DZIEŃ PIERWSZY
Trasa piesza o łącznej długości 7.3 km
początek - Ruprechtskirche (Kościół św. Ruprechta)
koniec - Belweder
A. Ruprechtskirche (Kościół św. Ruprechta)
B. Domkirche St. Stephan (Katedra Św. Szczepana Męczennika)
- Peterskirche (Kościół św. Piotra)
D. Votivkirche (Kościół Wotywny)
- Universität Wien (Uniwersytet Wiedeński)
- Burgtheater (Teatr Narodowy)
F. Maria-Theresien Platz (Plac Marii Teresy)
- Naturhistorisches Museum (Muzeum Historii Naturalnej)
- Kunsthistorische Museum (Muzeum Historii Sztuki)
G. Hofburg
H. Wiener Staatsoper (Wiedeńska Opera Państwowa)
- Karlskirche (Kościół św. Karola Boromeusza)
I. Schwarzenbergplazt (Plac Schwarzenbergów)
- Polska Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego
J. Belweder
A. (0.0 km) Ruprechtskirche
(Kościół św. Ruprechta)
Na krańcu dzielnicy żydowskiej, nad dawną przystanią kupców solnych, na Ruprechtsplatz stoi najstarszy kościół Wiednia. Pierwsza świątynia w tym miejscu powstała tutaj już w 740 roku na miejscu podziemnego oratorium. Stało się to za sprawą inicjatywy irlandzkiego misjonarza celtyckiego, biskupa Wirgilusza z Salzburga. W XI wieku na ruinach pierwotnej, romańskiej kaplicy powstały nawa główna i niższe piętra wieży obecnej świątyni. Podstawa dzwonnicy i okna wieży pochodzące ze starej świątyni zostały wykorzystane do budowy nowego obiektu. Z roku 1161 pochodzą pierwsze, pisemne wzmianki o tej inwestycji. Dzięki pracom prowadzonym w XIII stuleciu budowla wzbogaciła się o gotycką bramę oraz chór, podwyższono również wieżę. Wtedy to w centralnym oknie prezbiterium umieszczono witraż, który dziś jest najstarszym w mieście.
Cennym zabytkiem jest ołtarz „Naszej Pani z Loreto”. Powyżej ołtarza znajduje się posąg Czarnej Madonny, która obroniła Wiedeńczyków przed Turkami i zarazą.
Św. Ruprecht jest założycielem między innymi miasta Salzburg. Wspierał on tam budowę kopalni soli, od których zresztą miasto Salzburg wzięło swoją nazwę i z których przez wieki słynęło. Przed kościołem stoi posąg świętego. Trzyma on naczynie z solą i nic w tym dziwnego ponieważ jest on opiekunem górników a szczególnie tych solnych. Legenda głosi, że posąg świętego przynosi turystom powodzenie i pomyślność.
- Hoher Markt (Wysoki Rynek) (Ważny)
Najstarszy plac Wiednia. Pod jego powierzchnią znajdują się ruiny rzymskiego miasta z przełomu II i III wieku, które odkryto w 1948 roku. Kiedyś było tu centrum rzymskiej Vindobony.
W średniowieczu rynek otoczony został przez liczne domy cechowe. Od 1325 roku działał tutaj sąd karny a później cywilny. Z tarasu budynku mieszczącego się mniej więcej w miejscu dzisiejszego budynku nr. 11, a następnie w północno-zachodnim narożniku placu (dziś nr. 5) odczytywane były wyroki sądowe. Egzekucje kary śmierci wykonywane były głównie poza murami miasta ale tutaj dokonywano publicznych upokorzeń, takich jak biczowanie, czy zamykanie w klatkach na widok publiczny.
W średniowieczu na tym placu handlowano materiałami i suknem, sprzedawano ryby.
Plac doszczętnie zniszczony został w czasie II Wojny Światowej. Po wojnie zabudowany został nowoczesnymi na owe czasy budynkami.
- Ankeruhr (Zegar Kotwica)
Niewątpliwą wizytówką tego miejsca jest pozłacany zegar figurkowy. Umieszczony jest nad ulicą i łączy budynki będące dawniej siedzibą Towarzystwa Ubezpieczeniowego Anker. Budowa zegara na podstawie rysunków wiedeńskiego malarza Franza von Matscha trwała kilka lat i uczestniczyły w niej różne firmy. Instalacja definitywnie zakończona została i zaprezentowana licznej publiczności w dniu 18 sierpnia 1915 roku. Konstrukcja zegara jest dość nietypowa ponieważ pozbawiona jest wskazówek oraz tradycyjnego cyferblatu. Ich rolę pełnią przesuwające się po minutowej podziałce figurki z tabliczkami i zaznaczonymi na nich godzinami. Każda figurka reprezentuje inną godzinę. W południe w takt muzyki organowej prezentuje się cały orszak historycznych postaci. Pochód rozpoczyna Marek Aureliusz, który zginął w Wiedniu, po nim Karol Wielki, Leopold IV wraz z Theodorą Bizantyjską, poeta Walther von der Vogelweide, król Rudolf I wraz z Anną Hohenburg, mistrz Hans Puchsbaum, cesarz Maksymilian I, A. von Liebenberg, hr. Rüdiger von Starhemberg, książę Eugene, cesarzowa Maria Teresa z cesarzem Franciszkiem I, a orszak zamyka kompozytor austriackiego hymnu - Józef Haydn.
- Vermählungsbrunnen (Fontanna Weselna)
Na środku placu znajduje się Fontanna Weselna, która upamiętnia szczęśliwy powrót z Landau syna cesarza Leopolda I. Autorem zdobiących fontannę postaci, przedstawiających kapłana udzielającego ślubu Marii i Józefowi, był Antonio Corradini. Pierwsza konstrukcja wykonana została w drewnie a zaprojektował i wykonał ją Johann Fischer von Erlach. W latach 1729–33 przebudował ją syn architekta, Josef Emanuel, zastępując drewno marmurem.
- Römermuseum (Muzeum Rzymskie)
Rzymski warowny obóz wojskowy znajdujący się w tym miejscu zabezpieczał północną granice imperium. Rzymianie stacjonowali tutaj około 350 lat a w czasie największego rozkwitu rozkwitu mieszkało tu ponad 30 000 ludzi. Podziemia muzeum prezentują szczątki dwóch domów mieszkalnych z przed prawie 2000 lat oraz codzienne życie żołnierzy i ludności. Około 300 eksponatów: reliefy, wyroby ceramiczne, kafle oraz rzeźby uzupełniają rekonstrukcje cyfrowe.
Godziny otwarcia
Wtorek - Niedziela 09:00-18:00
Ceny biletów
Bilet normalny - 7.00 EUR
Seniorzy, studenci - 5.00 EUR
do lat 19 - wstęp wolny
Wstęp wolny każdą pierwszą niedzielę miesiąca dla wszystkich odwiedzających.
http://www.wienmuseum.at/de/standorte/roemermuseum.html
B. (0.5 km) Domkirche St. Stephan
(Katedra Św. Szczepana Męczennika)
W 1137 roku na miejscu pierwotnej, romańskiej świątyni, której fragmenty zachowały się do dzisiejszych czasów w podziemiach budowli, zaczęto wznosić nową wczesnogotycką świątynię. Stało się to za sprawą fundacji biskupa pasawskiego Reginberta von Hagenau. Już wtedy patronem świątyni został Święty Szczepan, pierwszy ze znanych męczenników chrześcijańskich. Pożar w 1258 zniszczył niemal całkowicie kościół. Do dziś elementy tej drugiej świątyni zachowały się w dolnych partiach portalu Riesentor czyli Bramy Olbrzymów, w dolnych kondygnacjach wież zachodnich zwanych Wieżami Pogan oraz niewielkie fragmenty pierwotnego chóru zachodniego.
W 1304 roku za panowania króla Albrechta I zaczęto odbudowywać świątynię w formie trójnawowego chóru. W 1340 roku już za panowania jego następcy inwestycję poświęcono. W 1359 roku za panowania Rudolfa IV Habsburga rozpoczęto budowę korpusu nawowego w formie tzw. pseudo hali nakrytej wspólnym dachem. Prace nadzorował nadworny książęcy architekt Michael Knab. Aby nawiązać do już istniejącej budowli dobudowano dwie kaplice przeznaczone dla fundatora. Powstała 28 metrowej wysokości nawa główna a po jej bokach dwie niższe nawy boczne. Korpus nawowy i prezbiterium przykryto dwoma osobnymi dachami. Powierzchnię wszystkich połaci dachów pokrywa około 230 000 glazurowanych dachówek w 10 kolorach. Nad prezbiterium układ dachówek tworzy dekorację przedstawiającą dwa cesarskie orły, z herbami Habsburgów i miasta Wiednia. Po obu bokach transeptu zaczęto wznosić wieże z kaplicami. Św. Barbary (po stronie północnej) oraz Katarzyny (po stronie południowej). Budowa wysokiej na 137 m. wieży południowej dziś potocznie nazywaną wieżę Steffl (Szczepan) przeciągnęła się aż do roku 1433. Na jej szczycie znajduje się godło Habsburgów - dwugłowy orzeł z tarczą herbową na piersiach. W 1469 roku, za panowania cesarza Fryderyka III, podniesiono kościół do rangi katedry.
W 1511 roku przerwano budowę wieży północnej na 68 metrze i nigdy jej nie dokończono. W 1578 roku dobudowano prowizoryczną górną kondygnację zakończoną baniastym renesansowym hełmem.
Do zachodniej fasady katedry dobudowano pomieszczenia skarbca oraz dwie oktagonalne wysokie na 66,3 m. i 65,3 m. wieże. Powstała katedra do dzisiaj jest jedną z największych europejskich świątyń. Jej całkowita długość to 107,2 m, szerokość 34,2 metry.
W czasie II Wojny Światowej katedra została poważne zniszczona. Na szczęście dzieła ruchome zostały wcześniej ewakuowane. Trwający trzy dni pożar zniszczył min. późnogotyckie stalle z 1487 roku oraz drewnianą konstrukcję dachową, która w czasie odbudowy zastąpiona została stalową. W wyniku pożaru zniszczony został dzwon Pummerin.
Kościół ponownie otwarto 23 kwietniu 1952 roku ale całkowita odbudowa i prace konserwatorskie przeciągnęły się aż do lat 80-ych. W 1955 roku na wieży południowej uruchomiono punkt widokowy.
Do wnętrza świątyni prowadzi kilka wejść, z których najbardziej znana jest, zawierająca elementy romańskie zachodnia Brama Olbrzymów (Riesentor). Otwierano ją wyłącznie dla cesarza. Jej portal z zachowanymi oryginalnymi późnoromańskimi kolumnami ozdobiony jest licznymi ornamentami przedstawiającymi motywy roślinne, gryfy, ptaki i elementy fantastyczne. W tympanonie przedstawienie Chrystusa ze zwróconymi ku niemu dwoma aniołami po bokach. Legenda głosi, że podczas jej budowy znaleziono ogromną kość. Uważano, że należała do olbrzyma, który utonął podczas potopu i powieszono ją w honorowym miejscu nad portalem. Po tym jak ustalono, że jednak należy do mamuta usunięto ją z tego miejsca.
Od strony północnej znajduje się brama Biskupia (Bischofstor). W czasach gdy mężczyźni i kobiety do świątyni wchodzili osobno wejście to służyło kobietom. W tympanonie, kompozycja scen figuralnych podzielona jest na dwie kondygnacje. Na dole przedstawia Zaśnięcie, powyżej Koronację NMP. Brama ta nieoficjalnie nazywana jest również bramą narzeczonych.
Brama Śpiewaków (Singerstor) prowadzi do świątyni od strony południowej. W dawnych czasach korzystali z niej mężczyźni. Zdobiona jest realistycznymi przedstawieniami na ościeżach. Ukazuje Katarzynę Czeską wraz z jej mężem i jednocześnie głównym fundatorem, księciem Rudolfem IV trzymającym model świątyni. Parze cesarskiej towarzyszą rycerze trzymający tarcze z herbami. Tympanom tworzy kilka szeregów scen z życia Św. Pawła.
