Osace czy paryskiego Centrum Pompidou.

 

Największa z czterech działek została kupiona przez firmę Daimler-Benz. Powstało na niej 19 budynków z domem handlowym Arcaden, kompleksem knajpek i budynkiem Theater Am Potsdamer Platz.

 

Drugą co do wielkości działkę kupiła firma Sony na swoją nową europejską siedzibę główną. Jest to imponująca monolityczna konstrukcja o elewacji ze szkła i stali. Centralną część stanowi przykryty dachem otwarty plac. Oświetlenie dachu to prawdziwy świetlny spektakl powtarzany w 20 sekundowych odstępach. Gra świateł rozpoczyna się kolorem białym jako przedłużenie dnia i dalej poprzez cyan do magenty co obrazować ma zachód słońca. Oprócz siedziby firmy Sony znajduje się tutaj kino trójwymiarowe oraz liczne butiki, restauracje, centra konferencyjne i pokoje hotelowe. W kompleks Sony Center została wbudowana pozostałość po dawnym Hotelu Esplanade. Pozostałości zabytkowej Sali Cesarskiej podzielono go na trzy części i oddzielnie przesunięto o 75 metrów. Dziś za szklanymi taflami możemy podziwiać jej wnętrze. Budowa zajmującego 26 tys m2 powierzchni kompleksu została ukończona w 2000 roku a jej koszt pochłonął 800 milionów dolarów.

 

www.sonycenter.de

 

W kompleksie Sony Center znalazł również swoją siedzibę Legoland Discovery Centre Berlin. Jest on pierwszym na świecie krytym mini-parkiem rozrywki. Na ponad tysiącu metrów kwadratowych goście mogą przeżyć niezwykłą, interaktywną przygodę. Całość składa się z piętnastu tematycznych atrakcji. Znajduje się tutaj ponad 5 milionów klocków, ogromne karuzele, spektakularne kino 4D, odbywają się tutaj kreatywne warsztat modelarstwa.

 

www.legolanddiscoverycentre.de/berlin/pl

 

 

Na placu pozostawiono fragment muru, a na chodniku i jezdni widnieje szeroki pas wyznaczający jego dawny przebieg. Jedynym budynkiem przy Potsdamer Platz, który przetrwał zniszczenia II wojny światowej, jest Weinhaus Huth, siedziba Galerii Daimler Chrysler Contemporary. Szacuje się, że plac Poczdamski codziennie odwiedza około 70 000 osób. W trzech kinach znajdujących się tutaj znajduje się łącznie około czterdzieści ekranów, na których wyświetlane są filmy, wielki telebim, gdzie transmitowane są najważniejsze imprezy kulturalno-rozrywkowe, jest tu również akademia filmowa oraz Muzeum Filmu. Za sprawą Międzynarodowego Festiwalu Filmowego Berlinale Potsdamer Platz pełni funkcję kulturalnego centrum Europy.

 

 

B. (0.5 km) Abgeordnetenhaus

                             (Izba Reprezentantów)

 

Berlin House jest siedzibą dzisiejszego Parlamentu Berlina. Zbudowany został w latach 1892-99 przez architekta Friedrich Schulze dla Pruskiej Izby Deputowanych. Po 1918 roku przemianowany został na pruski Landtag. W dniu 13 marca 1919 roku po raz pierwszy odbyły się tutaj obrady Zgromadzenia Narodowego.

 

Po uszkodzeniach w czasie II wojny światowej odbudowany został już w 1947 roku. Mieściły się tutaj różne instytucje rządowe. Od 1953 roku Ministerstwo Rolnictwa, później Państwowa Komisja Planowania. 25 października 1990 roku, Izba Reprezentantów jednogłośnie uznała że czas już przywrócić budynek jego pierwotnemu przeznaczeniu.

 

Po zakończeniu prac remontowo-konserwatorskich przez architekta Rave & Partner, otwarty został w kwietniu 1993 roku. Berliński Parlament przeniósł się tutaj z Ratusza Schöneberg w zachodniej części podzielonego miasta, gdzie rezydował od 1949 roku.

 

 

www.parlament-berlin.de

 

 

- Mauerreste (Pozostałości muru)

 

Wzdłuż ulicy Niederkirchnerstraße znajduje się spory fragment berlińskiego muru, a przy nim stała wystawa pod tytułem Topografia Terroru.

Po zakończeniu II wojny światowej w 1945 roku Niemcy, na mocy postanowień konferencji jałtańskiej zostały podzielone na 4 strefy okupacyjne. Kontrolowane były przez USA, Związek Radziecki, Wielką Brytanię i Francję. Berlin podzielono również na 4 sektory. Już w lecie 1945 zostały wyznaczone linie demarkacyjne między strefami okupacyjnymi. Przy części postawiono również szlabany i biało-żółte pale. Rozpoczęła się zimna wojna pomiędzy Wschodem a Zachodem. Z rozkazu Sowieckiej Administracji Wojskowej w Niemczech utworzono w sowieckiej strefie okupacyjnej policję graniczną, która rozpoczęła swą służbę 1 grudnia 1946. W roku 1948 doszło do pierwszego poważniejszego kryzysu w zimnej wojnie, przyczyną była blokada Berlina poprzez ZSRR. 3 maja 1949 roku ustanowiona została konstytucja nowego państwa niemieckiego, powstałego z połączenia trzech zachodnich stref okupacyjnych. Na podstawie tej konstytucji utworzono Niemiecką Republikę Federalną (RFN), a 7 października tego samego roku Niemiecką Republikę Demokratyczną (NRD), a Berlin Wschodni został ogłoszony stolicą NRD wbrew umowom pomiędzy państwami alianckimi.

