DZIEŃ DRUGI
Trasa piesza o łącznej długości 6.2 km
początek - Deutsches Historisches Museum (Niemieckie Muzeum Historyczne)
koniec - Schloss Charlottenburg (Zamek Charlottenburg)
A. Deutsches Historisches Museum (Niemieckie Muzeum Historyczne)
- Staatsoper Unter den Linden ( Opera)
- Humboldt Universität (Uniwersytet Humboldta)
- Unter den Linden (Aleja Pod Lipami)
C. Brandenburger Tor (Brama Brandenburska)
- Holocaust-Mahnmal (Pomnik Holokaustu)
D. Deutsher Bundestag (Parlament Niemiec)
E. Tiergarten
F. Schlos Bellevue (Pałac Bellevue)
G. Siegessaule (Kolumna Zwycięstwa)
H. Zoologischer Garten (Berliński Ogród Zoologiczny)
I. Kaiser Wilhelm Gedächtniskirche (Kościół Pamięci Cesarza Wilhelma)
J. Schloss Charlottenburg (Zamek Charlottenburg)
A. (0.0 km) Deutsches Historisches Museum
(Niemieckie Muzeum Historyczne)
Zwane również jako Zeughaus (Arsenał). Muzeum zajmuje jeden z najstarszych i najważniejszych barokowych budynków Berlina. Gmach zaprojektowany został przez Johanna Neheringa z przeznaczeniem na magazyn artylerii. Zbudowany został zbudowany w 1695 roku. Składa się z czterech skrzydeł o długości 90 metrów każde. W 1875 roku działało tu muzeum wojskowe pod nazwą Sala Sławy Pruskiej Armii. W latach 1949-1965 przeprowadzono rekonstrukcję obiektu, zmieniając generalnie wnętrza.
Obecne muzeum powołane zostało w 1987 roku przez kanclerza Republiki Federalnej Niemiec Helmuta Kohla z okazji 750 rocznicy założenia Berlina. 25 marca 2007 roku, w budynku tym, podpisana została tzw. Deklaracja Berlińska, będąca aktem prawnym Unii Europejskiej.
Godziny otwarcia:
codziennie 10:00-18:00
bilet normalny - 8,00 EUR
studenci - 4,00 EUR
rodzinny (2+3) - 18,00 EUR
do 18 lat wstęp wolny
Po przeciwnej stronie ulicy znajduje się Kronprinzenpalais (Pałac Następcy Tronu – obecnie muzeum).
B. (0.3 km) Bebelplatz (Plac Bebel)
Koncepcja stworzenia Bebelplatz (wcześniej Opernplatz) powstała jeszcze za czasów Fryderyk II Wielkiego, pod którego rządami Prusy stały się jednym z najpotężniejszych państw w Europie. W planach był pałac, akademia i opera, ale w wyniku złej polityki finansowej państwa, wedle pierwotnych założeń powstała tylko ta ostania budowla, a za nią Katedra Św. Jadwigi, naprzeciwko Stara Biblioteka i Stary Pałac. Po obu stronach ulicy budynki zajmuje Uniwersytet Humboldta.
Bebelplatz wiąże się z niechlubną historią. To tutaj 10 maja 1933 roku grupa młodych nazistów sterowana przez ministra propagandy Goebbels’a, dokonała aktu spalenia ponad 20 000 "nie niemieckich" książek. W miejscu gdzie kiedyś stał płonący kopiec, dziś wkopana jest w ziemię Versunkene Bibliothek (ze szklanym dachem, po którym można chodzić).
Niestety w czasie naszej wizyty miejsce to zastaliśmy ogrodzone płotem, a za nim plac budowy.
-Staatsoper Unter den Linden ( Opera)
Kamień węgielny pod budowę Königlische Hofoper czyli Królewskiego Teatru Dworskiego położony został 5 września 1741 roku. Architektem był Georg Wenzeslaus von Knobelsdorff, a sam budynek wchodził w skład Forum Fredericianum, nazwanego tak na cześć Fryderyka II Wielkiego głównego placu miasta. Już 7 grudnia 1742 roku miasto mogło cieszyć się otwarciem nowego obiektu. Pierwszym przedstawieniem był Cezar i Kleopatra – dyrygował kompozytor dzieła, a zarazem królewski kapelmistrz Carl Heinrich Graun.
18 sierpnia 1843 roku w budynku wybuchł pożar. Akcją gaśniczą dowodził książę Wilhelm przy pomocy innych książąt. Udało im się ocalić partytury oraz instrumenty, nie było również poszkodowanych. Prace przy odbudowie trwały rok.
