VADUZ
Trasa piesza o łącznej długości 1.6 km
początek - Kathedrale St. Florin (Katedra św. Florinusa)
koniec - Schloss Vaduz (Zamek Vaduz)
A. Kathedrale St. Florin (Katedra św. Florinusa)
B. Peter-Kaiser-Platz (Plac Piotra Kaisera)
C. Liechtensteinisches Landesmuseum (Muzeum Narodowe)
D. Briefmarkenmuseum (Muzeum Znaczków)
E. Kunstmuseum (Muzeum Sztuki)
F. Gemeindeverwaltung Rathaus (Ratusz)
G. Schloss Vaduz (Zamek Vaduz)
A. (0.0 km) Kathedrale St. Florin
(Katedra św. Floryna)
Trójnawowy neogotycki kościół parafialny zbudowany został w latach 1868-1873 według projektu wiedeńskiego architekta Friedricha von Schmidta. Prace budowlane nadzorował architekt Ignaza von Banko. Konsekracja kościoła miała miejsce 5 października podczas której patronem świątyni został św. Floryn z Remüs. Święty ten żył w VII wieku w dolinie Vinschgau.
W sąsiedztwie dzisiejszej budowli już wcześniej stała świątynia należąca do zamku. Pierwsza pisemna wzmianka o istniejącej w tym miejscu kaplicy św. Anny pochodzi z 1250 roku. Po założeniu powiatu w 1342 roku kaplica stała się własnością hrabiego. Po 1375 roku była wielokrotnie odnawiana i rozbudowywana. Na południe od tej kaplicy stanęła obecna świątynia. Stała się ona częścią szwajcarskiej diecezji Chur. Archidiecezja Vaduz została ustanowiona przez papieża Jana Pawła II 2 grudnia 1997 a kościół podniesiony został do rangi katedry.
Ołtarz główny z posągami czterech ewangelistów wykonany został w 1873 roku przez Josefa Leimera w Wiedniu.
Na wierzy kościoła początkowo zamontowano cztery dzwony odlane w 1872 roku a ofiarowane przez księcia Jana II. W 1965 roku podczas renowacji kościoła dodano jeszcze dwa dzwony w tym dzwon Trójcy Świętej ważący 6190 kg. Usłyszeć go można podczas największych świąt i uroczystości. Podczas tych prac do kościoła sprowadzono również gotycką, drewnianą rzeźbę Madonny z Dzieciątkiem o wysokości 125 cm wykonaną około 1480 roku w warsztacie w Dolnej Bawarii.
Do czasu II wojny światowej tradycyjnym miejscem pochówku rodu Liechtensteinu był Vranov u Brna na Morawach). Po upadku monarchii austro-węgierskiej oraz po aneksji Austrii do Rzeszy Niemieckiej w marcu 1938 roku książęta Liechtenstein przenieśli się do Vaduz. Konieczne też stało się stworzenie nowego miejsca książęcych pochówków. W 1960 roku oddano do użytku kryptę, która znajduje się na południe od katedry. Dla publiczności otwarta jest jedynie raz w roku, w Dzień Wszystkich Świętych. Obecnie pochowanych jest w niej 32 członków rodu Lichtensztajnów.
Na północ od katedry, przy ulicy Florinsgasse znajdują się dwa ciekawe budynki.
- Schädler House
Trzypiętrowy dom wybudowany został w latach 1872-73. Znajdowały się w nim pokoje mieszkalne i gabinety lekarzy Karla i Alberta Schädlerów. Wzniesiony został przez Seraphina Pümpela z Feldkirch. W 1894 roku wcześniej otwarte tarasy na 2 i 3 kondygnacji przekształcone zostały w przeszklone werandy. Do 1905 roku po wschodniej stronie budynku dobudowano stajnie i pralnie.