W związku z rosnącą liczbą obywateli emigrujących do RFN w 1952 roku granica wewnątrz niemiecka została przez NRD zabezpieczona z użyciem płotów, strażników i urządzeń alarmowych. Utworzono pięciokilometrową strefę ochronną, w której mogły się tylko poruszać osoby posiadające specjalne zezwolenie. Wydzielono 500 metrowy pas ochronny i 10-metrowy pas kontrolny.

W samym Berlinie około 50 000 obywateli Berlina Wschodniego pracowało w Berlinie Zachodnim, mieszkali i żyli oni jednak na korzystnych finansowo warunkach w Berlinie Wschodnim lub jego okolicy. 4 sierpnia 1961 rozporządzenie wschodnio-berlińskiego magistratu zobowiązało tych ludzi do zarejestrowania się i płacenia czynszów za mieszkania w markach zachodnioniemieckich. Z tego powodu już w dwóch pierwszych tygodniach wyemigrowało 47 433 osób. 13 sierpnia rozpoczęła się blokada Berlina Zachodniego i budowa 156 kilometrowej długości betonowego muru z wykorzystaniem bunkrów, zasieków czy pól minowych. Pokonanie tych przeszkód w tym czasie dla wielu wschodnich obywateli stanowiło otwarcie bramy na Zachód. Wielu przy próbie nielegalnego przekroczenia straciło życie. Niektóre źródła podają 238 ofiar śmiertelnych. Po serii masowych demonstracji w nocy z czwartku 9 listopada na piątek 10 listopada 1989 zostały otwarte przejścia graniczne pomiędzy Berlinem Wschodnim i Zachodnim. W ciągu nocy otwarto również przejścia na zewnętrznej granicy Berlina Zachodniego, jak i przejścia graniczne na wewnętrznej granicy niemieckiej pomiędzy RFN i NRD. Po tych wydarzeniach dalej prowadzono kontrole graniczne ale już ze znacznie mniejszą intensywnością. Otwierano też masowo nowe przejścia graniczne. Stan taki trwał do 1 lipca 1990 roku czyli do dnia wejścia w życie unii walutowej. Wtedy to dozór muru i wszelka kontrola graniczna zostały zniesione. Dwa tygodnie wcześniej, 13 czerwca na Bernauer Straße rozpoczęto oficjalną rozbiórkę muru.

 

wstęp wolny

 

 

C. (1.2 km) Checkpoint Charlie

                         (Przejście graniczne Charlie)

 

W samym centrum Berlina podzielonego murem na skrzyżowaniu ulic Friedrichstraße z Zimmerstraße znajduje się najbardziej znane przejście graniczne pomiędzy NRD a Berlinem Zachodnim. NRD-owska nazwa przejścia wzięła nazwę o d nazwy ulicy Zimmerstraße. Na przejściu tym stacjonowali żołnierze USA, Francji i Wielkiej Brytanii. Nie dokonywali oni kontroli osób przekraczających granicę. Na posterunku tym członkowie sił zbrojnych aliantów zachodnich dobrowolnie zgłaszali wyjazd do Berlina Wschodniego. Zgodnie z decyzją władz NRD przejście przeznaczone było tylko dla cudzoziemców i to oni prowadzili drobiazgowa kontrolę wszystkich przekraczających granicę.

 

W 1961 roku w czasie konfliktu w zimnej wojnie stanęły na przeciw siebie amerykańskie i radzieckie czołgi. W 1991 roku Armia Stanów Zjednoczonych oficjalnie opuściła „Checkpoint Charlie”. Dzisiaj można kupić tu odcisk pieczęci kontroli granicznej i sfotografować się z amerykańskimi żołnierzami z posterunkiem w tle.

 

Tuż obok znajduje się prywatne Muzeum. Prezentuje ono historię muru berlińskiego, jak również traumatyczne dzieje Niemców, którzy usiłowali się przez niego przedrzeć. Zgromadzono w nim kolekcję przedmiotów służących do nielegalnego przedostania się na Zachód. Samochody o podwójnym dnie, mini łodzie podwodne czy spadochrony.

 

 

Godziny otwarcia:

codziennie 9:00-22:00

 

Bilet normalny - 14,50 EUR

Studenci - 9,50 EUR

Młodzież 7-18 lat - 7,50 EUR

 

 

www.mauermuseum.de

 

 

D. (2.1 km) Gendarmenmarkt

                            (Rynek Żandarmerii)

 

Gendarmenmarkt jest jednym z najpiękniejszych placów w Berlinie, a przez niektórych uznawany jest za jeden z najpiękniejszych w Europie.

Plac powstał według planów Johanna Arnolda Neringa w 1688 roku jako główny rynek we Friedrichstadt. Po przebudowie przez Georga Christiana Ungera nazwano go Linden-Markt. W latach 1736-82 stacjonował tu regiment kirasjerów „gens d’arms”. O tego słowa w 1799 roku plac zyskał swoją nazwę. W latach 1701–05 zbudowano kościół francuski, w latach 1701–08 wzniesiono Katedrę Niemiecką. W 1776 roku pomiędzy kościołami otwarto mały teatr komediowy, który później przemianowano na Teatr Narodowy. W latach 1780–85 gmachy Katedry Francuskiej i Katedry Niemieckiej przebudowano według planów Karla von Gontarda. Dodał on wieże z kopułami i portyki. W 1802 roku na miejscu starego teatru otwarto nowy Teatr Narodowy z widownią mogąca pomieścić 2000 widzów. Strawił go pożar w 1817 roku. Karl Friedrich Schinkel zabrał się do projektowania nowego budynku, który już w 1821 roku otworzył swoje podwoje. W 1871 roku przed gmachem postawiono pomnik poety, filozofa, historyka, estetyka, teoretyka teatru i dramaturga, autora "Ody do radości" Friedricha Schillera. W 1935 roku usunięty został przez nazistów.