II wojna światowa przyniosła bombardowania, w czasie których gmach opery został dwukrotnie zniszczony. O ile za pierwszym razem odbudowano Staatsoper równie szybko jak po pożarze z XIX wieku, to za drugim razem odbudowa trwała do 1955 roku. Teren ten znalazł się w granicach Berlina Wschodnim. Zmieniono nazwę na Deutsche Staatsoper Berlin. Do swojej historycznej nazwy opera wróciła po zburzeniu muru dzielącego miasto.
- Humboldt Universität (Uniwersytet Humboldta)
Najstarszy z uniwersytetów berlińskich. Mieści się w dawnym pałacu księcia Heinricha von Preussena, wybudowanym w latach 1748-66. Założony został 16 sierpnia 1809 roku z inicjatywy liberalnego reformatora i naukowca Wilhelma von Humboldta (1767-1835) filozofa i językoznawcy. W latach 1828-1946 działał pod nazwą Uniwersytet Fryderyka Wilhelma III. Obecna nazwa uniwersytetu została przyjęta w roku 1949. Studiowało lub nauczało tu 29 laureatów Nagrody Nobla. Obecnie nauki pobiera tutaj około 40 tys. studentów.
Znane osoby związane z tą uczelnią to m.in.: Otto von Bismarck, Friedrich Engels, Georg Wilhelm Friedrich Hegel, Karl Marx, Friedrich Wilhelm Joseph von Schelling, Arthur Schopenhauer.
Do Uniwersytetu należy Museum für Naturkunde, w którym zgromadzony jest największy zbiór minerałów w Niemczech.
- Unter den Linden (Aleja Pod Lipami)
Reprezentacyjna ulica Berlina, biegnie od mostu Schlossbrucke do Pariser Platz i ma 1 600 metrów długości. Powstała na polecenie Księcia elektora Jana Jerzego Brandenburskiego, który to w 1573 roku kazał wyznaczyć dogodną drogę dla jeźdźców, prowadzącą z zamku na tereny łowieckie (Tiergarten), które wtedy znajdowały się znacznie bliżej zamku niż ten dzisiejszy. Wykorzystano istniejącą drogę polną prowadzącą przez Lützow do Spandau. Wielki Elektor, Fryderyk Wilhelm Hohenzollern w piśmie z dnia 16 kwietnia 1647 roku rozkazał zasadzić 1000 lip i 1000 orzechów jeszcze tej samej wiosny. Plany, prawie że królewskie, okazały się niestety nie do zrealizowania, gdyż nigdzie nie można było nabyć w tak krótkim czasie tyle drzew. Dopiero na jesień 1647 roku, na odcinku długości 924 metrów udało się posadzić 250 drzew. Drzewa posadzono w sześciu rzędach, które później zredukowano do czterech, wzorując się rozwiązaniach stosowanych w Niderlandach.
Niegdyś był to najbardziej ożywiony i najelegantszy bulwar Berlina. Stracił swe znaczenie po wzniesieniu Muru Berlińskiego. W latach międzywojennych słynne na całą Europę skrzyżowanie z Friderichstrasse dziś już niestety nie robi większego wrażenia. Dzisiaj nie ma już lip we wschodniej części alei, które zaczynają się dopiero od pomnika Fryderyka Wielkiego, oświeconego despoty, króla Prus w latach 1740-1786. Autorem pomnika jest Daniel Krystian Rauch. Pomnik po II wojnie światowej został przewieziony do Poczdamu, natomiast ponownie stanął na Unter den Linden w roku 1980. Po zjednoczeniu Berlina aleja powoli wraca do dawnej świetności.
C. (1.4 km) Brandenburger Tor
(Brama Brandenburska)
Jest jednym z charakterystycznych punktów miasta, a przejście pod nią jest celem każdego turysty przybywającego do miasta. Budowla w stylu wczesnoklasycystycznym zaprojektowana została przez niemieckiego architekta, pochodzącego z Kamiennej Góry na Śląsku, Carla Gottharda Langhansa. Zbudowana została w latach 1788-91. Ma wysokość 26 m, szerokość 65,5 m i głębokość na 11 m. Na biało pomalowana budowla nazwana została wtedy Bramą Pokoju. W bramie zaprojektowano pięć przejazdów, oraz dwie przybudówki dla straży i celników. Środkowa brama jest nieznacznie szersza od pozostałych i zarezerwowana została wyłącznie dla członków rodziny cesarskiej i ich gości. Stan taki trwał aż do abdykacji cesarza Wilhelma II w 1918 roku. Po zniesieniu Berlińskiego muru cłowo-akcyzowego na przełomie lat 1867-68, przybudówki zastąpiono kolumnadami.