Wewnątrz czterech wież katedry umieszczono 22 dzwony. Najsławniejszym dzwonem jest Dzwon Marii Panny bardziej znany jako Pummerin, który wisi w górnej kondygnacji wieży północnej. Jest to największy dzwon Austrii i trzeci co do wielkości bijący dzwon w Europie. Odlany został w 1711 roku z 80 armat porzuconych przez Turków podczas oblężenia miasta w 1683 roku. W 1945 roku w czasie pożaru katedry dzwon uległ zniszczeniu ale z resztek pierwotnego spiżu ponownie go odlano. Obecny waży 20,383 kg i jest wysoki na 2,15 m. Bije w główne uroczystości kościelne oraz na Nowy Rok. Jest ważnym akcentem słynnego wiedeńskiego sylwestra. Bicie dzwonu transmituje austriackie radio i telewizja.
Zespół jedenastu dzwonów zwanych świątecznymi wisi wewnątrz Steffla. Wszystkie pochodzą z 1960 roku z ludwisarni Pfundner. Największy z nich, Szczepan, znany jest także jako Półpummerin (Halbpummerin). Spośród nich trzy biją codziennie na msze w dni powszednie oraz na Anioł Pański. W górnej części wieży wiszą dwa dzwony zegarowe – Uhrschelle oraz Primglöcklein.
W wieżach zachodnich znajduje się pozostałe 8 dzwonów. Pięć dzwonów wisi w wieży północno-zachodniej. Pośród 3 ostatnich dzwonów znajdujących się w wieży południowo-zachodniej, jest najstarszy pochodzący z XIII wieku Mały Dzwon (Kleine Glocke).
Wnętrze świątyni.
Ołtarz główny
W 1641 roku rozpoczęły się prace przy jego budowie i trwały 6 lat. Nastawę ołtarzową wykonano z trzech rodzajów marmuru, który został sprowadzony z Polski oraz Styrii i Tyrolu. Obraz główny pędzla Tobiasa Potzla przedstawia ukamienowanie Św. Szczepana i pochodzi z 1647 roku. Dolną kondygnację zdobią posągi świętych Leopolda, Floriana, Sebastiana i Rocha. W górnej kondygnacji znajduje się obraz przedstawiający Wniebowzięcie NMP. Na zwieńczeniu rzeźba Madonny z Dzieciątkiem.
Ołtarz z Wiener Neustadt
Usytuowany jest w lewej apsydzie. Nazwa jego związana jest z miejscowością położoną w Dolnej Austrii, gdzie znajdował się od 1786 do 1885 roku. Wykonany został na zamówienie Fryderyka III dla opactwa cysterskiego w Viktring. Rzeźbiony w drewnie i polichromowany. Składa się z dwóch części, na dole ukazano Matkę Bożą z Dzieciątkiem i Świętymi Katarzyną i Barbarą w typie Sacra Conversazione, górną partię tworzy przedstawienie Koronacji NMP. Na rewersach malowane sceny z życia NMP i Chrystusa, oraz wizerunki świętych Apostołów, Męczenników i Dziewic.
Nagrobek Fryderyka III
Renesansowy nagrobek znajduje się w prawej apsydzie . Wykonany został z czerwonego marmuru. Zaprojektowany i wykonany przez Mikołaja Gerhardta z Lejdy, przypuszczalnie nauczyciela Wita Stwosza, a następnie dokończony przez Maxa Welmeta i Michaela Tichera. Przedstawia m.in. na tumbie wizerunek leżącego władcy w stroju koronacyjnym, trzymającego w rękach insygnia – miecz i jabłko królewskie. Nagrobek zdobi 240 rzeźb i 32 zbroje.
Ambona
Wykonana została z piaskowca w 1513 roku. Pod schodami ambony znajduje się autoportret morawskiego artysty Antona Pilgrama patrzącego przez okno. Sama ambona posiada bogatą dekorację, wśród licznych rzeźb i reliefów wyróżniają się popiersia czterech Ojców Kościoła, Świętych: Hieronima, Augustyna, Ambrożego oraz Grzegorza. Warto zwrócić uwagę na jaszczurki i ropuchy biegające po poręczy - symbole zła i psa - symbol dobra.
Chrzcielnica
Znajdująca się w kaplicy Św. Katarzyny chrzcielnica z płaskorzeźbami przedstawiającymi Jezusa z Dwunastoma Apostołami i Św. Szczepanem. Na stopie przedstawia czterech ewangelistów. Datowana jest na lata 1476-1483.
Po przeciwnej stronie znajduje się kaplica świętej Barbary w której umieszczono prochy więźniów Owięcimia.
Balkon
Znajdujący się w północnej nawie balkon pochodzi z 1513 roku. Podstawę tworzy misternie sklepiona struktura, krzywo bieżne żebra spływają na wspornik, na którym widnieje rzeźbiony portret A. Pilgrama, trzymającego kątomierz i cyrkiel.
Katakumby
W podziemiach katedry mieści się krypta w której spoczywają władcy Austrii oraz osobistości związani z austriacką linią Habsburgów. Najstarsza z nich to krypta kryjąca szczątki Fryderyka III Pięknego, księcia Austrii, anty króla i króla Niemiec (1289–1330). Katedra jest jednym z dwóch miejsc spoczynku władców Austrii obok tzw. Krypty Cesarzy w podziemiach kościoła Kapucynów. Katakumby zajmują ponad 30 pomieszczeń w których pochowano około 16 tysięcy osób. Zamknięto je w 1783 roku z powodu uciążliwego smrodu rozkładających się ciał wypełniającego katedrę.
Skarbiec katedralny
Przechowuje bezcenne obiekty z katedry św. Szczepana. Wśród wielu bezcennych przedmiotów znajdują się tutaj dwa puchary z XIII wieku wykonane ze stryjskiego szkła, relikwiarz św. Andrzeja i XVIII-wieczna monstrancja. Wiele przedmiotów to dary cesarza Rudolfa IV. Jest tam jego portret pochodzący z około 1360 roku oraz figura Madonny z Dzieciątkiem - arcydzieło snycerskie z Dolnej Austrii z około 1330 roku.
Sanktuarium maryjne
Kryje otoczoną wielkim kultem ikonę „Matki Boskiej z Pócs”. Namalowana została według tradycji w 1676 roku, jako wotum dla greckokatolickiej cerkwi w Máriapócs (dawniej węg. Pócs) we wschodnich Węgrzech. Czczona była jako ikona płacząca i palladium, dzięki któremu arcyksiążę Eugeniusz Sabaudzki odniósł zwycięstwo nad Turkami pod Zentą. Na rozkaz cesarza Leopolda I w tryumfalnej kilkumiesięcznej procesji ikona została sprowadzona do Wiednia, gdzie została uznana patronką miasta. Z tej okazji cesarzowa Eleonora złożyła bogate dary, by nowy kult otrzymał jak najwystawniejszą oprawę. W latach 1697-1945 obraz był umieszczony w ołtarzu głównym. Po powojennej odbudowie katedry od 1954 znajduje się pod późnogotyckim baldachimem ołtarzowym z 1515 roku w nawie południowej.
Katedra, 4 sierpnia w 1782 roku była miejscem ślubu Wolfganga Amadeusza Mozarta z Konstancją Weber.
Podczas pielgrzymki w 1983 do Austrii Jana Pawła II odprawił tutaj mszę św.
Na lewo od prezbiterium zachował się wmurowany w ścianę nagrobek zmarłego w 1444 roku Aleksandra księcia mazowieckiego, który był piątym (najmłodszym) pod względem starszeństwa synem księcia płockiego – Siemowita IV i Aleksandry litewskiej, siostry króla Polski – Władysława Jagiełły. Książę był w chwili śmierci biskupem trydenckim, patriarchą Akwilei, kardynałem Kościoła św. Wawrzyńca w Damaszku (tytularnie), biskupem w Chur (tytularnie) i proboszczem Katedry św. Szczepana.
Godziny otwarcia katedry
Poniedziałek – Sobota 6:00-22:00
Niedziela 7:00-22:00
Wstęp wolny
Godziny otwarcia wieży południowej
Codziennie 9:00-17:30
Ceny biletów
Bilet normalny 4.50 EUR
Dzieci 15-18 lat 2.00 EUR
Dzieci 6-14 lat 1.50 EUR
Godziny otwarcia katakumb
Poniedziałek – Sobota 10:00-11.30 i 13.30-16.30
Niedziela 13.30-16.30
Ceny biletów
Bilet normalny 5.50 EUR
Dzieci 14-18 lat 3.00 EUR
Dzieci do 13 lat 2.00 EUR
Godziny otwarcia Skarbca
Poniedziałek – Sobota 9:00-17:00
Niedziela 13:00-17:00
Ceny biletów
Bilet normalny 5.50 EUR
Dzieci 15-18 lat 3.00 EUR
Dzieci do 14 lat 2.00 EUR
Istnieje możliwość zakupu biletu łączonego
Zwiedzanie katedry z audio przewodnikiem, katakumby, południowa i północna wieża, skarbiec.
Bilet normalny 17,90 EUR
- Pestsäule (Kolumna morowa)
Na placu Graben, którego nazwa pochodzi od istniejącego tu kiedyś wykopu, usytuowanego w połowie drogi pomiędzy Hofburgiem, a katedrą Św. Stefana. Grzebano w nim ciała ofiar zarazy, która w Wiedniu w 1679 roku pochłonęła 70 tysięcy ofiar.
Obecnie w miejscu tym znajduje się Kolumna Morowa. Używana jest również inna nazwa - Dreifältigkeitssäule czyli Kolumna Trójcy Świętej. Jest ona wybitnym przykładem wiedeńskiego baroku. Wzniesiona została z inicjatywy króla Leopolda I na pamiątkę ocalenia go od epidemii. Pierwotną drewnianą kolumnę zastąpiono w 1692 roku marmurową budowlą. Obecna wykonana została przez J.B. Fischera von Erlach oraz Ludovico Burnaciniego. Wysoki postument udekorowany został reliefami przedstawiającymi klęczącego przed Trójcą Świętą Leopolda I. Pokrywa go skłębiony tłum figur, w towarzystwie amorów, aniołków i postaci symbolicznych. Anioł spycha staruchę do piekła co symbolizuje zwycięstwo wiary triumfującej nad zarazą.
Z jednej strony kolumny widnieje pozłacany herb cesarski.
Po przeciwległych stronach Placu Graben mieszczą się fontanny: z jednej strony Fontanna Józefa, z drugiej Fontanna Leopolda.
- Peterskirche (Kościół św. Piotra)
Obecny kościół św. Piotra jest świątynią zbudowaną na miejscu, w którym powstała pierwsza chrześcijańska świątynia Wiednia. Później zastąpiona została przez romańską trzynawową budowlę. Dopiero na początku XVIII wieku powstało dzieło Łukasza Hildebrandta, które możemy podziwiać dzisiaj. Budowa kościoła sfinansowana została przez świecką wspólnotę Bractwa Trójcy Przenajświętszej i poświęcona w 1733 roku.
Wewnątrz znajduje się wiele obrazów maryjnych, zarówno w ołtarzu głównym (Niepokalane Poczęcie autorstwa Kupelwiesera) jak i w ołtarzach bocznych. W ołtarzach bocznych św. Rodziny oraz św. Michała umieszczone zostały relikwiarze, zawierające szczątki dwóch męczenników sprowadzone w 1733 przez kardynała Kollonitza z katakumb rzymskich.
Warto zwrócić uwagę na przepiękną kopułę, bogato ozdobione owalne okna, pomiędzy którymi miejscowy artysta J.G. Schmidt przedstawił czterech ewangelistów i czterech łacińskich ojców Kościoła.
Nad łukiem triumfalnym umieszczono godło z hasłem Leopolda I. Po przeciwnej stronie znajdują się barokowe organy, uważane za jedne z najpiękniejszych w Austrii.
W 1970 ówczesny arcybiskup Wiednia, kardynał König, opiekę duszpasterską nad kościołem powierzył księżom prałatury personalnej Opus Dei.
Godziny otwarcia:
Poniedziałek - Piątek 7.00-20.00
Sobota, Niedziela - 9.00-21.00
Wstęp na wszystkie koncerty organizowane w kościele jest darmowy. Mile widziane datki.