W 1968 roku budynek przeszedł na własność państwa. Mieściły się w nim różne agencje administracji a od 1974 roku do dzisiaj działa tu Urząd Stanu Cywilnego. W latach 1994-95 przeprowadzono gruntowny remont budynku podczas którego obiekty gospodarcze zostały rozebrane.
W nawierzchni placu przed budynkiem zaznaczono zarys planu stojącej w tym miejscu kaplicy.
- Rheinberger House
Był jednym z pierwszych budynków administracyjnych zlokalizowanych w tej części Vaduz. Początki domu sięgają XVI wieki i czasów w których panował tutaj hrabia Sulz.
W 1826 roku został przydzielony, książęcemu poborcy podatkowemu, Johannowi Peterowi Rheinbergergowi na jego siedzibę.
W tym domu w 1839 roku przybył na świat późniejszy kompozytor Josef Gabriel Rheinberger, który już jako siedmioletni chłopiec grał na organach w pobliskim kościele. Swój pierwszy utwór skomponował rok później stając się bardzo uniwersalnym kompozytorem, twórcą wielu utworów.
Dom przeszedł na własność państwowa w 1957 roku. Po gruntownej renowacji w latach sześćdziesiątych, w 1969 roku zorganizowano w nim główną siedzibę Liceum Muzycznego.
Aby uczcić stulecie narodzin kompozytora zorganizowano konkurs na stworzenie pomnika. Zwyciężył projekt Franza Marcela Fischera, który został zrealizowany rok później i zainstalowany przed Domem Rheinberger. Brązowy pomnik przedstawia popiersie Josefa Gabriela Rheinbergera w realistycznej pozie. Po jego lewej stronie znajduje się płaskorzeźba liry - symbolizująca muzykę - a po prawej grawerowany napis.
B. (0.2 km) Peter-Kaiser-Platz
(Plac Piotra Kaisera)
Na placu Peter-Kaiser-Platz nazywanym dzielnicą rządową, znajduje się siedziba parlamentu, urzędów państwowych i archiwów państwa.
Ozdobą tego miejsca jest okazały budynek stojący w centralnej części placu. Wybudowany został w latach 1903-05 według planów wiedeńskiego architekta Gustava Rittera von Neumannta z przeznaczeniem na siedzibę Parlamentu.
Nowy budynek parlamentu ukończony został w 2008 roku. Znajduje się w nim sala posiedzeń plenarnych parlamentu, sekretariat, szereg biur różnych partii politycznych reprezentowanych w parlamencie, a także archiwum państwowe i biblioteka. Budynek został zaprojektowany przez niemieckiego architekta Hansjörga Göritza. Do jego wykonania zużyto ponad milion sztuk cegieł. W 2010 roku otrzymał nagrodę Brick Award.
Rząd jest najwyższym organem wykonawczym Liechtensteinu. Jest to organ kolegialny składający się z premiera i czterech ministrów, mianowanych przez księcia na wniosek parlamentu.
Hansjörg Göritz był również odpowiedzialny za przeprojektowanie całego Peter-Kaiser-Platz, który nazwanego na cześć słynnego lokalnego historyka Petera Kaisera, który reprezentował Liechtenstein na pierwszym publicznie i swobodnie wybranym niemieckim Zgromadzeniu Narodowym w kościele św. Pawła we Frankfurcie w 1848 roku.