Po obu stronach Bramy znajduje się po sześć 15-metrowych kolumn w stylu doryckim z jońskim rowkowaniem. U podstawy kolumny mają średnice 1,75 m. W obu przybudówkach stoją wielkie posągi przedstawiające Marsa, chowającego miecz do pochwy i boginię Minerwę z lancą. Modele obu rzeźb zostały wykonane przez Johanna Gotfryda Schadowa w 1792 roku. Mars został wykonany przez Carla Friedericha Wichmanna, a Minerwa – Johana Daniela Metzlera. Figury zostały zniszczone podczas II wojny światowej, a obecne to kopie wykonane w latach 1951-52.
Na jej szczycie w czerwcu 1793 roku stanęła pięciometrowej wysokości miedziana kwadryga, którą powoziła naga wówczas bogini zwycięstwa - Wiktoria. Rzeźba została wykonana przez kowala z Poczdamu. Po zwycięskiej przez wojska francuskie bitwie pod Jeną Napoleon rozkazał zabrać kwadrygę do Paryża, gdzie zamierzał ją umieścić na stałe, nie doszło jednak do tego z powodu obalenia dyktatora. W 1814 roku rzeźba została odesłana do Berlina. Podczas renowacji uzupełniono ukoronowanego orła pruskiego siedzącego na wieńcu dębowym o nowy symbol władzy – zaprojektowany przez Karla Friedricha Schinkela – Krzyż Żelazny.
Podczas II wojny światowej w czasie bitwy o Berlin, została ona kilkukrotnie ostrzelana. Figura kwadrygi uległa zniszczeniu, a jedyną częścią, jaka pozostała w całości, była głowa jednego z koni (znajduje się on obecnie w Märkisches Museum w Berlinie).
Po wojnie władze miast zdecydowały, że jedyna zachowana brama miejska ma zostać odbudowana. Rekonstrukcja została zakończona 14 grudnia 1957.
Budowa Muru Berlińskiego 13 sierpnia 1961 spowodowała, że brama stanęła na środku obszaru granicznego. Trafne było późniejsze spostrzeżenie prezydenta Niemiec Richarda von Weizsäckera "Jak długo Brama Brandenburska pozostanie zamknięta, tak długo sprawa Niemiec zostanie otwarta". 12 czerwca 1987, prezydent USA Ronald Reagan, podczas swej wizyty w Berlinie powiedział przed Bramą "Panie Gorbaczow, niech pan otworzy tę bramę! Panie Gorbaczow, niech pan zburzy ten Mur!"
Po 28 latach istnienia, wraz z upadkiem Muru, 22 grudnia 1989 roku odbyło się uroczyste otwarcie Bramy Brandenburskiej, w którym uczestniczyło ponad 100 tys. osób. Krótko po tym usunięto całkowicie także pozostałe umocnienia graniczne.
Brama Brandenburska jako symbol Pokoju i Wolności od 3 października 1990, w rocznicę Zjednoczenia Niemiec, jest znowu w swej oryginalnej formie. Remont tej historycznej budowli trwał dwa lata.
W północnej przybudówce od 1994 roku znajduje się pokój do medytacji, zbudowany na wzór "Pokoju Ciszy", jaki znajduje się w kwaterze ONZ w Nowym Jorku. Jest to miejsce tolerancji między narodami i religiami oraz miejsce pokoju.
Przed bramą na Pariser Platz stoi wspaniale odnowiony, legendarny Hotel Adlon założony w 1907 roku, który był symbolem kwitnącego Berlina lat 20-ch. Gośćmi hotelu byli min. Charlie Chaplin, Tomasz Mann i Greta Garbo czy Marlena Dietrich. Noc w apartamencie prezydenckim kosztuje około 12,5 tys. euro.
- Holocaust-Mahnmal (Pomnik Holokaustu)
Denkmal für die ermordeten Juden Europas (Pomnik Pomordowanych Żydów Europy) w skrócie Holocaust-Mahnmal to monument upamiętniający zagładę Żydów podczas II wojny światowej. Zbudowany został w latach 2003–05 według projektu Amerykanina Petera Eisenmana. Cały obszar zajmuje powierzchnię przekraczającą 19 tysięcy metrów kwadratowych (obszar większy od dwóch boisk piłkarskich). Składa się z 2711 betonowych bloków-steli ustawionych w równoległych szeregach z niewielkim odchyleniem od pionu, z których najwyższe mają 4,7 m wysokości. Między szeregami bloków znajdują się wybrukowane kostką przejścia o szerokości 95 cm. W pierwszym roku pomnik odwiedziło ponad 3,5 mln. osób. Wejście w ten labirynt, między ciemne bloki, zmusza do zadumy, powoduje zagubienie i budzi grozę.
Pod pomnikiem znajduje się podziemne muzeum o powierzchni (930 m2), mieszczące sale wystawowe, salę odczytową i księgarnię.