Nie dotyczy to koncertów organizowanych w kryptach.
http://www.peterskirche.at/st-peter
Na rogu ulic Kurrentgasse i Steindlgasse znajduje się kaplica św. Stanisława Kostki. W latach 1564–67 w jednym z jego pokoi w tej kamienicy zamieszkał polski jezuita, kanonizowany w 1726 roku. Po tym wydarzeniu pokój, w którym przebywał zamieniono na kaplicę, ozdabiając ją wspaniałymi stiukami. W ołtarzu głównym widnieje obraz na którym Stanisław Kostka przyjmuje komunię od aniołów, namalowany przez Franza Antona Stechera około 1840 roku.
C. (1.2 km) Judenplatz (Plac Żydowski)
Judenplatz nie jest miejscem zbyt popularnym wśród turystów. Przygnębia i skłania do zadumy. Warto tu jednak zajrzeć i poznać historię tego miejsca.
Żydzi zaczęli osiedlać się w Wiedniu około 1150 roku. W roku 1400 ich społeczność sięgnęła 800 mieszkańców. Getto posiadało 70 domów w których mieszkali kupcy, bankierzy, naukowcy i zwykli ludzie. Domy były rozmieszczone w taki sposób, że ich tylne ściany tworzyły zamknięty obszar na teren którego dostać się można było przez cztery bramy. Był tutaj szpital żydowski, synagoga, dom kąpieli, dom rabina i najważniejsza wśród wszystkich niemieckojęzycznych szkoła żydowska.
Za panowania księcia Albrechta V rozpoczęło się prześladowanie Żydów. Ich sukcesy kłuły w oczy Wiedeńczyków, stały się pretekstem do wysuwania najbardziej nieprawdopodobnych oskarżeń. W 1421 roku zaczęły się aresztowania, tortury i egzekucje. Dzieci zostały zmuszane do jedzenia nieczystych pokarmów a te, które stawiały opór zostały "sprzedane w niewolę" lub ochrzczone wbrew ich woli. Biedni Żydzi zostali wypędzeni, a bogaci uwięzieni. Nieliczni schronili się w synagodze i po kilkudniowej głodówce aby uciec przed prześladowaniami religijnymi i obowiązkowym chrztem popełnili zbiorowe samobójstwo.
Na rozkaz księcia Albrechta V ostatnich około dwustu żydów oskarżono o różne przestępstwa i w dniu 12 marca 1421 roku spalono żywcem na stosie. Ich majątki zostały skonfiskowane, domy sprzedane lub rozdane, synagoga została rozebrana a pozyskany materiał posłużył do budowy Wiedeńskiego Uniwersytetu.
Mimo tej masakry osadnictwo żydowskie w Wiedniu powoli się odradzało. W XVII wieku Ferdynand II przeniósł dzielnicę żydowską do Leopoldstadt. Edykt tolerancyjny z 1781 roku znacznie poprawił sytuację Żydów, usuwając wiele prawnych ograniczeń. Koniec XIX wieku to ponowny okres rozkwitu tej społeczności Wiednia, która do 1938 roku urosła do 170 tys. Żydowskiego pochodzenia była większość wybitnych intelektualistów, lekarzy, naukowców, ludzi sztuki i finansjery. Jednak początek kolejnego wieko przyniósł wzrost nastrojów antysemickich, które nasiliły się wraz z nastaniem faszyzmu. Wielu z nich opuściło wtedy miasto, ci którzy zostali w większości stracili życie. Zamordowano 65 tysięcy osób. W latach 80-ch było ich tutaj zaledwie 700.
Znajduje się tutaj pomnik niemieckiego poety Gottholda Ephraima Lessinga. Przebywał on w Wiedniu w latach 1775-76, miał w ty czasie audiencję u cesarza Józefa II. W 1930 roku zorganizowano konkurs na wykonanie pomnika tego twórcy. Siegfried Charoux pokonał osiemdziesięciu dwóch innych rzeźbiarzy i przystąpił do realizacji swojego projektu. Pomnik został odsłonięty w 1935 roku, ale już 1939 roku został usunięty przez narodowych socjalistów i przekazany został do przetopienia na potrzeby uzbrojenia. 30 lat później ten sam rzeźbiaż Charoux stworzył drugi pomnik Lessinga. Został on zaprezentowany na Ruprechtskirche w 1968 roku i przeniesiony na Judenplatz w 1981 roku.
W północnym krańcu placu, przed Misrachi-Haus stoi żelbetonowy pomnik ofiar austriackiego Holokaustu. Wykonany został w 2000 roku przez angielskiego artystę Rachela Whitereada według pomysłu Szymona Wiesenthala. Jego wymiary to 10x7 m. i 3,8 m. wysokości. Przypomina mury biblioteki skamieniałych książek. Grzbiety książek na ścianach nie są czytelne gdyż wszystkie są skierowane do wewnątrz. Na betonowym cokole wokół wyryto nazwy 41 miejsc, w których austriaccy Żydzi ponieśli śmierć a wśród nich Treblinka, Włodawa, Zamość.
W sąsiednim budynku Misrachi-Haus zorganizowano Museum Judenplatz. W terminalach komputerowych zebrano i udokumentowano nazwiska i dane 65.000 zamordowanych austriackich Żydów. W podziemiach budynku dzięki wykopaliskom archeologicznym odsłonięte i udostępnione do zwiedzania mury średniowiecznej synagogi.
- Am Hof (plac Am Hof)
W czasach rzymskich stacjonowali tutaj legioniści. Do dzisiaj przetrwały ślady założonej przez nich osady. W latach 1135-50 Henryk II z dynastii Babenbergów zbudował tutaj swój pierwszy zamek.
Centralne miejsce placu zajmuje Mariensäule, koryncka kolumna z brązową figurą Matki Boskiej. Wzniesiono ją w 1661 roku z inicjatywy Ferdynanda II dla upamiętnia uratowania miasta przed szwedzką inwazją w czasie wojny trzydziestoletniej. Na podstawie kolumny umieszczono cztery postacie, które symbolizują ochronę przed czterema plagami – wojną, zarazą, głodem i herezją.
Dominującą budowlą jest zbudowany w XIV wieku przez jezuitów Kościół Am Hof posiadający wezwanie Dziewięciu Chórów Anielskich. W XVII wieku po przebudowie wg projektu architekta Carla Carlonego zyskał swój barokowy wygląd. W 1782 roku papież Pius IV wygłosił z balkonu kościoła błogosławieństwo Urbi et Orbi. Z tego samego miejsca w 1806 roku Napoleon ogłosił się protektorem Związku Reńskiego, a Franciszek II zrzekł się godności cesarza rzymskiego.
Wokół placu wznosi się kilka ciekawych budynków. Na tle innych wyróżnia się dawny dom Märkleinischego w którym obecnie mieści się Feuerwehrmuseum czyli Muzeum Pożarnictwa. Dom zaprojektowany został przez Johanna Lucasa von Hildebrandta.
W 1530 roku powstał dom pod numerem 10. Anton Ospel w 1731 roku przebudował go w stylu barokowym. Parter budynku zajmuje dzisiaj Straż pożarna. Na jego fasadzie dominują herby Habsburgów a attykę zdobią podtrzymujące glob alegoryczne posągi Mocy i Siły, wykonane przez Mattiellego.
Numer 13 to Pałac Calloto z umieszczona na nim tablicą która informuje o tym, że w roku 1762 odbył się tutaj pierwszy występ Mozarta przed wiedeńską publicznością. Pałac został wzniesiony w 1680 roku natomiast w latach 1715–25 przebudowano jego fasadę nadając jej barokowym wygląd.
Idąc w kierunku Freyung mijamy po lewej stronie uliczkę Strauchgasse, na końcu której w Palais Ferstel znajduje się jedna z najsłynniejszych kawiarni Wiednia, Café Central otwartej w 1876 roku.
- Freyung (plac Freyung)
Freyung znaczy wolne miejsce. Kiedyś prawo do udzielenia schronienia każdemu zbiegowi (z wyłączeniem ludzi oskarżonych o morderstwo) nadano mającym tutaj swoją siedzibę zakonnikom. Prawo to zniosła dopiero cesarzowa Maria Teresa.
W centrum placu stoi fontanna z brązu wykonana w 1846 roku przez Ludwiga Schwanthalera. Stojąca na cokole figura kobiety symbolizuje Austrię a u jej stóp otaczające ją postacie główne rzeki monarchii Dunaj, Pad, Elbę i Wisłę.
W 1155 roku Heinrich Jasomirgott, pochodzący z rodziny Babenbergów założył tutaj klasztor. W 1177 roku rozpoczęto budowę Schottenkirche. Swoją nazwę posiada dzięki rezydującym wtedy w klasztorze a sprowadzonym z Regensburga irlandzkim benedyktynom. W tamtych czasach Irlandia nazywana była Nową Szkocją. Braciszkowie nie zabawili tutaj zbyt długo, gdyż szokowali Wiedeńczyków dzikimi tańcami, handlem i grą w piłkę nożną. Kościół swój barokowy wygląd zyskał dzięki przebudowie według projektu Andrei Alliowi i Silvestrowi Carlonemu. Jednak ostatnia przebudowa fasady w XIX wieku nadała mu obecny klasycystyczny wygląd.
Główny ołtarz kościoła pochodzi z 1883 roku i jest ostatnią pracą Heinricha Ferstela. W kaplicy Matki Boskiej znajduje się najstarszy w Wiedniu obraz wotywny.
Kościół połączony jest z klasztorem w którym znajduje się Schottenstift. Muzeum prezentuje wspaniałą kolekcję sztuki średniowiecznej.
Godziny otwarcia
Wtorek - Piątek 11:00-17:00
Sobota 11:00-16:30
Ceny biletów
Bilet normalny - 8.00 EUR
Seniorzy, studenci - 6.00 EUR
Dzieci 6-15 lat - 2 EUR
Do lat 6 wstęp wolny
http://www.schotten.wien/stift
Plac otaczają wspaniałe pałace z najstarszym Porcia wzniesionym w 1546 roku. Po jego lewej stronie, pod numerem 2 znajduje się pałac Ferstel zbudowany w latach 1856–60 według projektu Heinricha Ferstela. Architekt ten jest również twórcą budynku kościoła wotywnego i uniwersytetu wiedeńskiego. W jego wnętrzu, przykrytym szklanym dachem, znajduje się pasaż, a w nim eleganckie sklepy i wspomniana wcześniej Café Central.
Pałac Kinskich, z piękną fasadą i wspaniałymi schodami stoi po prawej stronie pałacu Porcia. Wzniesiony został w latach 1713-26 w stylu włoskiego renesansu, według projektu Johanna Lucasa von Hildebrandta. Architekt pochodzący z Genui był nadwornym inżynierem. Pierwszym lokatorem tej barokowej budowli był marszałek hrabia Philipp Wirich von Daun. Później pałac wszedł w posiadanie zamożnej czeskiej rodziny hrabiów Kinskich. 7 maja 1763 urodził się tu książę Józef Poniatowski (syn Andrzeja Poniatowskiego – generała austriackiego i Teresy z Kinskich), Naczelny Wódz Wojsk Polskich Księstwa Warszawskiego. Dzisiejszym właścicielem pałacu jest Karl Wlaschek i prowadzone są w nim słynne aukcje obrazów.
D. (2.2 km) Votivkirche (Kościół Wotywny)
Na polecenie arcyksięcia Maksymiliana (późniejszego cesarza Meksyku) zorganizowano konkurs na projekt świątyni. Budowa jej miała upamiętnić nieudany zamach na cesarza Franciszka Józefa I, którego usiłował dokonać węgierski anarchista Libeny. W konkursie udział wzięło ponad 70 architektów. Dnia 7 VII 1855 ogłoszono werdykt. Zwycięzcą został Austriak Heinrich von Ferstel, twórca takich projektów jak gmach Uniwersytetu, pałac arcyksięcia Ludwiga Viktoram oraz Kościoła Zbawiciela w Bielsku-Białej. Jego projekt wzorowany był na XIII wiecznych, francuskich katedrach.
Zbudowany został w latach 1855-79, w pobliżu miejsca zamachu. Koszt budowy pokryto dzięki subskrypcji i finansowemu wsparciu ponad 300 000 obywateli. Nadzór nad pracami przy fundamentach kościoła sprawował absolwent wiedeńskiej politechniki, Polak - Ludwik Wierzbicki. Poświęcenie tego neogotyckiego kościoła miało miejsce 24 kwietnia 1879 roku w srebrną rocznicę ślubu cesarza Franciszka Józefa i cesarzowej Elżbiety.