 

 

- Französische Friedrichstadtkirche

                                  (Francuska Katedra)

 

Budowa tej neoklasycystycznej świątyni wzorowana była na zniszczonym kościele hugenotów w Charenton-Saint-Maurice obok Paryża. Wybudowana została w latach 1701-05 według planów Jeana Cayarta i Abrahama Quesnay’a sfinansowana przez uciekających z Francji hugenotów. W 1685 roku wielu hugenotów czyli francuskich kalwinistów uciekło do Berlina z Francji po odwołaniu edyktu nantejskiego. W 1785 roku według projektu Carla von Gontard zostały dodane portale i wieża. Podczas II wojny światowej kościół został poważnie zniszczony. Ocalałe mury zewnętrzne pozostawały w ruinie aż do 1978 roku, kiedy to rozpoczęto odbudowę. Całkowita rekonstrukcja nastąpiła w latach 1981–87. Zorganizowano tu platformę widokową, restaurację i muzeum poświęcone hugenotom.

 

 

Godziny otwarcia:

Kwiecień - Październik 10:00-19:00

Listopad - Marzec 10:00-18:00

 

Wstęp na platformę widokową

Bilet normalny - 3,oo EUR

Dzieci do 17 lat - 1,oo EUR

 

 

http://franzoesischer-dom.de/pages/start.php

 

 

- Deutscher Dom (Niemiecka Katedra)

 

W latach 1701–08 według projektu Martina Grünberga dokładnie naprzeciwko Katedry Francuskiej wzniesiono Katedrę Niemiecką. Powstał budynek na planie pięciokąta z klasycystycznym portykiem. W latach 1780–85 Carl von Gontard przebudował świątynię, dodając wieżę z kopułą. Katedra została całkowicie zniszczona przez pożar w 1943 roku. Po zjednoczeniu Niemiec w 1993 roku, budowla została odbudowana i ponownie otwarta w roku 1996. Mieści się tutaj muzeum niemieckiej historii politycznej. Trzy pierwsze kondygnacje dokumentują rozwój demokracji w Niemczech. Czwarta i piąta kondygnacja zarezerwowane są na wystawy czasowe.

 

 

 

 

Godziny otwarcia:

Maj - Wrzesień wtorek-niedziela 10:00-19:00

Październik - Kwiecień wtorek-niedziela 10:00-18:00

 

 

Wstęp wolny

 

 

- Konzerthaus (Sala koncertowa)

 

 

Budynek Sali Koncertowej wzniesiono w 1821 roku. Zbudowana została według projektu Karla Friedrich’a Schinkel’a na ruinach Teatru Narodowego, który spłonął w 1817 roku. Po zniszczeniach wojennych jego odbudowę rozpoczęto dopiero w 1979 roku. Uroczyste otwarcie nastąpiło w 1984 roku, a 10 lat później oficjalnie nazwano go Konzerthaus. Dziś swoją siedzibę ma tutaj Berlińska Orkiestra Symfoniczna.

 

www.konzerthaus.de

 

 

E. (2.7 km) Jungfernbrücke (Most Dziewic)

 

Jest to najstarszy most w Berlinie, a zbudowany został w 1798 roku w miejscu wcześniejszej drewnianej kładki. Przez długi czas był jedynym połączeniem dolnej i górnej Sprewy. Według legendy nazwa Jungfernbrücke odnosi się do hugenockich sióstr handlujących tu bielizną w XVIII wieku. Według innych podań tuż przed ślubem panny miały obowiązek przespacerować się z jednej strony mostu na drugą. Jeżeli jakaś deska zaskrzypiała to świadczyło to o niezachowaniu czystości. Zwodzony most z dwoma kamiennymi filarami ozdabiają żelazne koła do wyciągania sieci i elementy czerwonego piaskowca.

 

 

F. (3.2 km) Nikolaikirche

                           (Kościół Świętego Mikołaja)

 

Jest najstarszą świątynią w Berlinie. Około 1230 roku powstała tu późnoromańska bazylika z westwerkiem. Później około 1300 roku w wyniku przebudowy, powstała wczesnogotycka trójnawowa świątynia. Od 1379 roku do 1450 budynek był przebudowywany. Powstała obecna ceglana trójnawowa świątynia z wieńcem kaplic. Do końca XV wieku prowadzono dalsze prace. Powstały wtedy m.in. kaplica NMP, przybudówka przylegająca do kościoła od południowego zachodu oraz dwukondygnacyjny aneks na potrzeby zakrystii i biblioteki. W latach 1876-78 architekt Hermann Blankenstein dokonał gruntownej restauracji kościoła. W sposób zasadniczy zmieniła się sylwetka świątyni, gruntownie przebudowano górną część westwerku, który otrzymał ceglaną kondygnację z dwoma złączonymi ze sobą wieżami nakrytymi ostro słupowymi strzelistymi hełmami. Podczas II wojny światowej kościół uległ poważnemu zniszczeniu. Po podziale Berlina teren ten znalazł się po wschodniej stronie. Przez długi czas kościół zostawiony został w stanie ruiny. W latach 1982-87 kościół odbudowano. Wnętrze świątyni jest bardzo skromnie wyposażone. Część dawnego wyposażenia uległo zniszczeniu, a to co udało się uratować zostało przeniesione do berlińskiego kościoła NMP. Do naw bocznych i ambitu przylegają niskie kaplice nakryte jednospadowymi dachami, które w części wschodniej są oddzielone od siebie za pomocą masywnych przypór. Oprócz masywu zachodniego do kościoła przylegają dwa aneksy mieszczące wewnątrz kaplice. Każdy z nich nakryty jest własnym dachem.