D. (2.3 km) Deutsher Bundestag
(Parlament Niemiec)
Kamień węgielny pod budowę tego neorenesansowego budynku zaprojektowanego przez Paula Wallota, położony został 9 czerwca 1884 roku. Nad salą obrad plenarnych mogącą pomieścić 397 parlamentarzystów, Wallot zaprojektował kopułę o wysokości 85 m. Z powodu krytyki Wallot zmuszony został do przeniesienia kopuły znad plenarnej sali obrad nad zachodnią halę wejściową. Wokół przyszłej sali plenarnej wzniesiono ściany nośne, które jednak okazały się zbyt słabe, by unieść ciężar kamiennej kopuły. Inżynier budownictwa Hermann Zimmermann zaproponował obniżenie wysokości kopuły z 85 do 75 m i zaproponował lekką konstrukcję z żelaza i szkła, która zapewniała dopływ światła słonecznego do sali obrad. 5 grudnia 1894 podczas ceremonii otwarcia gmachu Wallot osobiście oprowadził parę cesarską po nowej siedzibie parlamentu. Koszty budowy wyniosły 24 miliony marek. Finansowanie nastąpiło z reparacji wojennych zapłaconych przez Francję po przegranej wojnie z Prusami w 1870–1871.
Poza salami obrad, w gmachu urządzono czytelnię, liczne sale rozmów, salę wypoczynkową, garderoby. Znajdowała się tu również biblioteka zawierającą ponad 90 tysięcy woluminów, która do momentu rozwiązania rozrosła się do 320 tys. Archiwum Reichstagu wkrótce liczyło około miliona pism, które przesyłano do czytelni przy pomocy systemu wind pneumatycznych. Budynek posiadał własną elektrownię, która zapewniała stały dopływ prądu, system regulacji ogrzewania, elektryczną wentylację.
Większość pomieszczeń była wyłożona drewnianą boazerią, przeważało drewno dębowe, sosnowe oraz gatunki orientalne. Wallot zaprojektował wnętrza oraz wyposażenie w stylu niemieckiego renesansu z XVI–XVII w. Drewniane boazerie oraz drewniane dekoracje (rozety nad drzwiami, obeliski, poskręcane kolumny, girlandy oraz figury alegoryczne) należały do koniecznych detali reprezentacyjnych budowli państwowych doby renesansu. Tego typu zdobnictwo uważane było za typowe niemieckie i w zamyśle architekta miało kontrastować z bardziej międzynarodowym stylem neorenesansowym charakteryzującym architekturę zewnętrzną.
Do 1918 obradował tu parlament II Rzeszy Niemieckiej. W latach 1919–33 odbywały się tu posiedzenia parlamentu Republiki Weimarskiej. 27 lutego 1933 cztery tygodnie po dojściu Hitlera do władzy gmach został poważnie uszkodzony wskutek pożaru. Sala plenarna oraz sąsiadujące z nią pomieszczenia zostały doszczętnie spalone. Reichstag został najprawdopodobniej podpalony, jednak okoliczności pożaru do tej pory nie zostały wyjaśnione.
Podczas II wojny światowej okna Reichstagu zostały zamurowane. Firma AEG rozpoczęła tu produkcję urządzeń radiowych. Następnie zorganizowano tu lazaret oraz oddział ginekologiczny. Reichstag został zdobyty po silnych walkach przez żołnierzy 3 Armii 1 Frontu Białoruskiego. Na tę okazję samolotem z Moskwy przywieziono dziewięć flag sowieckich. 30 kwietnia 1945 jedna z nich została początkowo zatknięta, jako "flaga zwycięstwa" nad portalem wejściowym, a później umieszczona na szczycie kopuły.
Słynne zdjęcie fotografa wojskowego Jewgienija Chałdeja przedstawiające zatknięcie flagi na Reichstagu, było zrobione już po fakcie ponieważ broniący Reichstagu niemieccy żołnierze poddali się dopiero wieczorem 1 maja. Przez lata uważano, że żołnierzem trzymającym flagę na zdjęciu był Meliton Kantaria, który cieszył się później wielkim poważaniem w ZSRR. Obecnie przyjmuje się, że był to Michaił Petrowicz Minin. Flaga została wywieziona do Moskwy na paradę zwycięstwa 20 czerwca 1945. Do dziś znajduje się w Centralnym Muzeum Wojska.
W 1955 Bundestag zdecydował o kompletnej odbudowie Reichstagu. Jednak przeznaczenie budynku w podzielonych Niemczech nie było jeszcze określone. Prace zakończono w 1973 roku. Wnętrza zostały powiększone poprzez dodanie półpięter. Powierzchnia sali obrad plenarnych powiększyła się dwukrotnie i bez problemu mogła pomieścić wszystkich parlamentarzystów zjednoczonych Niemiec. W latach 1958–1972 gmach służył jako muzeum historyczne. Porozumienie czterech mocarstw odnośnie Berlina z 1971 zabraniało przeprowadzania obrad plenarnych Bundestagu w Berlinie. W nowym budynku Reichstagu mogły się jedynie odbywać spotkania komisji i frakcji parlamentarnych.