Powstała okazała, bogato zdobiona, trójnawowa świątynia z transeptem, wielobocznie zamkniętym prezbiterium i dwuwieżową fasadą. Dwuspadowe dachy pokryto glazurowaną kolorową dachówką, analogiczną do dachów katedry wiedeńskiej. Fasadę frontową zdobią wysokie na 99 metrów, nakryte ażurowymi hełmami wieże Pomiędzy nimi ponad kruchtą umieszczono wspaniałą rozetę. Do wnętrza świątyni prowadzą trzy bogato zdobione portale, zdobione rzeźbami postaci biblijnych, patronów Monarchii oraz scenami Zwiastowania i Zmartwychwstania.
W kościele zorganizowano muzeum, którego wyjątkowym eksponatem jest XV wieczna retabula ołtarzowa w formie tryptyku. Prace nad nią rozpoczęto w roku 1460 w Brukseli i zakończono wkrótce potem w Antwerpii, stąd jej nazwa. Zaliczana jest do najważniejszych zachowanych dzieł sztuki tego rodzaju na świecie.
Godziny otwarcia muzeum
Wtorek - Piętek 16:00-18:00
Sobota 09:00-13:00
Ceny biletów
Bilet normalny 3.90 EUR
Bilet ulgowy 2.90 EUR
- Universität Wien (Uniwersytet Wiedeński)
Uniwersytet w Wiedniu założony został 12 marca 1365 roku przez księcia Rudolfa IV stając się pierwszą tego typu uczelnią niemieckojęzyczną. Jego pierwotna siedziba znajdowała się na terenie dzisiejszego w Innere Stadt. W ciągu swojej długiej i bogatej historii, stał się jednym z największych uniwersytetów w Europie. Szczególnie ceniony jest za poziom nauczania zwłaszcza w kierunkach humanistycznych. Kształciło się tutaj 15 laureatów Nagrody Nobla.
Obecny, okazały budynek powstał w latach 1877-84 a zaprojektowany został przez Heinricha von Ferstela.
Ciekawostką jest, że do 1897 roku studiować w nim mogli jedynie mężczyźni. Tego roku pierwsze w historii kobiety zostały przyjęte na kierunek filozofii. Pozostałe działy znosiły to ograniczenie ale z dużym opóźnieniem np. medycyna w roku 1900, teologia protestancka w roku 1923 a teologia katolicka w 1946 roku.
Obecnie studiuje tutaj około 94000 studentów z całego świata. Uczelnia zatrudnia ponad 3000 pracowników i ponad 6700 wykładowców. Biblioteka uniwersytecka gromadzi ponad 2 mln woluminów.
E. (2.9 km) Wiener Rathaus (Ratusz)
Ratusz to kolejny imponujący budynek usytuowany wzdłuż reprezentacyjnej Ringstrasse. Kiedyś był miejscem musztry i parad armii cesarskiej, dziś mieści się tutaj nowa siedziba burmistrza i Rady Miejskiej Wiednia. Zbudowany został w latach 1872–83 według projektu niemieckiego architekta Friedricha Schmidta. Bogato zdobiona fasada wzorowana jest na flamandzkim gotyku i przypomina ratusz w Brukseli. Posiada pięć wież z centralną o wysokości 98 m. Na jej szczycie zamontowany jest 3 metrowej wysokości posąg Rathausmann, który jest jednym z symboli Wiednia. Kopię tej rzeźby można oglądać z bliska w Rathauspark.
Budynek zajmuje imponującą powierzchnię 19.592 m2. Posiada siedem wewnętrznych dziedzińców. Pomieszczenia użytkowe rozmieszczono na sześciu piętrach i dwu kondygnacjach piwnic i zajmują łącznie około 113.000 m2.
Koszty budowy wyniosły łącznie około 14 milionów guldenów.
Budynek ratusza można zwiedzać z niemieckojęzycznym przewodnikiem. Trasa wiedzie przez kilka sal obrad, wielkie schody, pasaż i dziedziniec. Wycieczki odbywają się w poniedziałki, środy i piątki o 13:00. Dostępne są przewodniki audio w języku angielskim, francuskim, włoskim i hiszpańskim. Wycieczka jest darmowa a przewodnik audio można otrzymać w zamian za zdeponowanie dokumentu tożsamości.
Na placu przed ratuszem odbywają się koncerty i przedstawienia a w grudniu organizowany jest Jarmark Świąteczny.
- Burgtheater (Teatr Narodowy)
Naprzeciwko ratusza w miejscu dawnego, najstarszego teatru dworskiego Austrii wznosi się budynek Teatru Narodowego. Pierwotna budowla powstała za panowania cesarzowej Marii Teresy a jej otwarcie związane jest z datą 14 marca 1741 roku. Syn Marii Teresy i jednocześnie jej następca, Józef II przemianował go w 1776 roku na Teatr Narodowy. Obecny budynek zbudowany został w latach 1874-88 w stylu włoskiego renesansu. Według projektu architektów Gotfrieda Sempera i Karla Hasenauera powstał szeroki, piętrowy budynek z wysokimi oknami oraz bogato zdobioną fasadą. Na niej w centralnym miejscu widnieje napis k.u.k. Hofburgtheater co tłumaczyć można jako Cesarsko Królewski Teatr Zamkowy. Na łukowej przedniej ścianie znajduje się 18-metrowa płaskorzeźba zatytułowana Wyznawcy Bachusa. Nad nim umieszczono posąg Apollo w towarzystwie muz Melpomeny i Talii.
Pod koniec II wojny światowej, w dniu 12 marca 1945 roku, budynek został poważnie uszkodzony podczas bombardowania. Miesiąc później wybuchł pożar, który spowodował dalsze uszkodzenia. Do 1955 roku trwały prace rekonstrukcyjne.
Dzisiaj chlubą teatru są wspaniałe freski w wielkiej sali teatralnej. W skrzydłach budynku ocalałych od zniszczeń w czasie II Wojny Światowej znajdują się równie wspaniałe, secesyjne freski Franza Matscha oraz braci Gustawa i Ernesta Klimtów.
W ciągu wielu lat działalności tej placówki miało tu miejsce wile wydarzeń kulturalnych. Odbyły się tutaj trzy premiery oper Wolfganga Amadeusza Mozarta ze słynną "Wesele Figara" w 1786 roku na czele.
Burgtheater uznawany za jeden z najpiękniejszych teatrów w Europie. Po paryskiej Comédie Française jest drugim najstarszym teatrem w Europie i jednocześnie największym teatrem dramatycznym na starym kontynencie.
- Parlament
Budynek powstał w tym samym czasie co budowle Kościoła Wotywnego i Uniwersytetu oraz sąsiednie budynki muzealne ale w zupełnie odmiennym stylu. Budynek został zaprojektowany przez duńskiego architekta Theophila Hansena w stylu starożytnej Grecji. Wykazuje on bezpośrednie podobieństwo do ateńskiego Zappeionu, którego projektantem był również Hansen. Stworzył on całościowy projekt tak aby każdy element harmonizował z innymi. Odpowiedzialny on był również za dekorację wnętrz, rzeźby, obrazy, meble, żyrandole i wiele innych elementów wyposażenia. Za swoją pracę Hansen uhonorowany został przez cesarza Franciszka Józefa tytułem barona.
Kamień węgielny położono w 1874 roku. W dniu 4 grudnia 1883 roku odbyło się pierwsze posiedzenie Izby Reprezentantów a 16 grudnia 1884 roku Izby Lordów. Obie izby obradowały tutaj do końca Austro-Węgier, do 1918 roku. Od 1920 roku z kilkuletnią przerwą rezydują tutaj Rada Narodowa i Rada Federalna. W 1933 roku po aneksji Austrii do roku 1938 mieścił się tutaj austriacki Bundestag.
Powstała budowla w której umieszczono ponad 100 sal zajmuje ponad 13 500 m2 powierzchni.
Centralna część obiektu wysunięta jest ku przodowi. Wejście zdobi portal wsparty na ośmiu korynckich kolumnach. Jest on dokładną kopią bramy Erechtheion znajdującej się na Akropolu w Atenach. Skrzydła boczne z kolumnadami zdobione są na ich szczycie pomnikami Nike powożącej kwadrygi zaprzężone w cztery konie.
Na placu przed parlamentem umieszczono cztery brązowe posągi koni, które mają symbolizować udaną współpracę parlamentarzystów. Zostały one zaprojektowane i wykonane przez J. Lax w Kaiserlich Königliche Kunst-Erzgiesserei w 1897 i 1900 roku.
Na wprost głównego wejścia znajduje się fontanna Ateny Pallas. Wzniesiona została w latach 1893-1902 przez Carla Kundmanna, Josefa Tautenhayna i Hugo Haerdtla, na podstawie planów przez Hansena. Bogini mądrości, Athena, stojąca na wysokiej podstawie ubrana jest w pozłacaną zbroję i hełm. W lewej ręce niesie włócznię a w prawo Nike.
Cztery postacie leżące u podnóża przedstawiają cztery najważniejsze rzeki cesarstwa austro-węgierskiego Dunaj, Inn, Łabę i Wełtawę.
Zwiedzanie Parlamentu z przewodnikiem
Od połowy września do połowy lipca (poza dniami obradowania Parlamentu oraz dniami świątecznymi):
Poniedziałek i Czwartek 11:00, 14:00, 15:00, 16:00
Piątek 11:00, 13:00, 14:00 , 15:00, 16:00
Sobota 11:00, 12:00, 13:00, 14:00, 15:00, 16:00
Zwiedzanie od połowy lipca do połowy września (poza dniami obradowania Parlamentu oraz dniami świątecznymi)
Poniedziałek - Sobota 11:00, 12:00, 13:00, 14:00, 15:00, 16:00
Bilet jednorazowy: 5 €
F. (3.8 km) Maria-Theresien Platz
(Plac Marii Teresy)
Plac z trzech stron otoczony jest muzeami a po przeciwnej stronie ulicy znajduje się brama prowadząca wprost na Hofburg. Centralne miejsce placu zajmuje ogromnych rozmiarów pomnik cesarzowej. Zbudowany został według projektu Kaspara von Zumbuscha. Po 13 letnim okresie budowy został odsłonięty 13 maja 1888 roku w rocznicę urodzin Marii Teresy. Uroczystości odsłonięcia odbyły się w obecności cesarzowej Sissi.
Pomnik liczy ponad 19 m wysokości i waży około 44 tony. Sama postać cesarzowej siedzącej na tronie ma 6 metrów wysokości. Prawą ręką wita ona przybyłych tutaj ludzi zaś w lewej trzyma berło i zrolowany dokument "Pragmatische Sanktion" czyli sankcje pragmatyczne. Jest to dokument wydany przez jej ojca cesarza Karola VI w 19 kwietniu 1713 roku w którym ogłoszono, że posiadłości Habsburgów będą niepodzielne oraz mogą być dziedziczone przez kobiety.
U podstawy pomnika umieszczono między innymi cztery postacie generałów cesarzowej na koniach.
Patrząc na pomnik warto dodać kilka słów o samej cesarzowej Marii Teresie. Urodziła się 13 maja 1717 roku. Była córką cesarza Karola VI Habsburga i księżniczki Elżbiety von Braunschweig-Wolfenbüttel. 12 lutego 1736 poślubiła księcia Lotaryngii Franciszka Stefana. Franciszek musiał w efekcie tego małżeństwa zrzec się na rzecz Francji Lotaryngii, którą to otrzymał "nasz" Stanisław Leszczyński. Urodziła szesnaścioro dzieci. Pierwsze trzy córki, a w 1741 roku nareszcie syna, późniejszego cesarza Józefa II. Potem było jeszcze kolejnych dwanaścioro dzieci, w tym czterech synów. Dziesięcioro z szesnaściorga dzieci przeżyło matkę, (jak na tamte czasy był to bardzo wysoki wskaźnik). Po śmierci swojego ojca w 1740 roku objęła tron. Za jej panowania e Europie działo się bardzo dużo. W czasie Wojny Śląskiej, Prusy dokonały najazdu na Śląsk. W latach 1740-48 Prusy, Francja, Bawaria i Hiszpania z jednej i Austria z drugiej strony uwikłane były w Wojnę Sukcesyjną. Saksonia i Sardynia, początkowo walcząc przeciwko Marii Teresie, zmieniły front w trakcie wojny. Wielka Brytania, Hanower, Holandia i Rosja włączyły się do wojny po stronie austriackiej. Kilka lat później w celu odzyskania Śląska cesarzowa doprowadziła w 1756 roku do wojny z Prusami (Wojna Siedmioletnia), a w 1772 razem wraz z Prusami i Rosją dokonała I rozbioru Polski.