 

Ze względu na dobrą akustykę wnętrza dokonano adaptacji świątyni na cele kulturalne. Obecnie wchodzi w skład Fundacji Berlińskiego Muzeum Miejskiego (Stiftung Stadtmuseum Berlin) i pełni funkcję sali koncertowej.

 

Godziny otwarcia:

codziennie 10:00-18:00

 

W każdą pierwszą środę miesiąca wstęp wolny

 

Bilet normalny - 5,00 EUR

do 18 lat wstęp wolny

 

 

www.stadtmuseum.de/nikolaikirche

 

 

G. (3.5 km) Alexanderplatz

                            (Plac Aleksandra)

 

W XIII wieku miejsce to znajdowało się poza ówczesnymi murami miejskimi. Tuż obok stała Brama św. Jerzego, która stanowiła główny wjazd do miasta. Od 1681 roku organizowano tu targi bydła. Plac nazwano wtedy Ochsenmarkt czyli Woli Targ. Mury miejskie nie mogły już pomieścić więcej mieszkańców i mimo wydanego zakazu zabudowy w 1700 roku stało tu około 600 domów. W latach 1783-84 zbudowano wokół placu siedem trój kondygnacyjnych domów a w jednym z nich znajdowała się słynna Gospoda pod Jeleniem (Gasthof zum Hirschen). Wielkim wydarzeniem była wizyta cara Aleksandra I, która miała miejsce 25 października 1805 roku. W związku z tym 2 listopada Fryderyk Wilhelm III wydał polecenie nazwania placu jego imieniem. Miejsce to rozwijało się nadal. Zabudowania wojskowe ustępowały miejsca zabudowie mieszkalnej i handlowej. Na początku lat 70-ch XIX wieku zasypano dawną fosę, aby pozyskać tereny pod linię kolejową Stadtbahn. Usytuowano tu Dworzec Miejski Alexanderplatz. W latach 1883-84 zbudowano przy placu neorenesansowy Grand Hotel. Na początku XX wieku powstały przy nim domy towarowe Wertheim i Hahn oraz Tietz z najdłuższą wtedy w Europie a liczącą 250 metrów elewacją. W kwietniu 1945 roku w czasie walk o Berlin plac został zbombardowany i doszczętnie zniszczony. 6  września 1950 roku wprowadzono w NRD ustawę o odbudowie.

W 1965 na południowy wschód od dworca Berlin Alexanderplatz rozpoczęto budowę wieży telewizyjnej, zburzywszy w tym celu istniejące jeszcze pozostałości berlińskiego Starego Śródmieścia wokół kościoła mariackiego. Zlikwidowano i przeniesiono wszystkie linie tramwajowe przebiegające przez plac. Po północno-zachodniej stronie placu powstał dom towarowy Centrum-Warenhaus oraz Interhotel. W 1969 roku przebudowano płytę placu. Powstały Fontanna Przyjaźni (Brunnen der Völkerfreundschaft) autorstwa Waltera Womacki oraz Zegar Światowy Urania, który stanął tu w 1969 roku. Główną jego część stanowi dwudziestoczterobok, który obraca się na słupie. Każda ze stron tego wieloboku odpowiada jednej z 24 stref czasowych świata. Powyżej i poniżej oznaczeń godzin, na aluminiowej obudowie, widnieją nazwy miast, znajdujących się w odpowiednich strefach czasowych. Ponad zegarem góruje model naszego układu słonecznego. Jego planety okrążają słońce po swoich metalowych orbitach raz na minutę.

 

 

- Rotes Rathaus (Czerwony Ratusz)

 

Budynek ratusza zbudowany został w latach 1861-69 w stylu północnowłoskiego późnego renesansu. Autor projektu Hermann Friedrich Wäsemann w 1858 roku wygrał konkurs ogłoszony przez berlińskie merostwo. Wzorował się on na włoskich renesansowych pałacach, przez co stworzył zupełnie nietypową, jak dla swojej epoki, konstrukcję. W bryłę budynku wkomponował on wysoką na 74 metry dzwonnicę, która przypomina wieżę katedry w Laon we Francji. Przez większość czasu był siedzibą lokalnych władz i spełniał rolę ratusza miejskiego. W czasie gdy Berlin został przedzielony murem, był siedzibą władz miejskich Berlina Wschodniego. Po Zjednoczeniu Niemiec, stał się oficjalnie siedzibą władz całego miasta.