Po zjednoczeniu Niemiec, 6 października 1990 ogólnoniemiecki Bundestag zdecydował o przeprowadzeniu parlamentu i rządu z Bonn do Berlina, a za tym o przeniesieniu Bundestagu do gmachu Reichstagu. Budynek został po raz kolejny zmodernizowany, tym razem według projektu angielskiego architekta Normana Fostera. Otrzymał on zlecenie na przebudowę pod warunkiem, że całkowity koszt przedsięwzięcia (uwzględniający budowę kopuły, koszty dodatkowe i honoraria) nie przekroczy 600 milionów marek. Projekt przewidywał wybudowanie szklanej kopuły. Nowa kopuła jest jednym z najchętniej odwiedzanych celów turystycznych Berlina i stała się symbolem stolicy. Zwiedzający po kontroli, wjeżdżają dwiema windami na dach z kopułą, znajdujący się na wysokości 24 m. Ważąca 1200 ton kopuła ma 40 m średnicy i wznosi się na wysokość 24 m. Jej stalowy szkielet złożony jest z 24 prostopadłych żeber. Całość przykrywa 3 tys. m2 szkła. Wewnątrz przeplatają się dwie rampy, przesunięte o 180°, wiodące na platformę widokową. Szczyt kopuły leży 47 m nad poziomem ulicy. Kopuła ta jest ekologicznym projektem, pozwalającym na oświetlenie i wentylację sali plenarnej. Światło dzienne za pomocą 360 luster jest kierowane w głąb budynku. Lustra te w miarę potrzeb można za pomocą systemu komputerowego przysłaniać i odsłaniać, tak żeby ilość światła była zawsze odpowiednia. Specjalny system wentylacyjny pozwala nie tylko na dopływ świeżego powietrza, ale również na odzyskanie części ciepła. Dodatkowo w otworze kopuły znajduje się instalacja zbierająca wodę opadową. Nadto na głębokości 300 m pod ziemią znajduje się rezerwuar słonej wody, która nagrzewana jest w okresie letnim do temperatury 70 °C. Przechowywana w zbiorniku służy do ogrzewania budynku zimą. Oddzielny zbiornik, umieszczony jest na głębokości 60 m. Magazynuje zimną wodę, schładzaną zimą, a wykorzystywaną latem do klimatyzacji.
19 kwietnia 1999 Foster przekazał symboliczne klucze do Reichstagu prezydentowi niemieckiego Bundestagu, Wolfgangowi Thierse. W tym samym dniu odbyło się również pierwsze regularne posiedzenie parlamentu. Przebudowa zakończyła się w przewidzianym czasie a budżet nie został przekroczony. Bundestag rozpoczął pracę w Reichstagu 6 września 1999. Od tego momentu jest siedzibą niemieckiego parlamentu – Bundestagu, a od 1994 roku miejscem obrad Zgromadzenia Narodowego, które odbywa się co pięć lat, by wybrać prezydenta.
Do kwietnia 2009 roku Reichstag odwiedziło ponad 15 milionów osób, by przysłuchiwać się debatom, obejrzeć kopułę bądź zwiedzić parlament.
Pomiędzy Bramą Brandeburską a Reichstagiem przebiegała kiedyś granica, dzieląca Berlin na sektory wschodni i zachodni. Od 1961 roku stał tutaj mur, którego próby przekroczenia groziły śmiercią. Miejsce nieopodal upamiętnia kilkanaście ofiar, które próbowały przedostać się na zachodnią stronę w rejonie Reichstagu. Przebieg muru wyznacza dzisiaj podwójna brukowana linia wraz z tablicami.
Od zakończenia działań wojennych na gmachu Reichstagu spoczywała flaga radziecka usunięta dopiero po zjednoczeniu Niemiec w 1991 r.
Od 1990 roku na placu Republiki przed Reichstagiem znajduje się maszt Flagi Jedności. Ta największa oficjalna flaga Niemiec, posiadająca status pomnika, napełnia dumą serca berlińczyków, przypominając moment zjednoczenia Niemiec.
Aby zwiedzić kopułę, należy nie później niż dwa dni przed wizytą zarejestrować się przez internet wypełniając formularz na stronie www.bundestag.de albo faksem: +49 30 22736436. Można również zarejestrować się w dniu wizyty w specjalnym biurze po drugiej stronie ulicy. Należy ściśle określić godzinę wejścia. Dla osób z dziećmi do 6 lat obowiązuje odrębna kolejka. Po ścisłej kontroli, można wjechać jedną z dwóch wind na dach. Na miejscu dostępne Audio Guide (dla rodziców) i Kinder Audio Guide (dla dzieci), także po polsku.