Maria Teresa wraz z Franciszkiem I Stefanem, a później z synem Józefem II Habsburgiem, prowadziła rządy w duchu oświeceniowego absolutyzmu. Dzięki jej reformom administracji, sądownictwa, oświaty, armii i finansów, Austria stała się mocarstwem europejskim, i jednym z najważniejszych w Europie, ośrodków sztuki, kultury i życia towarzyskiego. W 1765 zmarł jej mąż, ukochany cesarz Franciszek. Maria Teresy do końca życia nie zdjęła wdowich szat. Zmarła 29 listopada 1780 roku.
Po przeciwległych stronach placu stoją dwa bliźniacze budynki. Po prawe stronie znajduje się Muzeum Historii Naturalnej, po prawej Muzeum Historii Sztuk Pięknych a na wprost kompleks Museums Quartier w którym znajdują się między innymi Leopold Museum, mumok i ZOOM Kindermuseum.
- Naturhistorisches Museum (Muzeum Historii Naturalnej)
Budynek muzeum powstał na zlecenie cesarza Franciszka Józefa I. Zaprojektowany został przez architektów Gottfrieda Semper i Carla Hasenauera w taki sposób aby być częścią znacznie większego projektu, który nigdy nie został zrealizowany w całości. Prace budowlane trwały przez 10 lat od 1871 roku. 10 sierpnia 1889 roku cesarz Franciszek Józef I osobiście, oficjalnie otworzył muzeum.
Na fasadzie znajdują się figury i rzeźby przedstawiające postęp w dziedzinie nauk przyrodniczych i moc natury. Pod kopułą złotymi literami wyryto napis, który w dosłownym tłumaczeniu brzmi "Do sfery natury i jej poszukiwań".
Cesarz Franciszek Stefan Lotaryński, mąż Marii Teresy w 1750 roku nabył od uczonego i naukowca florenckiego Jeana de Baillou największą na świecie i najbardziej znaną kolekcję naturalnych obiektów historycznych. Kolekcja Baillou liczyła 30.000 obiektów, w tym rzadkich skamieniałości, ślimaków, małży i korali, a także cennych minerałów i kamieni szlachetnych. Cesarz kochał swoją kolekcję, mógł odwiedzać ją codziennie. Nie szczędził też kosztów aby systematycznie ją powiększać. Za bardzo rzadkiego i cennego ślimaka wentletrap (skalaria scalare), zapłacił 4000 guldenów co równało się rocznej pensji jednego z najwyższych rangą członków jego dworu.
Franciszek I w 1752 założył Zoo i Ogród Botaniczny. W 1753 roku, zorganizował pierwszą naukową wyprawę za granicę. Dwa lata później zlecił wyprawę na Karaiby, Antyle, do Wenezueli i Kolumbii.
Do dnia dzisiejszego w muzeum zgromadzono około 20 mln cennych eksponatów.
Do dekoracji bogato zdobionego holu wejściowego wykorzystano różne kamienie szlachetne i inne cenne materiały. Biały marmur na podłodze pochodzi z Carrary a czarny wapienny kamień z Belgii. Wiszą tu portrety słynnych naukowców, badaczy i kolekcjonerów oraz podobizny pierwszych dyrektorów muzeum.
Na parterze można podziwiać największa na świecie kolekcję meteorytów liczącą około 1100 sztuk. Inne eksponaty to minerały, obiekty z okresów prehistorycznych, stanowiska z epoki kamiennej, brązu, miedzi, aż do późnej doby żelaza. W sali dinozaurów czeka zbudowany z wykorzystaniem najnowszych odkryć naukowych alozaur, który wygląda jak żywy, oraz pierwszy na świecie naturalnej wielkości model ptaka z gatunku Phorusrhacidae. Za pomocą symulatora został zainscenizowany deszcz meteorytów w technologii 3D.
W sali 11 znajduje się oryginał posążku Wenus z Willendorfu – najstarsza figurka bogini płodności z przed 2,5 tysiąca lat czyli z z epoki kamienia łupanego. Odnaleziona została w 1908 roku w Dolnej Austrii figurka mierzy 11 centymetrów i zaliczana jest do najważniejszych znalezisk archeologicznych na świecie. Obok niej jeszcze starsza bo licząca 3,6 tysiąca lat figurka z Stratzing („Fanny”).
Na piętrze znajduje się kolekcja wypchanych gatunków ptaków, ssaków, ryb, modele ogromnego mrowiska, wieloryba i inne tego rodzaju atrakcje. Bardzo ciekawie wygląda sala z mikroskopami, gdzie można podziwiać mikroorganizmy. W cyfrowym planetarium wyposażonym w kopułę o średnicy około 8,5 metra prezentowane są wielokrotnie w ciągu dnia różne projekcje z dziedziny astronomii, biologii, prehistorii lub życia w głębi oceanów.
Z dachu muzeum podziwiać można niezapomniany widok wiedeńskiego Starego Miasta i Ringstraße.
Godziny otwarcia
Środa 9:00- 21:00
Czwartek - Poniedziałek 9:00 - 18:30
Ceny biletów
Bilet normalny - 10.00 EUR
Studenci - 5.00 EUR
Do 19 lat - wstęp wolny
- Kunsthistorische Museum (Muzeum Historii Sztuki)
Budynek muzeum otwarty w 1891 roku, zbudowany został dla ulokowania i zaprezentowania obszernej kolekcji dzieł sztuki należącej i gromadzonej od pokoleń przez rodzinę cesarską. Początek tej pasji nadał Ferdynand II z Ambras. Później każdy kolejny władca uzupełniał zbiory. Cesarz Rudolf II powiększył cesarską kolekcję o obrazy Dürera, Correggia i Bruegela. Dzisiaj znajduje się tutaj najbogatsza na świecie kolekcja dzieł Rubensa, którą skompletował arcyksiążę Leopold Wilhelm, cesarski namiestnik Niderlandów.
Monumentalna, marmurowa klatka schodowa prowadzi do jednego z największych muzeów sztuki na świecie.
Na parterze prezentowane są obiekty z odległej przeszłości - sztuka egipska i bliskowschodnia (egipskie mumie, sarkofagi, fragmenty konstrukcji, starożytne figurki, skarabeusze kładzione mumiom na piersi itp.), sztuka grecka i rzymska (mozaiki z rzymskich willi, greckie wazy, pomniki, gemmy cesarzy rzymskich) oraz rzeźba użytkowa.
Jednym z najcenniejszych obiektów jest tzw. Gemma Augustae, rzymska kamea przedstawiająca cesarza Augusta witającego syna Tyberiusza po powrocie z wojny. Prawdziwą perłą kolekcji jest skarb z Nagyszentmiklos zawierający złote naczynia z pięknymi reliefami pochodzące zapewne z IX wieku. Znajduje się tutaj monumentalna rzeźba Faraona Totmesa II pochodząca z około 1500 roku p.n.e. a przedstawia jednego z najbardziej wojowniczych władców starożytnego Egiptu.
Na piętrze prezentowana jest największa na świecie kolekcja dzieł Pietera Breugla. W posiadaniu muzeum znajduje się połowa wszystkich zachowanych płócien tego artysty a jest ich tutaj 14, w tym "Myśliwi na śniegu", "Wieża Babel", "Wesele chłopskie" i "Sąd Ostateczny". Wśród wielu dzieł artystów takich jak Jan van Eyck, Hieronim Bosch, Dűrer, Lucas Cranach starszy, Hans Holbein młodszy, znajdują się również dzieła Petera Paula Rubensa "Futerko" czy portret matki artysty jako prorokini Hanny oraz autoportret, Rembrandta, Vermeera, Tycjana "Cygańska madonna", Raphaela „Madonna w zieleni”, Caravaggio "David z głową Goliata", portret Infantki (ośmioletniej Małgorzaty Teresy, późniejszej żony cesarza Leopolda I) pędzla Diego Velazqueza, Canaletta i innych.
Godziny otwarcia
Czerwiec – Sierpień
Codziennie 10:00-18:00
Czwartek do 21:00
Wrzesień – Maj
Wtorek – Niedziela 10:00-18:00
Czwartek do 21:00
Ceny biletów
Bilet normalny - 15.00 EUR
Do 19 lat - wstęp wolny
- MuseumsQuartier (Dzielnica Muzeów)
W głębi placu znajduje się ogromny kompleks budynków. Zajmuje powierzchnię 60 tys. m2 co czyni go jednym z największych tego typu na świecie. Mieszczą się tutaj muzea, galerie, odbywają się koncerty, spektakle taneczne, warsztaty artystyczne i wieczory autorskie. Są tutaj studia nagrań, restauracje, kawiarnie i sklepy. Łączna liczba odwiedzających sięga ponad 3 mln osób rocznie.
W 1988 roku rozpisano konkurs na zagospodarowanie całego terenu. 26 kwietnia 1990 roku ogłoszono wynik. Zwyciężył projekt architektów Lauridsa i Manfreda Ortnerów, pokonując 88 konkurentów. Zakładał on włączenie do całego kompleksu postmodernistycznych budynków Muzeum Sztuki Współczesnej i Leopold Museum. W barokowych stajniach cesarskich umieszczono galerię sztuki Kunsthalle Wien. Wykorzystano również sąsiednie barokowe budynki mieszkalne wzniesione w latach 1713–25 na polecenie Cesarza Karol VI. Trwające 3 lata prace renowacyjne rozpoczęły się w 1998 roku i pochłonęły 150 mln euro.
Muzeum sztuki Leopold Museum, gromadzi kolekcję około 5 tysięcy prac. Trzon ekspozycji stanowi kolekcja Rudolfa i Elżbiety Leopoldów. Znajdują się tutaj głównie dzieła austriackich modernistycznych artystów takich jak Gustav Klimt, Oskar Kokoschka czy Richard Gerstl oraz największa na świecie kolekcja prac Egona Schiele.
W Muzeum Sztuki Współczesnej tzw. mumok znajduje się ponad 7 tysięcy dzieł sztuki, głownie modernistycznej i współczesnej. Wystawiane są tam m.in. prace Andy'ego Warhola, Pablo Picasso, Josepha Beuysa, Jaspera Johnsa i Roya Lichtensteina.
ZOOM Kindermuseum oferuje najróżniejsze możliwości interaktywnego zdobywania wiedzy przez najmłodszych.
G. (4.3 km) Hofburg
W XIII wieku z inicjatywy Przemysława Ottokara II, króla Czech i księcia Austrii wzniesiono w tym miejscu obronny zamek. Następca Ottona, pierwszy z Habsburgów Rudolf I, przekształcił go w pałac. W XVI wieku Ferdynand I, król Węgier i Czech przeniósł do Wiednia główne urzędy z Pragi i zdecydował, że właśnie tutaj będzie główna siedziba dynastii Habsburgów. Do czasów panowania Karola I, czyli do 1918 roku stale rozbudowywany był i przebudowywany prze kolejnych władców. Hofburg, rozrastał się przez siedem stuleci w myśl tradycji, która stanowiła o tym, że kolejno mianowany władca nie zajmował apartamentów swego poprzednika. Dzięki temu powstała rezydencja odzwierciedlająca różne style w budownictwie. Powstał pałac o powierzchni około 240 tys. m2. z 18 skrzydłami, 54 klatkami schodowymi, 19 dziedzińcami i około 2800 pomieszczeniami.