C. (0.3 km) Liechtensteinisches Landesmuseum (Muzeum Narodowe)
Początki Muzeum Narodowego Liechtensteinu sięgają końca XIX wieku, kiedy to szef rządu, Friedrich Stellwag von Carion zaproponował utworzenie muzeum w Zamku Vaduz. Inicjatywa ta miała zapobiec sprzedaży dóbr kultury Liechtensteinu za granicę. Książę Jan II poparł tą inicjatywę udostępniając do tego celu nie zamieszkały zamek i eksponować kolekcję przedmiotów dla publiczności. W 1901 roku powstało Stowarzyszenie Historyczne Księstwa Liechtensteinu, które około 1910 roku przejęło odpowiedzialność za utrzymanie i powiększenie kolekcji. Kompleksowe prace remontowe przeprowadzone w zamku Vaduz w latach 1904-14 zmusiły muzeum do opuszczenia swojej dotychczasowej siedziby. Od tego czasu kolekcja była wielokrotnie przenoszona min. do siedziby rządu czy ratusza. W 1967 roku państwo zakupiło budynek dawniej "Taverne zum Adler" (Tawerna Orzeł) z przeznaczeniem na siedzibę Muzeum Narodowego, które uroczyście otwarto 15 kwietnia 1972 roku. Tym samym zakończyła się odpowiedzialność Towarzystwa Historycznego za Muzeum Narodowe, a jego funkcję przejął Lichtenstein National Museum Trust.
Dzisiaj muzeum mieści się w kompleksie składającym się z dwóch zabytkowych budynków oraz nowszego budynku wybudowanego w latach 1999-2003. Na przełomie XIII i XIV wieku powstały tu budynki mieszkalne i handlowe, w których rezydował personel administracyjny rządzących hrabiów. Później budynki przebudowano na potrzeby Domu Administratora. Około 1440 roku w pobliżu wzniesiono kolejny budynek należący do hrabiów używany jako karczma, która funkcjonowała do 1856 roku. Podczas swojej podróży w 1788 roku bawił w niej sam Johann Wolfgang von Goethe.
Od 1594 roku Dom Administratora był oficjalną rezydencją i siedzibą najwyższego urzędnika książęcego. W pierwszej połowie XIX wieku mieściła się tu siedziba rządu i służyła jako miejsce spotkań "Ständelandtag", prekursora dzisiejszego parlamentu.
Muzeum gromadzi i prezentuje pamiątki związane z historią, kulturą i tradycją Lichtensztajnu. W zbiorach posiada drobne kolekcje broni, ceramiki, monet, przedmioty o wartości etnograficznej oraz dzieła sztuki flamandzkich i holenderskich XVII wiecznych artystów. Muzeum organizuje również liczne wystawy czasowe.
W 1994 roku otwarto Muzeum farmerskie w Schellenberg, które pokazuje styl życia i zwyczaje lokalnej społeczności rolniczej i jest oddziałem muzeum. Muzeum Pocztowe założone w 1930 roku, w 2006 roku przeszło pod zarząd Muzeum Narodowego i jest jego oddziałem.
31 marca 2015 roku zainaugurowano działalność Treasure Chamber of the Principality of Liechtenstein, koncentrując się przede wszystkim na eksponatach należących do książąt Liechtensteinu i innych prywatnych kolekcjonerów. Rodzina książęca Liechtensteinu jest nie tylko jedną z najstarszych rodzin panujących na świecie, ale także właścicielem jednej z najstarszych i stale powiększających się kolekcji na świecie, której historia sięga ponad 400 lat. Obrazy dawnych mistrzów i kolekcje broni znane są kolekcjonerom na całym świecie. Muzeum eksponuje eksponaty należące do kolekcjonera Adulfa Petera Goopa, który w 2010 roku przekazał Księstwu znaczną część swoich zbiorów zawierających min. słynną kolekcja pisanek. Oprócz słynnego jaja Apple Blossom Egg Karla Fabergé, w muzeum znajdują się także złote jajka wielkanocne z bejeweled, stworzone przez innych sławnych złotników, takich jak Pavel Akimovitch Ovtchinnikov i Alexander Edvard Tillander.
Ważnymi obiektami są skały księżycowe z misji Apollo 11 i Apollo 17, a także flagi narodowe Liechtensteinu, które były przewożone podczas pierwszych i ostatnich lotów załogowych na Księżyc. Zostały one przekazane Księstwu jako wyraz wdzięczności za pomoc udzieloną NASA przez firmę Balzers AG z siedzibą w Liechtensteinie, która w tamtym czasie specjalizowała się w technologii próżniowej i dostarczała powłoki ochronne dla rakiet kosmicznych.