  

 

- Fernsehturm (Wieża telewizyjna)

 

Wieża ta ma wysokość 368 metrów i jest najwyższą budowlą w Niemczech i drugą najwyższą po wieży radiowo-telewizyjnej w Rydze w Unii Europejskiej. Dziś jest jednym z symboli miasta. Prace według projektu dwóch architektów Günter’a Franke i Fritz’a rozpoczęto w 1965 roku. Wewnątrz kuli na wysokości 203,8 metra znajduje się taras widokowy. Każdego roku odwiedza go około 1,2 miliona turystów. Ponad nim usytuowano restaurację z obrotowym pierścieniem na którym ustawiono stoliki. Pełny obrót dokonuje się w ciągu pół godziny.

Prace przy budowie trwały cztery lata. W związku z tym, że rodzimy przemysł nie był w stanie dostarczyć w ty czasie potrzebnych elementów konieczne było zamówienie ich za granicą. I tak części metalowe, z których złożono kulę zamówiono w zakładach w Dillenburgu (RFN). Specjalne szyby wyprodukowane zostały w Belgii. Windy i urządzenia klimatyczne zamówiono w Szwecji. Spowodowało to znaczne przekroczenie budżetu. Początkowo planowana kwota 30-40 mln wschodnich marek, ostatecznie przekroczyła granicę 130 mln, a niektórzy podają, że nawet 200.

 

 

Godziny otwarcia:

Marzec - Październik codziennie 09:00-24:00

Listopad - Luty codziennie 10:00-24:00

 

Ceny biletów w godzinach 10:00-21:30 

Bilet normalny - 17,50 EUR

Od lat 4-16 - 10,00 EUR

Do lat 4 wstęp wolny

 

Ceny biletów w godzinach 9:00-10:00 oraz po 21:30

Bilet normalny - 14,00 EUR

 

Od lat 4-16 - 8,50 EUR

 

Do lat 4 wstęp wolny

 

 

 

www.berlinerfernsehturm.de

 

 

- Neptunbrunnen (Fontanna Neptuna)

 

Fontanna jest jedną z najstarszych i najpiękniejszych fontann w Berlinie. Jest dziełem Rheinholda Begasa. Była prezentem od magistratu miejskiego dla cesarza Wilhelma II z okazji objęcia przez niego władzy. Uroczyste odsłonięcie miało miejsce 1 listopada 1891 roku, lecz nie w obecnym miejscu a na Placu Zamkowym. Stała tam do 1950 roku, kiedy to w związku z porządkowaniem terenu elementy fontanny poddano renowacji. Na obecnym miejscu znalazła się w 1969 roku. Przedstawia ona postać Neptuna siedzącego na wielkiej muszli unoszonej przez trytonów z charakterystycznym trójzębem w dłoni. Otaczają go rzeźby dzieci, lwa morskiego, węża, żółwia, olbrzymiego raka, krokodyla i ryb. Znajdują się tutaj również cztery postacie kobiet, które są uosobieniem czterech głównych rzek Niemiec. Renu z siecią rybacką i winogronem, Łaby z kłosami zbóż i owocami, Odry z kozłem i skórą oraz Wisły z drewnianym klocem. Niektóre źródła podają, że nie chodzi o Wisłę a Wezerę, która przepływa przez Hanower i Bremę.

 

 

- Marienkirche (Kościół Mariacki)

 

Wnętrze kryje między innymi imponujące średniowieczne malowidło ścienne o długości ponad 22 metry "Taniec Śmierci" (Totentanz). W 1747 roku koncertował tutaj J.S. Bach.

 

Kościół ten nosi wezwanie Najświętszej Marii Panny i jest doskonałym przykładem tzwn. gotyku ceglanego. Budowę tej świątyni datuje się datuje się na lata 1270–80. Później w latach 1300 i 1380 była rozbudowywana w wyniku czego powstała trójnawowa hala z zamkniętym prezbiterium. W roku 1413 dodano do naw bocznych rząd kaplic. Wznosząca się od strony zachodniej 91 metrowej wysokości wieża z charakterystycznym hełmem dodana została w 1780 roku. Wieża zyskała przydomek cudownej gdyż przetrwała 5 pożarów.

 

Wewnątrz zachowało się cenne barokowe wyposażenie. Najstarsza jest brązowa chrzcielnica z 1437 roku, ołtarz główny z obrazami Christiana Bernharda Rode pochodzi z 1762 roku, organy wykonane przez Joachima Wagnera są jeszcze starsze, alabastrowa ambona wykonana została w latach 1702-03 przez Andreasa Schlütera, nadwornego architekta króla Prus, Fryderyka I. W zachodnim przedsionku znajduje się 22 metrowej długości malowidło ścienne przedstawiające Taniec Śmierci datowane na rok 1484. W czasach reformacji zostało ono zamalowane a w roku 1848 ponownie odkryte i odsłonięte zostało przez Friedricha Augusta Stülera.

 

Przed fasadą zachodnią stoi kamienny krzyż pokutny z 1325 ufundowany przez prałata Nikolausa von Bernau.

 

 

wstęp wolny

 

 

www.marienkirche-berlin.de

 

 

H. (3.9 km) DDR Museum (Muzeum NRD)

 

Muzeum otworzyło swoje podwoje 15 lipca 2006 roku. To prywatne muzeum dzisiaj jest prawdopodobnie najczęściej odwiedzanym muzeum w Berlinie. Tajemnica jego sukcesu tkwi przede wszystkim w możliwości praktycznego doświadczania historii przez zwiedzających. Obiekt jest również prawdopodobnie jednym z najbardziej interaktywnych muzeów świata. W 2008 roku było nominowane do nagrody European Museum of the Year Award.