W tym pałacu na początku epoki, kiedy Austria była dominującym imperium na arenie międzynarodowej, ważyły się losy Europy. Cesarz Franciszek Józef większość czasu spędzał w Schönnbrunn, chodź w Hofburgu przebywał często i tutaj załatwiał wiele spraw państwowych. Podczas Kongresu Wiedeńskiego przez 10 miesięcy toczyły się tutaj obrady podczas których stanowiono o nowym podziale wpływów. Ostatni Habsburgowie wyprowadzili się stąd w 1926 roku. Upadek monarchii zmienił przeznaczenie Hofburga. Po proklamowaniu republiki pałac przeszedł w ręce państwa ale nadal jest to miejsce pełne przepychu, związane z władzą. W dawnych cesarskich apartamentach znajduje się kancelaria prezydenta Austrii, a w pałacach okalających Hofburg ulokowano liczne ministerstwa i urzędy.
Co roku w sylwestra organizowany jest tutaj wielki tradycyjny bal cesarski.
Wejście na teren ogromnego kompleksu pałacowego od strony Burgringu prowadzi przez bramę Burgtor. Została ona dobudowana do murów miejskich około 1820 roku jako pamiątka po "bitwie narodów" pod Lipskiem w 1813 roku i jest jedyną bramą wjazdową, jaka przetrwała do naszych czasów. W latach 30-tych XX wieku przekształcono ją częściowo w pomnik poległych żołnierzy austriackich podczas I wojny światowej.
Za bramą rozciąga Heldenplatz (Placu Bohaterów) na którym stoją dwa pomniki. Po lewej, pochodzący z 1859 roku pomnik dosiadającego konia, arcyksięcia Karola Ludwika Habsburga, który jako dowódca wojsk cesarskich pokonał Napoleona w bitwie pod Aspern (dzisiaj dzielnica Wiednia). Po prawej wykonany w 1865 roku konny pomnik księcia Eugene of Savoy (Eugeniusza Sabaudzkiego), dyplomaty i generała w służbie austriackiej. Przez Napoleona uważany był za jednego z siedmiu najwybitniejszych wodzów w dziejach świata. Prowadził zwycięskie wojny z Turcją i Francją. W 1707 roku otrzymał od cara Rosji, Piotra I propozycję objęcia tronu polskiego, z której nie skorzystał.
Za tym pomnikiem stoi imponujących rozmiarów Neue Hofburg (Nowy Hofburg), masywny gmach pałacowy ukończony u schyłku panowania Habsburgów, tuż przed wybuchem I wojny światowej.
Jest najnowszą częścią Hofburga. Wybudowany został w latach 1881-1913. Jest częścią niezrealizowanego do końca projektu architekta barona Karla von Hasenauera, który miał zamknąć wewnątrz Heldenplatz. Do pałacu prowadzą długie na 130 metrów paradne schody. Na szczycie budynku nad głównym wejściem zamontowano rzeźby ogromnych dwugłowych cesarskich orłów.
Dziś w tej części Hofburga mieści się miedzy innymi Centrum Kongresowe oraz Museum für Völkerkunde (Muzeum Etnograficzne) gromadzące eksponaty charakterystyczne dla wielu kultur ze wszystkich kontynentów. Znajdują się tutaj jeszcze dwa inne muzea, które są oddziałami Kunsthistorisches Museum.
Pierwsze z nich to Sammlung alter Musikinstrumente (Kolekcja historycznych instrumentów muzycznych). W zbirach muzeum znajdują się min. klawesyn Haydna, fortepiany Beethovena i Schuberta. Ciekawostką są skrzypce zbudowane ze skorupy żółwia. Na instrumentach oznaczonych zieloną kropką można grać.
Drugie to Ephesos Museum (Muzeum Efezu). Eksponaty w nim pochodzą z Tureckiego miasta Efez leżącego na wybrzeżu morza Egejskiego, które było jednym z największych miast starożytnego świata i jest obecnie jednym z najbardziej popularnych miejsc turystycznych w Turcji. Austriacki Instytut Archeologiczny prowadzi badania w jego ruinach od 1895 roku. W muzeum znajduje się to co udało się przywieźć do Wiednia do 1907 roku, kiedy to Turcja zakazała wywozu z kraju artefaktów. Jednym z najcenniejszych skarbów jest słynna Amazonka ze świątyni Artemidy, uznawana za jeden z siedmiu cudów świata.
Na tyłach pałacu znajduje się założony w 1818 roku Burggarten, dawny prywatny cesarski ogród. W 1919 roku został udostępniony dla wszystkich. W Parku stoi XIX-wieczny pomnik Wolfganga Amadeusza Mozarta oraz wybudowany w 1957 roku pomnik cesarza Franciszka. Znajduje się tam również Palmenhaus, czyli pawilon palmiarni zaprojektowany w stylu secesyjnym. Część budynku zajmuje motylarnia w której żyją tropikalne motyle.
Przez dwie bramy dla pieszych i dwie dla pojazdów droga prowadzi na In der Burg, największy plac w całym kompleksie. Kiedyś odbywały się tutaj codziennie uroczyste zmiany warty pałacowej, a w średniowieczu turnieje i egzekucje skazańców. W jego centralnym punkcie stoi pomnik Franciszka I (II) w rzymskiej todze, ostatniego cesarza rzymsko-niemieckiego. Wzniesiony został w latach 40-tych XIX-go wieku.
Po lewej stronie od pomnika znajduje się wczesnobarokowe skrzydło Leopolda. Zbudowane zostało około 1660 roku dla potrzeb Marii Teresy i jej męża Franciszka Stefana oraz ich syna Józefa II. W skrzydle Leopolda od 1947 roku znajduje się rezydencja prezydenta Republiki Austrii.
Za plecami pomnika Franciszka stoi Amalienburg. Renesansowo-barokowy pałac Amelii zbudowany został dla Rudolfa II w XVI wieku. Przebudowany w XVII wieku i w takim stanie zachowany został do dzisiaj.
Obok budynku znajduje się przejście na Ballhausplatz, na którym stoi Bundeskanzleramt. Kiedyś była tu Kancelaria Federalna dziś siedziba rządu i kanclerza federalnego. Właśnie w tych pomieszczeniach obradował Kongres Wiedeński.
Po prawej stronie pomnika stoi budynek Reichskanzleitrakt, czyli pochodząca z XVIII wieku Kancelaria Cesarska. W apartamentach Franciszka Józefa, cesarzowej Elżbiety oraz Aleksandra obecnie mieści się Muzeum Sissi.
Zwiedzającym udostępniono 21 pomieszczeń. Na początek w większości pozostawione w oryginalnym stanie apartamenty cesarza. Cesarskie schody, wartownia i sala audiencyjna, sala konferencyjna i prywatny gabinet cesarza, sypialnia i Duży Salon. Jadalnia, słynąca z bogatego wystroju i flamandzkich grafik, które przedstawiają heroiczne czyny Herkulesa
Dalej apartamenty ubóstwianej przez wszystkich cesarzowa Elżbiety. Wystawa zorganizowana w sześciu salach opowiada w chronologicznym porządku historię jej życia. Prezentowane są liczne osobiste przedmioty, które były własnością Elżbiety, a także najsłynniejsze portrety pięknej monarchini. Zobaczyć tu można min. jeden z niewielu zachowanych letnich strojów, rekonstrukcje sukni z wieczoru panieńskiego należącej do panny młodej oraz węgierskiej sukni koronacyjnej, słynne portrety, miniaturowy sekretarzyk zawierający koperty po części własnoręcznie pomalowane przez Elżbietę, zestaw akwareli należący do Sissi, 63-częściowa apteczkę podróżną i przeznaczoną do samodzielnego zwiedzania rekonstrukcję luksusowej salonki Sissi. Z okresu dzieciństwa cesarzowej zobaczyć można jej harfę przywiezioną z Bawarii i rekonstrukcję jednej z dziecięcych sukienek. Wystawiono tu również 6-częściową biżuterię żałobną z onyksu i czarnego bursztynu, którą Sissi nosiła do stroju żałobnego po śmierci syna, księcia Rudolfa. Czarny płaszcz z czaplimi piórami, którym okryto Sissi po zamachu nad Jeziorem Genewskim i pod którym przewieziono ją do hotelu Beau Rivage, w takim samym stopniu przypomina o tragicznym wydarzeniu jak maska pośmiertna zamordowanej cesarzowej.
Warte odwiedzenia są apartamenty Aleksandra, nazwany na cześć rosyjskiego cara Aleksandra I, który przebywał tu w czasie Kongresu Wiedeńskiego. Niestety nie zachowały się żadne pamiątki po nim. Znajduje się tam popiersie cesarza Karola I i jego małżonki, Cesarzowej Zity.
Na koniec kolekcja sreber i porcelany obejmująca ponad 7000 eksponatów. Warto zwrócić uwagę na serwis z Sevres, ofiarowany Marii Teresie przez Ludwika XV, wielki serwis chiński ofiarowany cesarzowi Meksyku Maksymilianowi w 1865 roku.
Godziny otwarcia
Lipiec – Sierpień 9:00-18:00
Wrzesień – Czerwiec 9:00-17:30
Ceny biletów
Bilet normalny – 13.90 EUR
Studenci 19-25 lat – 12.90 EUR
Dzieci 6-18 lat – 8.20 EUR
Do 6 lat – wstęp wolny
Dostępny jest bilet łączony „Sissi” Zapewnia jednorazowy wstęp do trzech muzeów: W Hofburgu - Muzeum Sisi i Kolekcję sreber. W Pałacu Schönbrunn 40 udostepnonych do zwiedzania pomieszczeń oraz do Hofmobiliendepot (Cesarska Kolekcja Mebli) znajdująca się przy Andreasgasse 7.
Bilet ważny jest przez rok od daty zakupu.
Na wprost pomnika Franciszka znajduje się renesansowa Schweizertor (Brama Szwajcarska). Nazwa ta przyjęła się w XVIII wieku ponieważ straż przy niej pełnili szwajcarscy gwardziści. Prowadzi ona do Alte Burg, najstarszej części zespołu pałacowego, który powstał około 1275 roku w czasach panowania pierwszych właścicieli tego terenu - Babenbergów. Brama wzniesiona została w 1552 roku z inicjatywy Ferdynanda I. Za nią znajduje się gotycka Burgkapelle (Kaplica Zamkowa) p.w. Wniebowzięcia NMP. Wzniesiona w XIV wieku przez cesarza Fryderyka III. Od wieków odbywają się w niej występy Wiedeńskiego Chóru Operowego, założonego w 1498 roku, niegdyś występującego specjalnie dla rodziny cesarskiej. Chóru można posłuchać w czasie niedzielnej mszy świętej.
Pod kaplicą znajduje się wejście do Schatzkammer (Skarbiec) w którym przechowywane są skarby stanowiące jedną z największych na świecie kolekcji tego typu. Są tu min czeskie klejnoty koronacyjne z XIV wieku (sala 1), XVII-czna korona Rudolfa II, od 1804 roku cesarska korona austriacka, którą nosili na głowie Franciszek I, Ferdynand II, Franciszek Józef I i Karol I (sala 2). Insygnia i klejnoty koronne Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego były po raz ostatni użyte podczas koronacji Józefa II w 1792 roku. W sali nr.5 znajduje się kołyska syna Napoleona, tytularnego króla Rzymu oraz pamiątki pozostałe po rozstrzelanym cesarzu Meksyku, Maksymilianie. W sali nr.7 zgromadzono prywatne klejnoty rodowe Habsburgów, min. 2680-karatowany szmaragd wielkości ludzkiej ręki, korona turecka z 1605 roku dla króla Węgier. W kolejnej sali jest agatowe naczynie z IV wieku, skradzione z Konstantynopola, które przez lata uznawane było za legendarnego Świętego Graala. W sali nr.11 jest ośmiokątna korona Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego, według legendy wykonana dla Karola Wielkiego, ale najprawdopodobniej większa jej część powstała w X wieku dla Ottona I. Jest tu również sakiewka Świętego Szczepana, ponoć nasączona krwią świętego oraz Święta Lanca Cesarska z VIII wieku, którą, według legendy, rzymski żołnierz Longinus przebił bok Chrystusa. Inna wersja mówi o tym, ze jest to włócznia św. Maurycego, posiadająca magiczną moc. To przed nią miał wizję młody Adolf Hitler. Skarby burgundzkie, oznaki Orderu Świętego Runa i zbiory sztuki sakralnej prezentowane są w salach 13-16).
http://www.kaiserliche-schatzkammer.at
Godziny otwarcia
Środa – Poniedziałek – 9:00-17:30
Ceny biletów
Bilet normalny – 12.00 EUR
Do lat 19 wstęp wolny
Michaelertor (Brama św. Michała) z okrągłym holem, zwieńczonym okazałą kopułą. Zbudowana została w 1893 roku. Po obu jaj stronach umieszczono posągi Herkulesa. Znajdują się tu wejścia do Muzeum Sissi oraz do słynnej Winterreitschule (Zimowej Szkoły Jazdy Konnej).