Wstęp bezpłatny
E. (3.1 km) Tiergarten
Początki Tiergarten sięgają 1527 roku, kiedy to tereny te zostały przeznaczone do polowań dla królewskiego dworu. Dzisiejszy park ma około 210 ha powierzchni i jest drugim największym parkiem tego typu w Berlinie i trzecim w Niemczech. Tutaj co roku odbywa się największa parada miłości (Love Parade).
- Carillon
Ciemna wieża wzniesiona została w 1987 roku, z okazji obchodów 750-lecia miasta. Mieści w sobie największy tego typu instrument w Europie a składa się z 67 dzwonów.
- Congresshale
Zbudowana została w połowie lat 60-tych przez stacjonujących tu Amerykanów. Służyła jako hala kongresowa. Słuszną uwagę zwraca konstrukcja dachu, która niestety zawaliła się w 1980 roku. Po odbudowie i modernizacji obiekt ten ponownie otwarto w 1989 roku, jako hale wystawową, w której do dzisiaj organizowane są imprezy.
F. (3.7 km) Schlos Bellevue (Pałac Bellevue)
Pięknie prezentujący się kompleks pałacowy wzniesiony został w 1786 roku przez pruskiego księcia Augusta Ferdynanda, młodszego brata króla Fryderyka II Wielkiego, na podstawie planów Philippa Daniela Boumanna.
Obecnie pełni on funkcję rezydencji prezydenta Republiki Federalnej Niemiec.
W 2005 roku Zamek Bellevue został wyremontowany i odnowiony. W tym czasie prezydent korzystał z pałacu Charlottenburg dla celów reprezentacyjnych.
G. (4.1 km) Siegessaule (Kolumna Zwycięstwa)
Pruska kolumna zaprojektowana została przez Heinricha Stracka po 1864 roku dla upamiętnienia zwycięskich wojen Prus nad Danią, Austrią i Francją. Odsłonięta została 2 października 1873 roku. Na szczycie kolumny wzniesiono brązową figurę Nike (Wiktorii) o wysokości 8,3 metra i wadze 35 ton, zaprojektowanej przez Friedricha Drake. Łączna wysokość kolumny wraz ze statuą wynosi 66,89 m. Wewnątrz kolumny znajdują się schody (285 stopni) prowadzące na położoną na wysokości 50,66 m platformę widokową.
Początkowo pomnik znajdował się obok Reichstagu. W 1939 z polecenia Adolfa Hitlera został przeniesiony w obecne miejsce.
W dniu 2 maja 1945 roku około godziny 6 rano żołnierze polskiej 1 dywizji kościuszkowskiej na kolumnie zatknęli biało-czerwone sztandary.
Godziny otwarcia:
Kwiecień - Październik poniedziałek-piątek 9:30-18:30
sobota-niedziela 9:30-19:00
Listopad - Marzec poniedziałek-piątek 10:00-17:30
sobota-niedziela 10:00-17:30
bilet normalny - 3,00 EUR
ulgowy - 2.50 EUR
Przy kolumnie warto jest wejść do parku i piękną aleją Fasanerieallee ozdobioną ogromnymi pomnikami przedstawiającymi sceny z polowań udać się na tyły ogrodu zoologicznego. Spacer wzdłuż kanału Landwerth możliwy jest do godziny 21-ej. Po tej godzinie bramy są zamykane.
H. (5.8 km) Zoologischer Garten
(Berliński Ogród Zoologiczny)
Założony został w 1844 roku jako pierwszy taki obiekt w Niemczech. Pierwsze gatunki zwierząt zostały podarowane przez króla Prus Fryderyka Wilhelma IV Hohenzollerna z menażerii oraz ptaszarni Tiergarten. W kolejnych latach stał się jednym z największych w Europie. W czasie II wojny światowej tereny ogrodu zostały doszczętnie zniszczone. Przetrwało jedynie 91 zwierząt. W latach 80-ych zaadaptowano dla potrzeb Zoo teren po drugiej stronie rzeki.
Obecnie jest to największy ogród zoologiczny na świecie, pod względem liczby umieszczonych w nim gatunków - ponad 15 000 zwierząt należących do około 1600 gatunków. Ogród zajmuje powierzchnię 35 hektarów. Mieści się tutaj również najstarsze w Europie akwarium. Znajduje się tu około 10 tys. zwierząt - ryb, płazów, gadów i bezkręgowców. Uwagę przykuwa na pewno akwarium z najbardziej krwiożerczymi rybami - piraniami. Obok znajduje się hala z krokodylami, dalej węże, żmije, tarantule i skorupiaki.