 

Twórca DDR Museum Peter Kenzelmann skoncentrował się na detalach życia codziennego w Niemieckiej Republice Demokratycznej. Odtworzono tu typowy salon z meblościanką i telewizorem, w którym można obejrzeć mecz piłki nożnej NRD z RFN, odebrać dzwoniący telefon lub zatańczyć popularny w latach 60-ch taniec Lipsi (wprowadzony w NRD zamiast amerykańskiego rock and rolla). Wielość eksponatów sprawia, że goście muzeum czują się jak w autentycznym mieszkaniu z czasów państwa socjalistycznego. Największą atrakcją, nie tylko dla miłośników motoryzacji, jest słynny "trabi". Po przekręceniu kluczyka w stacyjce fani samochodu mogą usłyszeć charakterystyczny odgłos silnika.

 

 

Godziny otwarcia:

poniedziałek-niedziela 10:00-20:00

sobota 10:00-22:00

 

Bilet normalny - 9,50 EUR

online - 5,50 EUR

 

 

www.ddr-museum.de

 

  

I. (4.0 km) Berliner Dom

                         (Katedra Berlińska)

 

W miejscu tym istniał kiedyś zamek, a na jego terenie od 1450 roku funkcjonowała Kaplica Erasmusa, którą piętnaście lat później papież podniósł do godności kolegiaty. W 1535 roku Joachim II rozpoczął przebudowę leżącego na południe od zamku kościoła dominikańskiego na nowy kościół zamkowy. Nowa kolegiata została poświęcona w 1536 roku. W 1608 roku rozwiązano kapitułę kolegiaty, a ona sama stała się kościołem parafialnym. Przetrwała ponad sto lat. Z rozkazu Fryderyka II rozpoczęto w latach 1747-50 budowę nowej, barokowej świątyni w miejscu w którym stoi dzisiejsza katedra. W XIX w uznano, że istniejąca, skromna katedra nie nadaje się dla celów reprezentatywnych monarchii. Przystąpiono do budowy nowej świątyni, ale z powodu wielu problemów i braku środków, budowę kontynuowano tylko do roku 1848.

Po powstaniu Rzeszy, odrodził się pomysł posiadana reprezentatywnej świątyni, którą można by porównywać do największych kościołów świata. Plany nowej budowy przygotował architekt Julius Carl Raschdorff. Projekt ten przewidywał budowę eklektyczną, z użyciem form zaczerpniętych z baroku i włoskiego późnego renesansu. Kamień węgielny położono 17 czerwca 1894 roku. Prace budowlane trwały do 27 lutego 1905 roku pochłaniając 11,5 mln marek niemieckich. Do budowy użyto granitu pochodzącego ze śląska. Główny ołtarz pochodzi z poprzedniej katedry.

Podczas II wojny światowej katedra została uszkodzona. Największe zniszczenia powstał podczas nalotu 24 maja 1944 roku. Zniszczona została latarnia kopuły. W 1949 roku rozpoczęto prace zabezpieczające, ukończone sześć lat później. W 1975 roku przystąpiono do odbudowy. Główną kopułę odbudowano z zachowaniem pierwotnych proporcji, lecz w uproszczonym kształcie. Latarnię zwieńczył nowo zaprojektowany krzyż. Cztery narożne wieże z kopułami zostały obniżone o 16 metrów i pozbawione latarni. W 1983 roku przystąpiono do ostatecznej odbudowy głównego wnętrza, zakończonej otwarciem w dniu 6 czerwca 1993 roku. Dziś jest jedną z największych świątyń stolicy, w jej wnętrzach pomieścić się może 1500 wiernych. Ma 114 m długości, 73 szerokości i 113 m wysokości.

 

W podziemiach katedry znajduje się krypta grobowa, w której pochowano około 90 członków dynastii Hohenzollernów, m.in. Wielki Elektor oraz pierwsza para królewska, Fryderyk I i jego ukochana żona Sophie Charlotte. W pierwszych latach po wojnie w krypcie odbywały się nabożeństwa.

 

Godziny otwarcia:

poniedziałek-sobota 09:00-20.00

niedziela 12:00–20:00

 

Październik - Marzec czynne do 19:00

 

Bilet normalny - 7,00 EUR

online - 5,00 EUR

dzieci, studenci - 4,00 EUR

 

 

www.berliner-dom.de

 

  

J. (4.8 km) Museumsinsel (Wyspa Muzeów)

 

W północnej części wyspy Spreeinsel leżącej na rzece Sprewie znajduje się jeden z najważniejszych kompleksów muzealnych świata. Kiedyś znajdowały się tutaj ogrody Zamku Berlińskiego. W 1748 roku w części ogrodów wybudowano magazyny mąki i soli. W 1797 roku król Fryderyk Wilhelm II Hohenzollern poparł pomysł zbudowania muzeum do gromadzenia dzieł sztuki. Jego następca Fryderyk Wilhelm III wydał rozkaz budowy. Tym samym, król spełnił żądania obywateli publicznego dostępu do zgromadzonych na terenie Prus dzieł sztuki. Podjął się tego w 1822 roku niemiecki architekt, Karl Friedrich Schinkel. W 1830 roku powstał budynek Starego Muzeum. W 1859 roku otwarto dla zwiedzających Królewskie Muzeum Pruskie (dzisiejsze Nowe Muzeum). Następnie w 1876 roku powstała galeria narodowa (dzisiejsza Stara Galeria Narodowa), a w 1904 roku Muzeum Cesarza Fryderyka (obecnie Muzeum im. Bodego). W 1930 r. otwarto Muzeum Pergamońskie. Pod koniec lat 70. XIX w. zaczęto używać nazwy Wyspa Muzeów dla określenia obszaru, na którym powstawały kolejne muzea.