Używane tutaj konie wywodzą się z miejscowości Lipica na Terenie dzisiejszej Słowenii, gdzie w 1580 roku arcyksiążę Karol II założył stadninę koni lipicańskich. Jest to prawdopodobnie rasa wyhodowanego jeszcze za czasów Juliusza Cezara i jest krzyżówką konia iberyjskiego z koniem arabskim. Budynek szkoły zbudowany został w latach 1729-35 z pierwotnym przeznaczeniem na rezydencję cesarską. Ma 56 m długości, 18 m szerokości i 17 m wysokości. Sala zwieńczona ozdobnym sufitem, otoczona jest dwupiętrową galerią i oświetlona kryształowymi żyrandolami. Do dziś nieprzerwanie trwają przedstawienia dla publiczności. Popisy akrobacji konnej wykonują kawalerzyści jazdy austriackiej w strojach z epoki. W stajniach znajduje się 65 koni, dziś hodowanych w stadninie przy zamku Piber w okolicy Grazu. Ciekawostką jest, że źrebaki rodząc się mają ciemną maść. Dopiero w wieku około 3-4 lat zmieniają kolor na mlecznobiały.
Przy szkole działa Lipizzaner Museum. Zbiory eksponowane są w Stallburgu. W oparciu o liczne eksponaty, ryciny, rysunki, fotografie, mundury, uprzęże, przedstawiona jest historia hodowli od XVI wieku do dnia dzisiejszego.
Godziny pokazów
W zależności o pory roku i dnia tygodnia.
Treningi na ogół odbywają się od 10:00-12:00
Pokazy 3 razy dziennie, (w niedzielę 5 razy).
Ceny biletów:
Ceny biletów są bardzo zróżnicowane. Najtańsze dostępne są na treningi
Bilet normalny – 15.00 EUR
Dzieci 6-18 lat – 7.50 EUR
Dzieci 3-6 lat wstęp wolny
Dzieci poniżej 3 lat wstęp wzbroniony
Bramę od strony Michaelerplatz (Placu św. Michała) zdobią cztery posągi Herkulesa i dwie XIX-wieczne fontanny przyścienne będące alegorią Panowania nad morzem i Panowania nad lądem.
Tuż przy bramie znajdują się odsłonięte wykopaliska z czasów starożytnego Rzymu.
Michaelerkirche (Kościół św Michała) Po drugiej stronie placu, naprzeciwko bramy stoi dawna świątynia parafialna dworu cesarskiego. Pierwsza świątynia powstała tutaj około 1100 roku. Obecna budowla wzniesiona została w 1220 roku. Ośmioboczna wieża pochodzi z 1340 roku, zaś neogotycka fasada z roku 1792. Była wielokrotnie przebudowywana przez co dzisiaj jest zlepkiem architektonicznych stylów. W środku znajduje się barokowy główny ołtarz, romańskie, gotyckie, barokowe zabytki i dzieła sztuki. Oprócz tego znajduje się tu również ciekawa biblioteka i krypty z 200 trumnami przechowującymi szczątki najbiedniejszych mieszkańców miasta, a także resztki trumien przeniesione tutaj z dawnego przykościelnego cmentarza. W kościele znajduje się kolekcja cesarskich koron grobowych.
Przy odchodzącej od placu ulicy Herrengasse stoi Pałac Mollard należący do całego kompleksu Hofburga. Zbudowany został w latach 1686-89 roku dla hrabiego Mollard. W 1760 roku został kupiony przez hrabiego Franza von Wenzel Clary-Aldringena. Cesarz Józef II organizował tutaj słynne obrady okrągłego stołu. Od 2005 roku zarządzany jest przez Bibliotekę Narodowa Austrii. Znajdują się tutaj dwa kolejne muzea.
Globenmuseum (Muzeum Map i Globusów), posiadające eksponaty od XVI do XIX wieku (globus Mekatora z 1541 roku wykonany dla Karola V) oraz imponującą kolekcję map. Warto zwrócić uwagę na mapę świata z 1154 roku.
Drugie to Muzeum Esperanto, języka stworzonego przez Ludwika Zamenhofa. Publikacja pierwszego podręcznika miała miejsce w 1887 roku.
Stallburg zbudowano w latach 1558-65 z przeznaczeniem na rezydencja cesarza Maksymiliana II. Od 1659 do 1776 roku mieściła się w nim kolekcja sztuki arcyksięcia Leopolda Wilhelma, która dała poczatek Kunsthistorisches Muzeum. Dziś wykorzystywany jest przez Szkoły Jazdy Konnej.
Arkadowym przejściem pomiędzy Stallburgiem a budynkiem Zimowej Szkoły Jazdy przechodzi się na Jozefsplatz na którym znajduje się Nationalbibiothek (Biblioteka Narodowa).
Najważniejsza książnica w kraju. W 2012 roku jej zbiory liczyły 10 229 611 jednostek bibliotecznych, w tym 3,6 miliona dokumentów drukowanych. Papirusy, rękopisy, inkunabuły, starożytne i rzadkie księgi, mapy, globusy, dokumenty muzyczne, portrety, fotografie, autografy.
Kolekcja papirusów pochodzi z prywatnego zbioru arcyksięcia Rajnera, który w 1899 roku podarował ją cesarzowi Franciszkowi Józefowi I. Zawiera około 180 000 jednostek pochodzących od XV wieku p.n.e. do XVI wieku n.e. Znajdują się tu tabliczki zapisane pismem klinowym, tablice kamienne, teksty pisane na skórze, płótnie, kościach, złocie, srebrze i brązie. Zbiory te w 2001 roku wpisane zostały na listę Pamięci Świata UNESCO.
Największą atrakcją jest wspaniała barokowa XVIII wieczna Prunksaal (Sala Paradna). Ma prawie 80 metrów długości i 30 metrów wysokości. Prowadzą do niej wielkie, monumentalne schody. Znajdują się tu barwne malowidła Daniela Grasa oraz 16 marmurowych posągów Habsburgów. W muzeum znajduje się rękopis ostatniego dzieła Mozarta.
Na wprost pomnika Józefa II stoi okazały Palais Pallavicini.
Zbudowany został w miejscu dawnego klasztoru Klarysek Królowej Aniołów, założonego w 1581 roku. Zgromadzenie zlikwidowane zostało przez cesarza Józefa II w 1782 roku a nieruchomość podzielona na różne sekcje budowlanych. Jedną z działek nabył hrabia Johann von Fries. Wzniósł on jeden z najciekawszych budynków pałacowych w Wiedniu. Połączył po raz pierwszy styl baroku z klasycyzmem co wywołało głośny skandal.
Hrabia Moritz von Fries, syn budowniczego pałacu był jednym z najbogatszych ludzi swoich czasów. Zgromadził galerię około 300 arcydzieł malarstwa europejskiego i ponad 100.000 rycin. Jego biblioteka zawierała około 16.000 książek. Promował i wspierał działalność muzyczną. W pałacu częstymi gośćmi byli Ludwig van Beethoven oraz Franz Schubert. Ostatecznie kryzys gospodarczy zniszczył fortunę Mortiz, zmuszając go do sprzesania pałacu. Nabył go w 1842 roku Alfons Pallavicini.
Na szczęście, pałac nie doznał żadnych poważnych uszkodzeń podczas dwóch wojen światowych, a zatem nadal można podziwiać go w swoim pierwotnym stanie. Imponująca klatka schodowa, prowadzi do wspaniałych komnat na drugim piętrze, zdobionych wspaniałą sztukaterią na ścianach i sufitach. Zachowały się meble, imponujące, ozdobne żyrandole i kandelabry.
http://www.palais-pallavicini.at
Augustinerkirche (Kościół Augustianów) zajmuje południową stronę placu.
Kościół powstał w 1327 roku z inicjatywy księcia Fryderyka Przystojnego. W 1634 roku stał się cesarskim kościołem parafialnym. Kościół był świadkiem kilku ważnych ślubów. W 1736 roku odbył się tutaj ślub arcyksiężniczki (przyszłej cesarzowej) Marii Teresy i księcia Franciszka z Lotaryngii. W 1810 cesarza Napoleona Bonaparte z arcyksiężniczką Marią Luizą. W 1854 roku Franciszka Józefa i Elżbiety a później ich syna Rudolfa ze Stefanią.
Po prawej stronie ołtarza głównego w Kaplicy Loreto znajduje się Herzgrűffel (krypta z sercami Habsburgów). W Austrii był zwyczaj, że po śmierci cesarza jego serce wędrowało do Kościoła Augustianów, ciało do Kościoła Kapucynów, a niektóre inne części zwłok do wybranych miejsc w cesarstwie. W srebrnych urnach znajduje się 54 serca członków rodziny cesarskiej.
Palais Lobkowitz znajduje się po drugiej stronie Augustinerstrasse. Zbudowano go w latach 1685-87 przez Giovanniego Pietro Tencala. Po wielokrotnej zmianie właścicieli ostatecznie zakupiony został w 1745 roku przez księcia Ferdynanda Philippa von Lobkowitz i pozostał we władaniu tej rodziny do 1980 roku.
Na początku 19 wieku właścicielem był Franz Joseph Maximilian von Lobkowitz. Był on ważnym mecenasem kompozytora Ludwika van Beethovena, który był częstym gościem w pałacu. Jego III Symfonia była poświęcona księciu i w 1804 roku po raz pierwszy wykonana w tym pałacu. Orkiestrą oczywiście dowodził sam kompozytor.
Podczas Kongresu Wiedeńskiego, liczne uroczystości i bale odbywały się również tutaj.
W roku 1980 pałac stał się własnością rządu, a od roku 1991, po kompleksowej renowacji budynku, zorganizowano tutaj Muzeum Teatru.
Albertina to należąca do całego kompleksu Hofburga galeria. Założona została w 1768 roku przez księcia Alberta Sasko-Cieszyńskiego i jego żonę arcyksiężnę Austrii Marię Krystynę. Powstała z połączenia zabudowań dawnego klasztoru Augustianów i południowego krańca Hofburga. Dziś gromadzi jedną z największych na świecie kolekcji grafik obejmujących około 50 tys. rysunków, akwafort, akwarel i ponad 1,5 mln rycin. Prezentuje najciekawsze kierunki sztuki ostatnich 130 lat. Od francuskiego impresjonizmu, przez niemiecki ekspresjonizm, po rosyjską awangardę, aż do współczesności. Katalog wymienia 43 rysunki Rafaela, 70 Rembrandta, 145 Dürera (więcej niż ma jakakolwiek inna galeria na świecie) oraz 150 prac Egona Schielego. Ponadto są tu prace takich mistrzów jak Leonardo da Vinci, Michał Anioł, Rubens, Bosch, Bruegel, Cézanne, Picasso, Matisse, Klimt i Kokoschka.
Znajduje się tutaj kolekcja papirusów (papyrussammlung) zawierająca co najmniej 100 tysięcy papirusów w wielu starożytnych językach. Dwa piętra wyżej mieści się kolekcja muzyczna (Musiksammlung). Są tutaj również zbiory architektoniczne i niedawno udostępnione kolekcje fotografii.
Przed pałacem stoi konny pomnik arcyksięcia Albrechta, który dowodził zwycięską armią pod Custozą w 1866 roku.
Godziny otwarcia
Codziennie 10:00-18:00
Środa do 21:00
Ceny biletów
Bilet normalny – 12.90 EUR
Studenci do 26 lat -8.50
Dzieci do 19 lat wstęp wolny
H. (5.1 km) Wiener Staatsoper
(Wiedeńska Opera Państwowa)
Gmach opery był pierwszym oddanym do użytku budynkiem przy nowo powstającym Ringu. Budowa trwała 5 lat. 25 maja 1869 wystawienie opery „Don Juan” Mozarta rozpoczęło działalność sceny operowej. Powstała budowla o potężnych rozmiarach z piękną loggią, pod którą mogły podjeżdżać powozy. Gmach w stylu włoskiego renesansu, spotkał się początkowo z nieprzychylną reakcją wiedeńczyków, jak i samego cesarza. Podobno fakt ten uznaje się za przyczynę popełnienia samobójstwa przez architekta Edwarda van der Nülla. Niecałe trzy miesiące później na zawał serca zmarł jego wspólnik August Siccardsburg.