Każdego roku Zoo odwiedza blisko 2,6 mln gości z całego świata.
Jedną z największych atrakcji zoo jest panda wielka. Na świecie w ogrodach zoologicznych żyje zaledwie kilkanaście przedstawicieli tego gatunku, a na wolności około tysiąca. Efektownie wyglądają również niedźwiedzie polarne, dla których wybudowano specjalny skalisty wybieg otoczony basenem. To właśnie ich kąpiel w basenie przyciąga najwięcej zwiedzających. Berlińskie zoo przedstawia wszystkie zwierzęta w jak najbardziej atrakcyjny sposób. Hipopotama pływającego w basenie można oglądać zarówno z góry jak i od dołu. Schodząc do pomieszczenia pod ziemią, dzięki przeszklonym ścianom można podziwiać życie bobrów.
Do ogrodu można dostać się przez Bramą Słonia ulokowaną blisko Akwarium na Budapester Straße lub przez Bramę Lwa na Hardenbergplatz. Wejście to znajduje się na przeciwko znanego z literatury i filmu Dworca Zoo. Oparty na faktach Film pod tytułem "My, dzieci z dworca ZOO" powstał w 1981 roku.
Bilety wstępu:
Normalny - Zoo - 15,00 EUR / Zoo + Akwarium - 21,00 EUR
Uczniowie i studenci - Zoo - 10,50 EUR / Zoo + Akwarium - 15,50 EUR
Bilet rodzinny 1+dzieci - Zoo - 26,00 EUR / Zoo + Akwarium 35,00 EUR
Bilet rodzinny 2+dzieci - Zoo -41,00 EUR / Zoo + Akwarium 51,00 EUR
Godziny otwarcia:
1 styczeń - 11 marzec: 9:00-17:00
12 marzec - 25 marzec: 9:00-17:30
26 marzec - 14 październik 9:00-19:00
15 październik - 31 grudzień 9:00-17:00
I. (6.2 km) Kaiser Wilhelm Gedächtniskirche (Kościół Pamięci Cesarza Wilhelma)
Na polecenie Cesarza Wilhelma II rozpisano konkurs na projekt budowy świątyni celem stworzenia miejsca pamięci swojego dziadka Wilhelma I. Konkurs wygrał królewski radca budowlany i członek Berlińskiej Akademii Budowlanej Franz Schwechten. Cesarz wspierał inwestycję finansowo i kilkakrotnie odwiedzał plac budowy. Kamień węgielny położono 22 marca 1891 roku. Po czterech latach budowy 1 września 1895 roku nastąpiło jej poświęcenie.
Powstała monumentalna budowla w stylu neoromańskim wzorowana na architekturze Nadrenii. Asymetryczne położenie w sieci ulic było wzorowane na katedrze w Bonn, a samo prezbiterium na kościele mariackim w Gelnhausen. Wiele elementów zostało dokładnie skopiowanych. Naśladownictwo było tak dokładne, że do wykonania fasady użyto tufu, który pochodzi z gór Eifel i był stosowany w nadreńskich kościołach, ale w architekturze Brandenburgii jest całkowicie obcy i nieodpowiedni dla jej klimatu. Główna wieża o wysokości 113 m była najwyższa w mieście. W przedsionku świątyni znajdowała się mozaika przedstawiająca członków rodziny Hohenzollernów czczących krzyż.
Kościół został zniszczony podczas bombardowania w listopadzie 1943 roku. Początkowo planowano wewnątrz ruiny wznieść szklaną świątynię. Rozpisany konkurs architektoniczny wygrał w marcu 1957 r. Egon Eiermann, który zaproponował usunięcie zrujnowanego kościoła i budowę na jego miejscu nowego. Projekt spowodował publiczną debatę. W jej wyniku pozostawiono 68 metrową ruinę głównej wieży jako symbol antywojenny. Do niej dobudowano wg projektu Eiermanna ośmiokątną nawę, sześciokątną dzwonnicę, czworokątną kaplicę i kruchtę. Architekt zaprojektował także wyposażenie: ołtarz, ambonę, chrzcielnicę, świecznik, lampy i ławki. Szklane ściany składające się z 30 000 elementów są dziełem francuskiego artysty Gabriela Loire. 17 grudnia 1961 roku kościół poświęcił biskup Otto Dibelius.
W 1987 roku na znak pojednania w świątyni zainstalowano krzyż wykuty z żelaza, pochodzącego z więźby dachowej zburzonej katedry z Coventry.
www.gedaechtniskirche-berlin.de
Na wschód od kościoła znajduje się ulica Kurfurstendamm. Jest to jedna z najbardziej eleganckich ulic handlowych Berlina. Na odcinku 3,5 km. znajduje się wiele ciekawych i ekskluzywnych sklepów, barów, kin czy kawiarni. Miejsce to często nazywane jest Berlińskimi Polami Elizejskimi.