Godziny otwarcia:
Wtorek - Niedziela 10:00-17:00
Środa do 20:00
Ceny biletów:
Bilet normalny - 8.00 CHF
Studenci - 5.00 CHF
Do lat 16 wstęp wolny
D. (0.4 km) Briefmarkenmuseum
(Muzeum Znaczków)
Muzeum Znaczków założone zostało w 1930 roku i od 2006 roku jest oddziałem Muzeum Narodowego. Pomysłodawcą był konsul H.W. Sieger, który przekazał do muzeum swoją bardzo cenną kolekcję filatelistyczną. Muzeum obrazuje historię usług pocztowych Liechtensztajnu, gromadzi urządzenia wykorzystywane przez pracowników poczty w minionych czasach. Muzeum kilkakrotnie zmieniało swoją siedzibę. Od 2006 roku mieści się budynku Art Space, dawnej siedziby angielskiej loterii, zamkniętej w 1934 roku. W jednej sali znajdującej się na pierwszym piętrze wyeksponowano wszystkie serie znaczków wydane w Lichtensztajnie od 1912 roku. Do tego stemple z oryginalnymi wzorami, tablice do grawerowania, wydruki, dokumenty itp.
Każdego roku w księstwo wydaje się cztery serie znaczków, projektowanych i rysowanych przez rodzimych artystów. Od zawsze cieszą się one dużym zainteresowaniem filatelistów z całego świata. Znaczki pocztowe są również jedną z najczęściej kupowanych przez turystów pamiątek z Lichtensztajnu.
Godziny otwarcia:
Codziennie 10:00 - 17:00
Wstęp wolny
http://www.landesmuseum.li/Postmuseum
E. (0.5 km) Kunstmuseum (Muzeum Sztuki)
W 1967 roku księstwo Liechtenstein otrzymało dar dziesięciu obrazów. Wydarzenie to dało początek powstania Państwowej Kolekcji Sztuki. Pierwszym kuratorem kolekcji był dr Georg Malin, miejscowy artysta, historyk sztuki. Wkrótce kolekcja została rozszerzona o współczesne międzynarodowe dzieła malarstwa, rzeźby i instalacji.
Budynek muzeum zaprojektowany został przez architektów Meinrada Morgera, Heinricha Degella i Christiana Kerezblacka. Zrealizowany został przy wsparciu grupy prywatnych darczyńców, rządu i gminy Vaduz. Kształtem przypomina czarną skrzynkę wykonaną z zabarwionego betonu i czarnego kamienia bazaltowego. Do budowy elewacji wykorzystano kamień rzeczny mający symbolizować połączenie z krajobrazem doliny Renu. Długie rzędy okien otwierają czarną kostkę zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz. Wewnątrz znajduje się idealny biały sześcian. Przestronne sale wystawowe rozciągają się na dwóch poziomach, z których górny odbiera światło dzienne przez szklany sufit.
W sierpniu 2000 roku budynek został przekazany księstwu jako dar tysiąclecia. Oficjalne otwarcie miało miejsce 12 listopada 2000 roku. W 2015 roku do budynku dodana został nowa hala wystawowa Fundacji Sztuki Hilti. Ta ważna prywatna kolekcja obejmuje wybitne dzieła klasycznego modernizmu i sztuki współczesnej. Wystawa "Malarstwo i rzeźba - od klasycznego modernizmu do współczesności", gromadzi 50 obrazów i rzeźb autorstwa takich artystów jak Gauguin, Boccioni, Picasso, Leger, Fontana, Manzoni i wielu innych.
Regularnie organizowane są wystawy indywidualne, a także specjalne wystawy pokazujące dzieła z prywatnych zbiorów Księcia Liechtensteinu.