Wewnątrz zachwyca ogromna wykonana z marmuru klatka schodowa, która prowadzi na pierwsze piętro. Ozdobiona jest figurami siedmiu sztuk wyzwolonych dłuta Josefa Gassera oraz malarskimi alegoriami oper i baletu. Wśród pomieszczeń wymienić należy słynne foyer Schwinda ozdobione scenami z różnych utworów operowych. Inne to Sala Herbaciana ozdobionym jedwabnymi tkaninami z inicjałami cesarza Franciszka Józefa.
W czasie bombardowań w 1945 roku budynek uległ uszkodzeniu. Po odbudowie, 5 listopada 1955 roku wystawienie „Fidelia” Beethovena zainaugurowało powojenną działalność Opery. Zyskała ona całkowicie nową widownię oraz scenę wyposażoną w najnowocześniejsze rozwiązania techniczne. Wiedeńska Opera Narodowa to jedna z najpiękniejszych scen operowych świata. W każdym sezonie odbywa się około 350 występów ponad 60 różnych oper i baletów. Każdy z nich wystawia jedną premierę co daje 60 premier rocznie. Dzięki ogromnej różnorodności i imponującej liczbie spektakli znajduje się ona na pierwszym miejscu w rankingach popularności na świecie.
Raz do roku w operze organizuje się także bal i potężny gmach zamienia się w wielką sale taneczną.
Ceny biletów na spektakle są bardzo zróżnicowane. Ceny przewyższają 200 euro ale dostępne są również dosłownie po kilka euro, przez co opera uznawana jest również za jedną z najbardziej przyjaznych i ogólnie dostępnych instytucji tego typu na świecie.
Budynek opery można zwiedzać z przewodnikiem. Podczas 40 minutowej trasy można poznać wiele ciekawych faktów dotyczących historii budynku, jego architektury i sposobu funkcjonowania. Wizyty z przewodnikiem oferowane są w języku niemieckim, angielskim i hiszpańskim.
Godziny otwarcia
Codziennie
Dostępne godziny należy sprawdzać na stronie opery
Ceny biletów
Bilet normalny – 7.50 EUR
Dzieci i studenci do 27 lat - 3.50 EUR
http://www.wiener-staatsoper.at
- Karlskirche
(Kościół św. Karola Boromeusza)
Kościół uznawany jest za jedną z najpiękniejszych barokowych budowli Europy, choć nie brakuje w nim elementów klasycznych. Ufundowany został przez Karola VI po opanowaniu ostatniej epidemii dżumy, która nawiedziła Wiedeń w 1713 roku. Kościół wzniesiono na cześć biskupa Mediolanu, św. Karola Boromeusza. Święty pomagał umierającym na dżumę ludziom, kiedy ta w 1576 roku pustoszyła Mediolan. Prace budowlane ruszyły w 1716 roku i trwały do 1737 roku. Twórca tego dzieła, architekt Johann Bernhard Fischer von Erlach nie doczekał ukończenia inwestycji, zmarł bowiem 14 lat wcześniej.
Kościół wzniesiono na planie elipsy połączonej z krzyżem greckim. Zewnętrzny wygląd świątyni zaprojektowany został pod wpływem kultury Wschodu. W centrum fasady, na osi z kopułą, umieszczono portyk, którego zdobi płaskorzeźba Giovannego Stanettiego "Wygaśnięcie zarazy". Po jego dwu bokach stoją kolumny pokryte spiralnie biegnącymi płaskorzeźbami, przedstawiające epizody z życia św. Karola Boromeusza.
Przed głównym wejściem przy schodach dostępu do wnętrza strzegą dwa posągi aniołów: jeden symbolizujący Stary, a drugi Nowy Testament.
Wnętrze w stylu barokowym jest lekkie i jasne. Fresk w kopule przestawia apoteozę św. Karola Boromeusza, który z Matką Boską błaga Trójcę Świętą o uwolnienie świata od zarazy. W centrum jest latarnia kopuły z wymalowanym gołębiem Ducha Świętego. Główny ołtarz pokazuje patrona kościoła wznoszącego się ku niebu na chmurze w otoczeniu aniołów.
Dzisiaj piękne wnętrze jest także wykorzystywane jako sala koncertowa.
Godziny otwarcia
Poniedziałek – Sobota 9:00-18:00
Niedziela 12:00-19:00
Ceny biletów
Bilet normalny – 8.00 EUR
Studenci – 4.00 EUR
Dzieci do lat 10 wstęp wolny
I. (6.2 km) Schwarzenbergplazt
(Plac Schwarzenbergów)
Po II wojnie światowej Wiedeń podobnie jak Berlin podzielony został na strefy okupacyjne. Teren placu znalazł się się pod okupacją ZSRR. 12 kwietnia 1946 przemianowano go na Stalin plac i nazwa ta obowiązywała do dnia 18 lipca 1956 roku. W tym właśnie roku odsłonięto znajdujący się tutaj do dzisiaj (co może skłaniać do przemyśleń) pomnik żołnierza Armii Czerwonej. Na cokole wyryto nazwiska poległych i cytat z dzieł Stalina. Tuż po odsłonięciu pomnika 19 października Austrię opuścił ostatni żołnierz radziecki. Dziesięć dni później 26 października 1955 roku Austria ogłosiła wieczystą neutralność.
Przed pomnikiem znajduje się fontanna wybudowana w 1873 roku dla upamiętnienia budowy w Wiedniu pierwszego wodociągu wody źródlanej.
Wokół placu wznosi się wiele wspaniałych budynków. Jednym z najznamienitszych choć nieco schowanym za pomnikiem jest pałac Schwarzenbergów. Pałac zaczął powstawać w 1697 roku, dzięki projektowi Johanna Lucasa von Hildebrandta. Główne prace konstrukcyjne zakończone zostały w 1704 roku. Jeszcze w trakcie budowy jeden z udziałowców, hrabia Mansfeld zmarł. Niedokończone nieruchomości nabył w końcu w 1716 roku Franz Karl Schwarzenberg. Ostateczne prace budowlane zakończyły się w 1728 roku. Pałac nadal jest własnością rodziny Schwarzenbergów i fundacji założonej przez nich. W bocznym skrzydle dawnej ujeżdżalni mieści się ambasada i konsulat Szwajcarii. Do stycznia 2006 roku funkcjonował tu 5 gwiazdkowy hotel. Później nieruchomość została wydzierżawione na 60 lat przez Grupę Volksbanken. Dzierżawca jednak nie wywiązał się z finansowych zobowiązań opiewających na kwotę 20 milionów euro i umowę rozwiązano.
Schwarzenberg Family Foundation zaczęła starania o uruchomienie w budynku kasyna. W zamian za stosowne pozwolenia zadeklarowali, że udostępnią publicznie należące do posiadłości ogrody. W dniu 27 czerwca 2014 roku, konsorcjum otrzymał kontrakt na uruchomienie The Grand Casino Wiedeń składające się z dwóch kasyn i restauracji.
- Polska Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego
Przy ulicy Rennweg 5 mieści się polski kościół prowadzony przez Polską Misję Katolicką w Austrii. Budowa przyszpitalnego kościoła rozpoczęła się w 1755 roku a było to za panowania Marii Teresy. W 1763 roku kościół został konsekrowany. W 1890 roku budynek szpitala został całkowicie opuszczony. W 1897 roku kościół został przekazany Zmartwychwstańcom z Polski (Zgromadzenie Zmartwychwstania Pana Naszego Jezusa Chrystusa).
Kilka słów o samym zgromadzeniu, które powstało w czasach Wielkiej Emigracji w Paryżu. W 1834 roku Adam Mickiewicz wraz z Bogdanem Jańskim zorganizowali miejsce spotkań dla polskiej emigracji i intelektualistów francuskich. Później Jański został „pierwszym jawnym pokutnikiem Wielkiej Emigracji" oraz jej apostołem dając początek Zgromadzeniu Zmartwychwstańców. Za oficjalną datę powstania uznaje się 17 II 1836 roku.
W dniu 12 września 1983 roku, papież Jan Paweł II odwiedził kościół. Osobiście poświęcił nowe organy kościoła. Obok wejścia stoi pomnik z 2001 roku upamiętniający to wydarzenie.
J. (7.3 km) Belweder
Barokowy pałac wybudował architekt Johann Lucas von Hildebrandt. Zbudowanie letniej rezydencji po za murami ówczesnego miasta zlecił mu wybitny generał i miłośnik sztuki książę Eugeniusz Sabaudzki. Teren pałacu sąsiaduje z ogrodami i pałacem Schwarzenbergów. Składa się z dwóch budynków rozdzielonych ogrodem w stylu francuskim. Po śmierci Eugeniusza Sabaudzkiego w 1752 roku cały kompleks pałacowy został wykupiony przez cesarzową Marię Teresę. Wtedy nadano mu obowiązującą do dziś nazwę - Belweder. Od 1775 roku z polecenia cesarza Józefa II przechowywano tu obrazy należące do rodziny cesarskiej. W 1806 roku przeniesiono tu również kolekcję obrazów z pałacu Ambras.
Od 1903 roku Dolny Belweder został przekształcony w Galerię Austriacką, a Górny przeszedł w ręce arcyksięcia Franciszka Ferdynanda i pozostawał w nich do 1914 roku. Po wojnie również i w nim zorganizowano galerię.
W latach 1934-38 swoją siedzibę miał tutaj kanclerz, a w 1955 roku w Sali Marmurowej podpisano traktat przywracający Austrii suwerenność.
Dolny Belweder, którego budowa została ukończona w 1716 roku pełniła funkcję prywatnej rezydencji księcia Eugeniusza. Dziś w budynku pałacu i dawnych oranżeriach, zgodnie z pierwotną misją zapoczątkowaną w 1903 roku, kiedy to powstała Moderne Galerie, prezentowane są dzieła sztuki austriackiej.
W 2007 roku w dawnych stajniach pałacowych, gdzie kiedyś mieszkało dwanaście najpiękniejszych rumaków księcia prezentowany jest cały znajdujący się w posiadaniu Belwederu zbiór sztuki średniowiecznej.
Główne prace z funkcjonującego tutaj do 2007 roku Muzeum Baroku zostały przeniesione do Górnego Belwederu a powierzchnie muzealne wykorzystywane są do organizacji wystaw czasowych.
Belweder Górny przeznaczony był na bankiety, uroczystości czy bale maskowe. Ukończony został w 1724 roku. Jego linia dachowa ma przypominać szereg zielonych namiotów straszących Wiedeńczyków podczas oblężenia miasta przez Turków, a kopulaste pawilony nawiązują do architektury meczetu.
Dzisiaj mieści się tutaj największa na świecie kolekcja dzieł Gustawa Klimta z jego sztandarowymi pracami „Pocałunek” i „Judyta”. Znajduje się też szereg innych równie fascynujących mistrzowskich obrazów Egona Schiele i Oskara Kokoschki, wybitne dzieła francuskich impresjonistów Claude'a Moneta i Augusta Renoir oraz najważniejsze płótna wiedeńskiego biedermeieru (Waldmüller, Amerling, Fendi) oraz obrazy takich artystów jak Makart, Boeckl, Wotruba, Hausner, Hundertwasser i innych.
Dolny Belweder
Godziny otwarcia
Codziennie 10:00-18:00
Środa do 21:00
Ceny biletów
Bilet normalny – 12.00 EUR
Studenci do 29 lat 9.00 EUR
Dzieci do 18 lat wstęp wolny
Górny Belweder
Godziny otwarcia
Codziennie 10:00-18:00
Ceny biletów
Bilet normalny – 14.00 EUR
Studenci do 29 lat 11.50 EUR
Dzieci do 18 lat wstęp wolny
Bilet łączony Górny i Dolny Belweder
Bilet normalny – 20.00 EUR
Studenci do 29 lat 17.00 EUR
Dzieci do 18 lat wstęp wolny
Bilet ważny jest przez 30 dni po pierwszej wizycie.
maj 2017 (data umieszczenia artykułu)