W czasie II wojny światowej muzea zostały zniszczone w ponad 70%. Ich odbudowa rozpoczęła się w 1950 roku. Najbardziej zniszczony budynek Nowego Muzeum czekał aż do 1987 roku kiedy to podjęto decyzję o podjęciu niezbędnych prac zabezpieczających. Po zjednoczeniu Niemiec powstał tzw. Masterplan uchwalony przez Fundację Pruskiego Dziedzictwa Kultury, który przywrócił Wyspie Muzeów dawny blask. Powołano organizację, która stała się odpowiedzialna za połączenie zbiorów muzealnych, podzielonych po II wojnie światowej między wschodnią a zachodnią część miasta.

 

Dziś znajduje się tutaj pięć ogromnych odrębnych muzeów. W ich zbiorach znajdują się głównie eksponaty archeologiczne oraz dzieła sztuki z XIX wieku. Malownicze położenie i imponujące zbiory przyciągają codziennie tysiące turystów. Wielu z nich przyjeżdża do Berlina tylko po to aby odwiedzić te miejsca. Sąsiedztwo katedry berlińskiej i Muzeum Historii Niemiec dopełniają całości. W słoneczne dni popularnością cieszą się rejsy po Sprewie wokół Museumsinsel lub wypoczynek na trawie.

 

W 1999 roku Wyspa Muzeów, jako unikatowy zespół architektoniczny i kulturalny, została wpisana na listę dziedzictwa kulturowego UNESCO

 

 

- Alte Natinalgalerie (Stara Galeria Narodowa)

 

Budowę muzeum rozpoczął Friedrich August Stüler. Inwestycję dokończył w 1876 roku Johann Heinrich Strack. Gmach został zbudowany na wzór świątyni w porządku korynckim. Do wejścia do muzeum prowadzą monumentalne schody. Na nich umieszczono konny posąg cesarza Fryderyka Wilhelma IV autorstwa Aleksandra Calandrellego. Na trzech kondygnacjach zgromadzono XIX-wieczne malarstwo i rzeźbę z zachwycającą kolekcją obrazów Caspara Davida Friedricha. Zwiedzający mogą zobaczyć między innymi wystawy rzeźby klasycystycznej, prace niemieckich realistów i impresjonistów oraz dzieła klasycystyczne pochodzące z okresu romantyzmu.

 

1 piętro – rzeźba klasycystyczna oraz dzieła tworzone pod wpływem naturalizmu i Jugendstilu

2 piętro – niemiecki realizm i impresjonizm

3 piętro – klasycyzm i romantyzm

 

 

Godziny otwarcia:

wtorek-niedziela 10:00-18:00 czwartek 10:00-22:00

 

Bilet normalny - 10,00 EUR

dzieci, studenci - 5,00 EUR

 

 www.smb.museum/en/museums-and-institutions/alte-nationalgalerie/home.html

 

www.google.com/culturalinstitute/asset-viewer/alte-nationalgalerie-staatliche-museen-zu-berlin/nQHuNDe98JtH4w?hl=pl&projectId=art-project

 

 

- Neues Museum (Nowe Muzeum)

 

Budynek muzeum zbudowany został w latach 1843–55 według projektu architekta Friedricha Augusta Stülera. Zniszczony w czasie II Wojny Światowej. W 1990 roku już po zjednoczeniu Niemiec rozpoczęto odbudowę. Podjął się tego brytyjski architekt David Chipperfield. Uroczyste otwarcie nastąpiło 16 października 2009 roku a dokonała tego osobiście kanclerz Niemiec Angela Merkel.

W muzeum zgromadzono eksponaty sztuki egipskiej, wraz ze słynnym popiersiem egipskiej królowej Nefretete z 1340 roku p.n.e., a także zbiory archeologiczne z czasów prehistorycznych, starożytnych i wczesnego średniowiecza.

 

 

Godziny otwarcia:

wtorek-niedziela 10:00-18:00 czwartek 10:00-22:00

 

Bilet normalny - 12,00 EUR

dzieci, studenci - 6,00 EUR

 

 

www.smb.museum/en/museums-and-institutions/neues-museum/home.html

 

 

- Bode-Museum (Muzeum Bodego)

 

Obiekt muzeum wybudowano w latach 1897-1904 na podstawie projektu królewskiego architekta Ernsta von Ihne. Pierwsza jego nazwa brzmiała Muzeum Cesarza Fryderyka i została nadana na cześć cesarza Fryderyka III. W 1960 roku zmieniono nazwę na obecną, która pochodzi od nazwiska pierwszego dyrektora muzeów królewskich, historyka sztuki Wilhelma von Bode. Turyści mogą podziwiać bogatą kolekcję malarstwa. Są tutaj dzieła Donatellego, Verrocchio czy Berniniego. Zgromadzono tu rzeźby z kości słoniowej z XVII i XVIII wieki, kolekcję sztuki bizantyjskiej oraz wyjątkowo bogaty dział numizmatyczny ze zbiorami monet od VII wieku p.n.e. do czasów współczesnych.