Godziny otwarcia:
Wtorek - Niedziela 10:00-17:00
Czwartek do 20:00
Ceny biletów:
Bilet normalny - 15.00 CHF
Studenci - 10.00 CHF
Do lat 16 wstęp wolny
F. (0.6 km) Gemeindeverwaltung Rathaus (Ratusz)
Przypominający średniowieczne budowle, ratusz zbudowany został w latach 1932-33. Zgromadzenie Gminne na posiedzeniu w dniu 17 listopada 1931 roku podjęło decyzję o budowie nowego budynku ratusza w którym miałyby mieścić się również biura Banku Liechtensztajn. 29 stycznia 1932 roku Rada Gminy przyjęła wstępny projekt budowy stworzony przez miejscowego architekta Franza Roeckleja. Projekt ten we współpracy z ówczesnym burmistrzem Ludwiga Ospelta był kilkakrotnie przerabiany. W końcu września 1932 roku po definitywnym zatwierdzeniu przez Radę Gminy planów budowy, inwestycja ruszyła.
Prace budowlane przebiegły szybko i już 19 listopada 1933 roku nastąpiło uroczyste otwarcie nowej siedziby władz. Według szacunków koszt budowy wyniósł około 350 000 CHF co na tak małą społeczność było ogromną sumą, trzykrotnie przewyższającą roczny dochód gminy postanowiono część pomieszczeń wynająć. Oprócz wspomnianego Banku Lichtensztajn, mieścił się tutaj kantor, poczta oraz różnego rodzaju stowarzyszenia.
Na planie prostokąta z przylegającą doń wierzą z zegarem, powstał budynek zawierający wiele architektonicznych elementów pochodzących z okresu rozkwitu niemieckiego średniowiecza.
Południowo-wschodnią fasadę zdobi niewielki balkon a nad nim fresk autorstwa Johannesa Troyera wykonany w 1937 roku. Przedstawia on odzianego w papieski strój miejscowego świętego, świętego Urbana, patrona winiarzy. Trzyma on w dłoniach końcówki winorośli, które zwisają z obu stron balkonowych drzwi. Przód balustrady balkonowej zdobią wizerunki winiarzy, a na bokach umieszczono kłosy pszenicy i kukurydzy.
Na ścianie pod balkonem umieszczona jest pamiątkowa tablica przypominająca wydarzenie jakim była wizyta niemieckiego poety Johanna Wolfganga von Goethego. W 1786 roku w czasie podróży do Włoch autor "Cierpień młodego Wertera" zatrzymał się w Vaduz.
Na wschodniej, frontowej fasadzie budynku przy okazji gruntownych prac remontowych prowadzonych w latach 1982-84 zamontowany został kamienny herb Vaduz wykonany przez Engelberta Ospelta. Herb został nadany gminie Vaduz w dniu 26 lipca 1978 roku z okazji 40 rocznicy objęcia władzy przez księcia Franciszka Józefa II.
Od zakończenia remontu w latach 80-ych ubiegłego wieku, budynek ratusza wykorzystywany jest wyłącznie do celów komunalnych.
G. (1.6 km) Schloss Vaduz (Zamek Vaduz)
Średniowieczny zamek, symbol Vaduz położony jest na 120 metrowej wysokości wzgórzu nad miastem. Pierwsza pisemna wzmianka o istniejącej w tym miejscu obronnej twierdzy pochodzi z roku 1322. Pierwszymi właścicielami i prawdopodobnie budowniczymi była rodzina Werdenberg-Sargans. Jeden z tego rodu, Rudolf przekazał to miejsce Ulrichowi von Matsch i fakt ten wymieniony jest właśnie w tym dokumencie.
Najstarszą częścią dzisiejszego obiektu jest skrzydło wschodnie, w którym zachowały się fragmenty pochodzące z XII wieku. Zamek był wielokrotnie niszczony. W 1499 roku w czasie wojny w Szwabii zamek został spalony przez Konfederację Szwajcarską.