W jednej z bocznych ulic, przy Joachimstaler Strasse znajduje się Muzeum Erotyki.
Na stacji metra Adenauerplatz można wsiąść do metra U7 aby przedostać się do stacji Richard-Wagner-Platz. Dalej pieszo.
J. Schloss Charlottenburg
(Zamek Charlottenburg)
Wybudowany został w 1695 roku jako letni pałacyk dla Sophie-Charlotte, żony elektora Ferdynanada III. Nazwany został Lietzenburg. Prace budowlane były prowadzone według projektu Johanna Arnolda Neringa, pod kierunkiem Martina Grunberga. W latach 1701-13 na zlecenie króla Prus Fryderyka I Wielkiego pragnącego uszczęśliwić w ten sposób ukochaną żonę zlecił rozbudowę pałacu.
Architekt Johann Eosander von Götthe powiększył korpus wieńcząc go barokową kopułą i dobudował trzy nowe skrzydła. Wtedy pojawiła się również kaplica zamkowa. Fryderyk Wielki zamówił wówczas wykonanie jednej z najbardziej znanych w historii sal zamkowych, Bursztynową Komnatę. Wnętrze w całości ozdobiono bursztynem. Komnata zaginęła bezpowrotnie podczas II wojny światowej, pozostając przedmiotem poszukiwań i dociekań historyków. Najbardziej reprezentacyjnym elementem projektu Johanna Friedricha von Göthe była Wielka Oranżeria. W czasie letnim, gdy ogród zamkowy zdobiło ponad 500 drzewek pomarańczowych i cytrynowych, urządzano w niej liczne uroczystości dworskie.
Po śmierci Sophie Charlotte w 1705 roku rezydencję przemianowano na Charlottenburg.
Kolejne przekształcenia pałacu miały miejsce w latach 1740-46, kiedy to następca Fryderyka I, jego syn Fryderyk Wilhelm II zainicjował dalszą rozbudowę zamku, nadając mu rokokowy charakter. Architekt Carl Gotthard Langhans zaprojektował nowe skrzydło zamku, Małą Oranżerię, budynek Belwederu i teatru, zaś Karl Friedrich Schinkel podjął się przebudowy sypialni królewskiej. Ostatnim rezydującym w zamku potomkiem dynastii Hohenzollernów był Fryderyk Wilhelm IV.
Kiedyś letni pałacyk z latami przekształcił się w jedną z najpiękniejszych posiadłości w Berlinie i nazywany był "Berlińskim Wersalem".
Po II wojnie zniszczony pałac odbudowano, a zespół bogato wyposażonych wnętrz można podziwiać do dzisiaj. Pałac jest zbiorem różnorodnych dzieł sztuki, od bogato zdobionych mebli po mitologiczne sufitowe malowidła Antoine Augustina i Matthew Terwesten Pesne'a. Do dziś zachwycają pełne przepychu, zabytków i bogatych zdobień ściany Złotej Galerii, Wielkiej Galerii Dębowej, Japońskiej Komnaty czy Białej Sali. Zwiedzając wnętrza warto zwrócić uwagę na Porzellan-Zimmer (Porcelanową Komnatę), gdzie znajduje się kolekcja japońskiej i chińskiej porcelany. Do najcenniejszych eksponatów znajdujących się w Silberkammer (Srebrnej Komnacie) należy serwis stołowy podarowany Wilhelmowi II przez mieszkańców miast pruskich z okazji ślubu. Schlosskapelle (kaplica dworska) wyróżnia się wyjątkowo bogatymi zdobieniami.
Za pałacem usytuowany jest ogród w stylu francuskim z licznymi fontannami i kopiami rzeźb antycznych. W dalszej jego części za Stawem Karpi rozciąga się krajobrazowy park angielski, któremu kształt nadał po 1818 roku Peter Josep Lenne. Niewątpliwą atrakcją jest spacer wśród krętych alejek parku, w którym znajdują się różne pawilony.
Godziny otwarcia:
Stary Pałac
Kwiecień - Październik 10:00-18:00
Listopad - Marzec 10:00-17:00
Bilet normalny - 10,00 EUR
ulgowy - 7,00 EUR
Zwiedzanie całego kompleksu
Bilet normalny - 17,00 EUR
ulgowy - 13,00 EUR
rodzinny - 25,00 EUR
Zwiedzanie ogrodów jest bezpłatne.
interaktywne panoramy:
http://panorama-palace.de/berlin/orangerie-charlottenburg/en.html#foyer
www.spsg.de/schloesser-gaerten/objekt/schloss-charlottenburg-altes-schloss
marzec 2015 (data umieszczenia artykułu na stronie)
grudzień 2017 (ostatnia aktualizacja)