 

 

Godziny otwarcia:

wtorek-niedziela 10:00-18:00 czwartek 10:00-22:00

 

Bilet normalny - 12,00 EUR

dzieci, studenci - 6,00 EUR

 

 

www.smb.museum/en/museums-and-institutions/bode-museum/home.html

 

 

- Altes Museum (Stare Muzeum)

 

Klasycystyczny budynek muzeum wybudowany został w latach 1825-28 polecenie króla pruskiego Fryderyka Wilhelma III. Jest najstarszym obiektem całego kompleksu. Powstał według projektu architekta Karla Friedricha Schinkela. Myślą przewodnią budowy było udostępnienie zbiorów sztuki antycznej szerszej publiczności. Był to pierwsze publiczne muzeum w Prusach.

Na parterze znajdują się głównie zbiory rzeźb greckich, etruskich i rzymskich. Na piętrze zgromadzono zbiory sztuki staroegipskiej z eksponatami pochodzącymi z Tell el-Amarna, stolicy faraona Echnatona.

 

 

Godziny otwarcia:

wtorek-niedziela 10:00-18:00 czwartek 10:00-22:00

 

Bilet normalny - 10,00 EUR

dzieci, studenci - 5,00 EUR

 

 

www.smb.museum/en/museums-and-institutions/altes-museum/home.html

wirtualne zwiedzanie:

www.google.com/culturalinstitute/asset-viewer/altes-museum-staatliche-museen-zu-berlin/vwEwIppdqNeEFg?projectId=art-project

 

 

- Muzeum Pergamońskie

 

Wybudowane zostało w latach 1910–30 według planów Alfreda Messela. Powstało ono jako ostatnie z pięciu gmachów muzealnych na Wyspie. Bliźniacze skrzydła muzeum okalają otwarty dziedziniec. Światową sławę Muzeum Pergamońskie zawdzięcza imponującym rekonstrukcjom zespołów architektonicznych pozyskanych w trakcie prac wykopaliskowych. Nazwa Muzeum Pergamońskie pochodzi od najsłynniejszego eksponatu: pergamońskiego marmurowego ołtarza znalezionego w 1878 roku w ruinach helleńskiego miasta Pergamon na zachodnim wybrzeżu dzisiejszej Turcji. Ten wielki marmurowy ołtarz, ozdobiony częściowo zrekonstruowanym fryzem, przedstawiającym mityczną bitwę miedzy bogami Olimpu i grupa olbrzymów, był zaledwie częścią wspaniałego miejskiego kompleksu. Skale oryginału pozwala sobie uzmysłowić umieszczona tam makieta. W trzech skrzydłach budowli mieszczą się trzy muzea: Antikensammlung (Zbiory Sztuki Starożytnej) z salami poświęconymi architekturze i rzeźbie. Wywodzą się z kolekcji należącej do elektorów brandenburskich. Dzięki pracom wykopaliskowym i podziałowi znalezisk z Grecji i Azji Mniejszej zbiory te urosły do jednych z najbardziej znaczących na świecie. Kolejne muzeum to Vorderasiatisches Museum (Muzeum Azji Przedniej). Zbiory tego muzeum obejmują przed wszystkim obiekty sztuki i architektury sumeryjskiej, babilońskiej i asyryjskiej. Do najsłynniejszych eksponatów należą Brama Isztar oraz Fasada sali tronowej Nabuchodonozora II. Trzecie muzeum to Museum für Islamische Kunst (Muzeum Sztuki Islamskiej). Zbiory muzeum obejmują dzieła sztuki islamu stworzone na obszarze od Hiszpanii do Indii pomiędzy VIII do XIX w. Większość eksponatów pochodzi z terenów Egiptu, Bliskiego Wschodu oraz Iranu, gdzie niemieccy archeolodzy prowadzili intensywną działalność wykopaliskową. Ponadto muzeum posiada obiekty sztuki kaligraficznej oraz malarstwa miniaturowego z imperium Wielkich Mogołów.

 

 

Godziny otwarcia:

wtorek-niedziela 10:00-18:00 czwartek 10:00-22:00

 

Bilet normalny - 12,00 EUR

dzieci, studenci - 6,00 EUR

 

 

www.smb.museum/en/museums-and-institutions/pergamonmuseum/home.html

 

www.google.com/culturalinstitute/asset-viewer/pergamonmuseum-staatliche-museen-zu-berlin/0QEALap3qf0s1g?hl=pl&projectId=art-project

 

 

Warto pamiętać, że w czwartki na cztery godziny przed zamknięciem wstęp do każdego z obiektów jest bezpłatny.

 

 

   marzec 2015 (data umieszczenia artykułu)

grudzień 2017 (ostatnia aktualizacja) 

 

 

Polish Czech English French German Italian Portuguese Russian Spanish

«
»
NBP
2024-03-18
USD
3.9528
0.35%
EUR
4.3086
0.37%
CHF
4.4711
0.22%
GBP
5.0343
0.22%
NBP
2024-03-15
USD
3.9392
0.53%
EUR
4.2929
0.14%
CHF
4.4613
0.17%
GBP
5.0233
0.04%
NBP
2024-03-14
USD
3.9183
-0.22%
EUR
4.2870
-0.06%
CHF
4.4538
-0.33%
GBP
5.0214
0.09%
NBP
2024-03-13
USD
3.9269
0.27%
EUR
4.2896
0.21%
CHF
4.4686
-0.02%
GBP
5.0171
0.17%
NBP
2024-03-12
USD
3.9162
-0.25%
EUR
4.2804
-0.30%
CHF
4.4697
-0.18%
GBP
5.0084
-0.67%


Stolice-Europy
Polityka prywatnosci