Cechą charakterystyczną twierdzy są dwie obronne wieże wybudowane w XVI wieku. U podstawy ich mury dochodzą do 4 metrów grubości. Pierwotne wejście do wierzy południowej znajdowało się od strony dziedzińca na wysokości 11 metrów.
W latach 1613-40 zachodnie skrzydło zamku rozbudował hrabia Kaspar von Hohenems.
W 1712 roku hrabiostwo Vaduz wraz z zamkiem zakupione zostało przez Lichtensztajnów. Do 1732 roku w zachodnim skrzydle zamku zorganizowano siedzibę nowych właścicieli. Później jednak budowla stawała się coraz bardziej zaniedbana i stopniowo popadała w ruinę. W XVIII wieku pod zarządem komornika sądowego funkcjonowało tu więzienie. Do 1896 roku zamek użytkowany był przez wojsko z wykorzystaniem na koszary. Funkcjonowała tu również tawerna.
Do czasu zakończenia wielkiego remontu prowadzonego w latach 1905-1912 książę Jan II udostępniał pomieszczenia zamku Stowarzyszeniu Historycznemu Księstwa Liechtensteinu, które odpowiedzialne było za kolekcję Muzeum Narodowego. Kolejne remonty przeprowadzono na początku lat 20-tych i 30 tych. W 1938 roku (ojciec obecnie panującego księcia), Franciszek Józef II, wraz z żoną Georginą von Wilczek (mającą polskie korzenie) przenieśli się na stałe do Vaduz ustanawiając tutaj swoją stałą książęcą siedzibę.
Podobno na szczególną uwagę zasługuje kaplica św. Anny z gotyckim ołtarzem z XV stulecia ale zarówno ona jak i cały obiekt zajmowany jest przez rodzinę Lichtensztajn i nie jest udostępniony do zwiedzania. W zamku znajduje się 130 pokoi.
13 listopada 1989 roku panowanie objął Jan Adam II. Jest on 13 panującym księciem Lichtensztajnu. Wraz z małżonką Marią z hrabiów Kinsky von Wchinitz und Tettau. oraz znaczą częścią 100 osobowej książęcej rodziny mieszkają na zamku. Mają oni czwórkę dzieci: księcia Alojzego, dziedzica i regenta, księcia Maksymiliana, księcia Konstantyna oraz księżniczkę Tatianę.
- Die Hofkellerei des Fürsten von Liechtenstein
(Winiarnia Księcia Liechtensteinu)
Przy ulicy Feldstrasse 4 znajduje się książęca winiarnia. Na obszarze 4 akrów czyli nieco monad 1.5 hektara usytuowanych na południowo-zachodnich zboczach zlokalizowano winnicę. Łagodny klimat i wiejący ciepły wiatr "Föhn" dają idealne warunki do dojrzewania owoców. Sprzyja temu również doskonała jakość gleby, która zapewnia idealne warunki do uprawy odmian Pinot Noir i Chardonnay. Wina reńskie (produkowane w dolinie Renu) są wysoko cenione na całym świecie a książęca winiarnia w Vaduz jest uznawana za jedną z najlepszych.
W winnicy organizowane są degustacje win ale jedynie dla grup zorganizowanych liczących minimum 10 osób i po wcześniejszym uzgodnieniu i zarezerwowaniu terminu. W czasie zwiedzania odwiedzić można piwnice, przyjrzeć się żmudnemu procesowi produkcji oraz pospacerować pośród upraw.
Godziny otwarcia:
Poniedziałek - Piątek 8:00-18:00
Sobota - 9;00-13:00
Ceny dla grup min 10 osób
60 minut z przewodnikiem, degustacja 4 win + chleb
29.00 CHF za osobę
90 minut z przewodnikiem, degustacja 6 win + chleb
39,00 CHF za osobę
czerwiec 2018 (data umieszczenia artykułu)
